Dewianci to teoretycznie to ludzie nie żyjący zgodnie z regułami, których nie przestrzega społeczeństwo. Nie mieszczą się w ramach, które większość z nas uznałaby za granicę dopuszczalności. W socjologii to pojecie trudno zdefiniować. Dlaczego? Przykład: Kevin Mitnick, haker, wg. Władzy jeden z niebezpieczniejszych przestępców na świecie, skazany na więzienie. Wg. środowiska hakerów Mitnick to geniusz, posiadający nieprzeciętne umiejętności. Socjologia pokazuje, że w dewiacjach nikt nie łamie wszystkich reguł, nikt też wszystkich nie przestrzega; uczy, że nierozumiane przez nas zachowanie może się wydać racjonalne, gdy poznamy motywy działania.Przestępczość i dewiacja to nie to samo , choć te pojęcia się zazębiają: pojęcie dewiacji jest dużo szersze, oznacza postępowanie non-konformistyczne, które jest jednoznaczne ze złamaniem prawa. Można je odnieść do zachowań indywidualnych i grupowych, np. Hare Kryszna - subkultura dewiacyjna. Kryminologia bada przestępczość, zachowania podlegające prawu karnemu( bardziej fakty, co, jak i kiedy), natomiast socjologia dewiacji posiłkuje się badaniami kryminologów, ale bada też zachowania nie podlegające prawu karnemu (przyczyny - dlaczego). Teoria biologiczna przestępczości szuka wrodzonych cech fizycznych, które powodują dewiację - np. duża siła - natomiast teoria psychologiczna szukają źródeł w psychice - np. agresja. Teorie socjologiczne, które wywarły największy wpływ na socjologię dewiacji: 1) Teoria funkcjonalistyczna - wynika z napięć strukturalnych i braku społecznych mechanizmów regulacji zachowań; akcentuje powiązania między konformizmem a dewiacją w różnych kontekstach społecznych. Durkheim zauważył że nigdzie nie może istnieć całkowita zgoda co do rządzących norm i wartości. Wg niego dewiacja spełnia 2 funkcje: a) adaptacyjną -dewiacja jako siła innowacyjna, b) pomaga utrzymać granicę między „dobrem” a „złem”. Merton - dewiacja to produkt uboczny nierówności ekonomicznych i braku równości szans, z punktu widzenia jednostki. Cohen - uważał, że reakcje między wartościami a środkami ich realizacji wyrażają się zbiorowo. 2) Teoria interakcjonalistyczna -dewiacja jako wytwór społeczeństwa; teoria stawia pytanie, co sprawia że zachowanie uznaje się za dewiacyjne, i dlaczego dane grupy społeczne uznaje się za dewiantów; przeciwstawia się poglądowi, że przestępcy różnią się od innych cechami psychicznymi. Shutherland - pojęcie zróżnicowanych powiązań : w społeczeństwie występują różne subkultury, jedne sprzyjają podejmowaniu nielegalnych działań, a inne nie. Jednostki staja się przestępcami, dlatego że przystają z osobami, które wyznają przestępcze normy. 3) Teoria etykietowania - dewiacja jest procesem interakcji między dewiantami a niedewiantami; zadaje pytanie dlaczego niektórym ludziom przyczepia się etykietkę dewianta. Np. na dziecko z bogatej rodziny które kradnie jabłka z czyjegoś ogrodu, będzie się przymykało oko, natomiast z biednej będzie to dopatrywanie skłonności przestępczych. Becker - „zachowanie dewiacyjne to takie, któremu ludzie przypisują taką etykietę” , krytykował podejście kryminologiczne. Lemert - dewiacja jest rozpowszechniona i większości ludzi uchodzi na sucho; dewiacja a) pierwotna - pierwsze wykroczenie b) wtórna: kolejne, godzenie się z etykietą. Wilkins - wynikiem procesu utożsamiania się jednostki z etykietą jest wzmocnienie dewiacji.
(…)
… oraz większego udziału mężczyzn w sferze publicznej. Wskaźnik przestępczości wiąże się z bezrobociem i „kryzysem męskości”. Ofiarami niektórych rodzajów przestępstw są przede wszystkim kobiety. Gwałty są popełniane dużo częściej, niż wskazują to oficjalne dane. W pewnym sensie ofiarami gwałtu są wszystkie kobiety, gdyż obawa przed gwałtem zmusza je do podejmowania szczególnych środków ostrożności. Szczególnie często ofiarami przestępstw i nękania są homoseksualiści, są opinie, że nie są niewinnymi ofiarami, a niejako na to „zasługują”. Przestępczość zorganizowana - popełniane przestępstwa przez zamożniejsze grupy społeczne. Ich skutki są poważniejsze niż drobna przestępczość ludzi ubogich, ale są one słabiej ścigane. Odnosi się do zinstytucjonalizowanych form działalności przestępczej, mających cechy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)