ZAJĘCIA VIII - Teksty źródłowe S. Wołoszyn PROGRAM PEDAGOGICZNY POZYTYWIZMU WARSZAWSKIEGO Ilustracja tego programu może być rozprawa A. Świętochowskiego Nowe drogi , zamieszczona w „Przeglądzie Tygodniowym” z roku 1874.
NOWE DROGI „PRZEGLĄD TYGODNIOWY ” Zas ady i cele Pedagogika przeważnie zajmuje się nie człowiekiem, a dzieckiem. We wszystkich jej kierunkach spostrzegamy ten namiętny zwrot do źródeł, do zawiązków, do owych chwil, w których się dopiero formują i składają sprężyny życia. Tak już poznaliśmy cały obszar i całą zawartości ukończonych ludzkich ustrojów, że dziś ciekawi nas przede wszystkim wiadomość, z jakich powstały one pierwiastków, według jakich tworzyły się praw, jakich wymagały przygotowań i nakładów.
Człowiek w najpierwszych momentach swojego życia wymaga najstaranniejszej uprawy. Stąd tez coraz bardziej niknie z praktyki oświeceńszych społeczeństw lekceważenie dziecka, nieład i nieuwaga w skierowanych na niego wpływach, natomiast występuje nadzwyczajna staranność, drobiazgowa baczność, nieprzerwana systematyczność, słowem, z jednej strony plan, z drugiej aktualne i świadome tego planu wykonanie.
Zadaniem wychowania jest : rozwinąć do najwyższego natężenia wszystkie przyrodzone siły człowieka i przygotować je do umiejętnego działania w warunkach życiowych (wpływ Herberta Spencera, głoszącego, iż podstawowym celem wychowania jest wykształcenie w wychowanku umiejętności i sprawności praktycznie przydatnych w życiu). Szczegółowymi zatem jego celami jest: w kierunku fizycznym kształcenie ciała przez wyrabianie w jego organizmie obfitej mocy, w umysłowym -kształcenie rozumu przez wyrobienie w nim jasnych i gruntownych pojęć, w moralnym - kształcenie woli przez wyrabianie w niej uczciwych popędów, w estetycznym - kształcenie uczucia przez wyrabianie w nim pięknych i szlachetnych pragnień. Względnie do czasu wychowania mieści się (ono) w granicach tej epoki, podczas której człowiek rozwija się biernie, to jest od pierwszej godziny swojego życia aż po tę, która go do samodzielnego istnienia wyzwoli i powoła.
Wychowanie ma dwa odmienne okresy; pierwszy, w którym dziecko jest w reku swych kierowników materiałem urabiającym się pod ich wpływem nieświadomie, i drugi, w którym ono kształci się świadomie. Pierwszy obejmuje 8 pierwszych lat życia, jest czasem edukacji rodzicielskiej, drugi kończący się mniej więcej rokiem 15 jest edukacja domu i szkoły. Każdy z tych okresów ma swoje prawa i potrzeby, obje jednak są ciągiem jednego nieograniczonego rozwoju.
Trzeba je tak ze sobą połączyć, aby nie przeciwstawiały się i nie paraliżowały, lecz dopełniały się wzajemnie, aby pierwszy był tylko niższym stopniem i poprzednikiem drugiego, aby drugi nie był nowym i różnym, lecz dalszym i pokrewnym okresem, w ogóle żeby cała epoka wychowania nie rozłamywała się na dwie luźno ze sobą zestawione części, lecz stanowiła jednolitą całość.
(…)
… jest stworzenie na ziemiach polskich instytucji poświęconej naukowej pedagogice i fachowemu kształceniu nauczycieli.
Ogólny charakter i cele Polskiego Instytutu Pedagogicznego:
instytut ma być wyższą szkołą, dającą fachowe teoretyczne i praktyczne wykształcenie przyszłym pedagogom i wychowawcą.
Instytut utworzyć ma ognisko pracy naukowej w dziedzinie pedagogiki i nauk pomocniczych, ułatwić tę pracę i dawać…
… sześcianów - podzielony na 27 cegiełek; tak dary, jak materiał plastyczny stanowią podstawę dla zajęć;
grom ruchowym i zajęciom z darami towarzyszyć maja pogadanki, śpiewy i rozmowy, które stanowią pewnego rodzaju naukę o rzeczach.
gry zajęcia i pogadanki stosowane być mogą przez każdą matkę w rodzinie , ale odpowiednie ich przeprowadzenie wymaga uzdolnienia i znajomości metod, co nie może być udziałem…
…; jest ona zbiorem luźnych, bez planu i bez świadomego celu prowadzonych pogadanek, które przygotowywać mają i pobudzać ruchową reakcje tworzenia; jest ona zbiorem luźnych bez planu i bez celu prowadzonych pogadanek, które mają zajęcia ręczne urozmaicać ale ani zmysłowej i rozumnej postawy im nie dostarczają, ani też planu ich nie określają.
Zajęcia oparte być mają w zupełności i podporządkowane nauce o rzeczach, która wybór ich i plan określać będzie i dla której będą one tylko środkiem wyrażenia i utrwalenia - tym czym w nauce późniejszej będzie pisanie notatek albo rysowanie map.. wyłączone będą z planu zajęcia opartej tylko na mechanicznej czynności i nie mogą być zastosowane do odtwarzania rzeczy widzianych i poznanych, takie zajęcia, jak: przeplatanie, wykłuwanie, wyszywanie, tkactwo papierowe…
… trzeba nie tylko zwykłą znajomość rzeczy, przesądy i rutynę, wszędzie racjonalny postęp wychowania i szkolnictwa tamujące.
Pokonywać trudności wynikające z naszego położenia politycznego, przeciwdziałać wpływom, które wychowanie młodzieży usiłuje podporządkować celom polityki, narodowi naszemu obcej lub wrogiej.
Pozbawieni tych pomocy i ułatwień, jakimi rozporządzają narody niepodległe, własną mające państwowość, musimy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)