To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
59
Æwiczenie 6
PRZYGOTOWANIE ZG£ADÓW METALOGRAFICZNYCH
1. CEL ÆWICZENIA
Celem æwiczenia jest zapoznanie siê z metodyk¹ przygotowania zg³adów do obserwacji na metalograficznych mikroskopach optycznych.
2. WIADOMOCI PODSTAWOWE
2.1. Pobieranie próbek
Pobieranie próbek do badañ metalograficznych jest czynnoci¹ równie wa¿n¹ jak
dalsze, poprawne wykonanie zg³adów metalograficznych i dlatego czynnoci tej trzeba powiêciæ nale¿yt¹ uwagê. Próbki nale¿y tak pobraæ, aby otrzymaæ pe³ny obraz
struktury w ca³ym badanym przedmiocie.
Sposób pobierania próbek bêdzie zale¿a³ od tego, czy badaniu podlega odlew, pó³wyrób hutniczy, wyrób obrobiony plastycznie czy przedmiot obrobiony cieplnie.
W przypadku odlewu nale¿y pobraæ próbki z miejsc o ró¿nym przekroju, poniewa¿
struktura w odlewie mo¿e siê zmieniaæ w zale¿noci od szybkoci stygniêcia. Przy
badaniu pó³wyrobów korzysta siê z norm precyzuj¹cych dok³adnie sposoby pobierania
próbek do badañ w³aciwoci mechanicznych. Próbki te mog¹ byæ wykorzystane do
wykonania zg³adu. Wykonuj¹c zg³ady z przedmiotów obrobionych plastycznie nale¿y
uprzednio zbadaæ makrostrukturê co pozwoli na wybór miejsc charakterystycznych,
jakimi mog¹ byæ fragmenty w ró¿nych stopniu odkszta³cone lub takie, w których materia³ w ogóle nie podlega³ deformacji. Przy badaniu struktury przedmiotów obrobionych cieplnie nale¿y obserwowaæ zarówno powierzchniê, jak i rdzeñ.
Pe³ny i dok³adny obraz struktury materia³u du¿ego przedmiotu daje wykonanie kilku zg³adów z ró¿nych miejsc. W przypadku analizowania przyczyn zniszczenia czêci
maszyny nale¿y wykonaæ zg³ady metalograficzne z miejsca w pobli¿u zniszczenia oraz
z miejsca oddalonego w celu uchwycenia ewentualnych ró¿nic w budowie materia³u.
W przypadku, gdy nie mo¿na zniszczyæ badanego elementu wykonuje siê replikê
i dopiero tê obserwuje siê pod mikroskopem. W celu jej wykonania miejsce, którego
strukturê chcemy zbadaæ szlifuje siê i poleruje rêcznie. Z tak przygotowanej powierzchni
zdejmuje siê replikê, której obserwacja pod mikroskopem pozwala na ocenê struktury.
Z przedmiotów bardzo du¿ych mo¿na uzyskaæ próbki wstêpne do badañ przy pomocy
Opracowa³: Roman O. Wielgosz
60
palnika gazowego lub ³uku elektrycznego. W celu unikniêcia wp³ywu ciep³a wydzielaj¹cego siê przy ciêciu palnikiem lub ³ukiem elektrycznym, próbkê nale¿y wyci¹æ w odleg³oci co najmniej 50 mm od miejsca, w którym chcemy wykonaæ zg³ad metalograficzny. Nastêpnie próbki wycina siê za pomoc¹ pi³ rêcznych i mechanicznych oraz
specjalnych przecinarek do wycinania próbek do badañ metalograficznych.
Na rys. 6.1 pokazano przecinarkê DISCOTOM2 firmy Struers. Przy jej pomocy
mo¿na wycinaæ próbki z materia³ów twardych i miêkkich. W zale¿noci od twardoci
materia³ów dobiera siê odpowiednie tarcze. W przecinarce przedmiot przecinany znajduje siê w k¹pieli ch³odz¹cej. Zapobiega to nadmiernemu nagrzaniu. Przedmioty hartowane nie powinny siê w czasie wycinania próbki nagrzewaæ do temperatury powy¿ej 100°C, poniewa¿ przy wy¿szych temperaturach
(…)
… prasa do inkludowania próbek PRONTOPRES-2
firmy Struers
2.3. Szlifowanie mechaniczne próbek
Pierwszym etapem przygotowania powierzchni zg³adu metalograficznego jest szlifowanie. Zabieg ten najczêciej wykonuje siê w szlifierce do p³aszczyzn. Przy szlifowaniu nale¿y zwróciæ uwagê na to, aby próbka siê nie nagrzewa³a. Szczególnie jest to
wa¿ne przy szlifowaniu próbek hartowanych. W celu unikniêcia nagrzewania, próbki
nale¿y ch³odziæ wod¹ i szlifowaæ szybkimi przejciami ciernicy. Przed zakoñczeniem
szlifowania powierzchniê próbki nale¿y wyiskrzyæ, tzn. przeszlifowaæ kilka razy bez
posuwu wg³êbnego.
2.4. Szlifowanie na papierach ciernych
Szlifowanie rozpoczyna siê na papierze ciernym o najgrubszym ziarnie, np. 160.
Szlifowanie na danym gatunku papieru trwa tak d³ugo, a¿ znikn¹ rysy z poprzedniej…
…
strukturalnych w czasie elektrolizy. Trawienie to przeprowadza siê na polerkach elektrolitycznych, stosuj¹c inne ni¿ przy polerowaniu warunki pr¹dowe.
Wygrzewanie próbek metalograficznych przy wysokich temperaturach umo¿liwia
równie¿ okrelenie sk³adników strukturalnych. Próbki wygrzewa siê w pró¿ni, przy
temperaturze oko³o 0,3 T topnienia. Po wygrzaniu do komory pró¿niowej wprowadza
siê powietrze…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)