Phare Inicjatywa Unii Europejskiej na rzecz przygotowania Polski do członkostwa w Unii Europejskiej Co to jest Phare? W połowie 1989 roku, podczas spotkania grupy najbardziej uprzemysłowionych państw świata podjęto decyzję o uruchomieniu specjalnego funduszu pomocowego zarządzanego przez Komisję Europejską, który miał na celu pomóc Polsce i Węgrom w przeprowadzaniu zmian politycznych i gospodarczych. Program otrzymał nazwę: `"Poland and Hungary: Assistance for Restructuring their Economies" - Polska i Węgry - Pomoc na rzecz restrukturyzacji gospodarki /PHARE/. W kolejnych latach krąg beneficjentów programu poszerzał się o inne państwa Europy Środkowej i Wschodniej. Nazwa programu pozostała jednak ta sama, choć pisownię skrótu zmieniono z "PHARE" na "Phare". Phare jest największym programem bezzwrotnej pomocy finansowej Unii Europejskiej dla Europy Środkowej i Wschodniej, z którego korzysta 10 państw stowarzyszonych z Unią Europejską oraz Albania, Macedonia, Bośnia i Hercegowina. W krajach, które wystąpiły z wnioskiem o przystąpienie do UE program ma na celu wspieranie działań przygotowujących do członkostwa. W pozostałych krajach Phare wspiera proces transformacji politycznej i ekonomicznej. W latach 1990 - 1999 środki pomocowe Phare dla wszystkich krajów wyniosły 10,31 mld euro. Zgodnie z ustaleniami Agendy 2000, w najbliższych latach fundusze Phare zostaną znacznie zwiększone. W budżecie Unii na lata 2000 - 2006 ich wysokość ustalono na sumę 1,56 mld euro rocznie. W ramach Phare funkcjonują programy krajowe, programy dla beneficjentów w kilku krajach oraz Programy Współpracy Przygranicznej (Phare Cross-Border Co-operation). Programy krajowe (national programmes) realizowane są na podstawie corocznego memorandum finansowego przez administracje krajów otrzymujących pomoc Phare. W początkowym okresie, większość środków Phare była kierowana na wprowadzanie zasad gospodarki rynkowej, ożywianie przedsiębiorczości i demokratyzację. Obecnie środki Phare wspomagają przede wszystkim finansowanie projektów służących przygotowaniu państw kandydujących do członkostwa w Unii Europejskiej. Programy dla beneficjentów w kilku krajach (multibenefitiary programmes) Zgodnie z założeniami nowych regulacji programu Phare, podkreślających znaczenie programów krajowych w procesie przygotowań krajów kandydujących do członkostwa, Komisja Europejska uprościła niektóre procedury. Funkcjonujące do roku 1999 programy wielonarodowe i horyzontalne zostały zastąpione programami dla wielu beneficjentów. Są one zarządzane wspólnie przez Komisję i kraje w nich uczestniczące. Celem tych programów jest szukanie wspólnych rozwiązań dla problemów przekraczających obszar jednego państwa. Koncentrują się one na problemach związanych z systemem zabezpieczeń socjalnych, ochroną środowiska, energetyką, bezpieczeństwem energetyki atomowej, transportem, telekomunikacją i walką z nielegalnym handlem narkotykami. I tak np. w ramach programu Consensus, mającego na celu wspomaganie reform zabezpieczenia społecznego /system ubezpieczeń społecznych, ochrony zdrowia, zasiłków dla bezrobotnych/, sfinansowane zostały m.in. ekspertyzy, dotyczące wdrażania reform społecznych w Polsce Program ACE, skierowany na wymianę wiedzy i doświadczeń w dziedzinie rozwoju myśli ekonomicznej Przyznawał granty dla absolwentów szkół wyższych z krajów Europy Środkowej, którzy zamierzają prowadzić badania, rozpocząć lub kontynuować studia doktoranckie w dziedzinie ekonomii na uczelniach w krajach Unii Euro
(…)
… transformacji ustrojowej. Stworzenie podstaw dla gospodarki rynkowej stanowiło wówczas główny priorytet unijnej pomocy finansowej. W 1991 r. 55 mln euro przeznaczono na wsparcie prywatyzacji gospodarki oraz pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw. Podstawowymi elementami programu było wspieranie Programu Powszechnej Prywatyzacji, pomoc dla przedsiębiorstw prywatyzowanych drogą kapitałową oraz program…
… nowej struktury zarządzania funduszami Phare. Za przygotowanie programów odpowiedzialny jest tzw. Narodowy Koordynator Pomocy /National Aid Co-ordinator/. Jest nim szef Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Zarządzanie środkami Phare oraz prowadzenie nadzoru finansowego leży natomiast w gestii Departamentu Obsługi Funduszy Pomocowych w Ministerstwie Finansów, pełniącego rolę Narodowego Funduszu…
…-1997 przeznaczono ze środków pomocowych Phare 195.9 mln euro. Znaczna część projektów inwestycyjnych dotyczyła tworzenia transeuropejskich sieci transportowych i usprawnienia ruchu na przejściach granicznych. W 1997 roku podjęto decyzję o przeznaczeniu 64,6 mln euro na odbudowę zniszczeń powstałych w wyniku powodzi, która nawiedziła Polskę latem 1997 r. Środki finansowe programu pochodziły…
… i przylegającymi do nich regionami krajów Europy Środkowej i Wschodniej objętymi pomocą Phare. Od roku 1999 poszerzono zakres terytorialny programu, włączając także regiony zlokalizowane na granicach pomiędzy krajami kandydującymi do Unii Europejskiej, będącymi jednocześnie beneficjentami programu Phare. Do priorytetów programu należą działania związane z poprawą infrastruktury transportowej i na przejściach granicznych, ograniczenie zanieczyszczenia środowiska i wspieranie związanych z tym inwestycji infrastrukturalnych oraz wspólne inicjatywy w dziedzinie turystyki, rozwoju regionalnego, rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, zasobów ludzkich a także pomoc w nawiązywaniu współpracy przygranicznej. Program Phare CBC w swojej strukturze i sposobie działania nawiązuje do programu INTERREG realizowanego…
… złożonym programem pomocowym Phare o charakterze inwestycyjnym. Podstawowym założeniem programu było ograniczenie niekorzystnych społecznie skutków przemian gospodarczych w Polsce, w tym przede wszystkim przeciwdziałanie bezrobociu. Istotne znaczenie miały dotacje dla małych projektów insfrastrukturalnych w gminach: wsparcie inwestycji na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy, tworzenie inkubatorów przedsiębiorczości, współfinansowanie inwestycji infrastrukturalnych, podnoszących atrakcyjność inwestycyjną gmin. Program STRUDER obejmował dawne województwa: wałbrzyskie, katowickie, rzeszowskie, olsztyńskie, łódzkie oraz suwalskie i dysponował budżetem w wysokości 76,7 mln euro. W ramach programu STRUDER dofinansowano ponad 1000 małych i średnich przedsiębiorstw, 200 inwestycji infrastrukturalnych w gminach…
… (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) i SAPARD (Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development). Łączna wartość pomocy UE dla 10 krajów kandydujących z Europy Środkowej i Wschodniej w latach 2000 - 2006 wynosi 3.120 mld euro rocznie. Zgodnie z Agendą 2000, budżet Phare w latach 2000-2006 wynosi dla wszystkich państw kandydujących 10.920 mld euro, czyli około 1.560 mld euro…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)