To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Procesy fluwialne i kształtowanie dolin rzecznych Uwagi ogólne:
Klimatyczne uwarunkowanie istnienia rzek (opadparowanie + inflirtacja)
2 typy rzek ze względu na usytuowanie obszaru zlewni w stosunku do obszaru zasilania (alimentacji)
Rzeki autochtoniczne: zasilane na całej długości danej rzeki
Rzeki allochtoniczne: rzeki „karmione” w innym obszarze
Organizowanie się sieci rzecznej:
Łańcuch przekształceń spływu wody opadowej
Woda opadowa Spływ powierzchniowy (pokrywowy) Spływ linijny (bruzdowy) Strugi wodne Strumienie i cieki (zasilanie również przez wody podziemne) Rzeki (= zorganizowany spływ linijny, zasilanie - j.w. )
Granice działalności rzeki:
Górna: źródło
Dolna: ujście (=baza/podstawa/erozja)
Absolutna i lokalna (barwa lokacyjna)
Energia rzeki i spływy wody w korycie rzecznym
Energia potencjalna i kinetyczna rzeki
Praca rzeki = energii kinetycznej, zależnej od masy i prędkości wody uwarunkowanej spadkiem terenu
Wykorzystywanie przez rzekę największych spadków
Rozkład siły ciężkości w korycie rzecznym
Zależność między rozkładem energii kinetycznej a prędkościa wody w korycie rzecznym
Typ spływu wody:
Warstwowy (laminarny)
Burzliwy (turbulencyjny)
Śrubowy
3 podstawowe rodzaje działalności morfologicznej rzek
Działalność transportowa
Erozyjna
Akumulacyjna
2 kategorie transportu rzecznego
Transport substancji rozpuszczonych (roztwór)
Transport części stałych
Trojaki sposób transportu części stałych:
W zawieszeniu (suspensja)
Przez skoki (saltacja)
Przez toczenie i ślizganie
Działalność erozyjna
3 typy erozji rzecznej:
Wgłębna (denna
Boczna
Wsteczna
W utworach luźnych (klasycznych): przez rozmywanie
W utworach litych: przez korazję (= drążenie)(środowisko fluwialne)
Trojaki sposób erozji (gł wgłębnej) w skałach litych:
Korazja
Korazja z eworsją
Korazja połączona z kawitacją
Efekty morfologiczne erozji wgłębnej
Rynny korozyjne
Kociołki eworsyjne
erozja boczna: atakowanie ścian koryta rzecznego przez nurt rzeki › powstawanie zaklęsłości tworzenie koryta krętego, a następnie meandrowego; koryta utrzymują prosty kierunek na długości najwyżej 10 szerokości koryta;
typ koryt rzecznych:
prostolinijne (proste, prostoliniowe)
kręte, w tym meandrowe)
roztopowe (błądzące, zdziczałe, warkoczowa te)
(…)
…
zmniejszanie się objętości przepływu rzeki
podstawowe formy akumulacyjne: łachy, mielizny, kępy, delty, terasa zalewowa (rozwój pionowy i poziomy)
doliny rzeczne
doliny rzeczne powstają przez współdziałanie erozji rzecznej i denudacji;
typy dolin rzecznych:
przy samej erozji i ograniczonej denudacji > jary, gardziele, kaniony
najprostsza forma doliny rzecznej: wcios, dolina wciosowa V-kształtna;
doliny płaskodenne - odmiany
dolina z terasą zalewową
wrodzona - pradolina
dolina z zasypania
doliny nieckowate
doliny meandrowe
przełomy rzeczne
terasy rzeczne
delty: proste, złożone, schowane, wysunięte
przełomy rzeczne
Termin
Przełom rzeczny dolina przełomowa; zwężony odcinek doliny rzecznej o stromych zboczach przecinających pojedyncze wzniesienie obszar wyżyny lub górski
Typy genetyczne
antecedentny - powstaje , gdy obszar o wykształconej rzeźbie fluwialnej podlega tektonicznemu dźwiganiu lub górotwórczemu wypiętrzaniu przy ruchach powolnych rzeka nadąża z pogłębieniem koryta i doliny, intensywnie rozcinając powstające pasmo górskie lub inną wyniosłość przy zbyt szybkim podnoszeniu terenu do rozerwania rzeki
epigenetyczny (=”narodzony po” /niem.: nachgeboren” F. Richthoffrn/) powstaje w wyniku wcinania się rzeki…
… i kaptażu jednej rzeki przez druga
przelewowy - efekt rozciągania przeszkody terenowej która blokuje dolinę rzeczna( język osuwiskowy, materiału obrywu , wał morenowy, rygiel skalny, zastygły strumień laty itp.) przez spiętrzone i przelewające się wody rzeczne;
odziedziczony (polodowcowy, nizinny P. Woldstedt) - odcinek doliny rzecznej przerywający ciąg moreny czołowej w miejscu gdzie ten ciąg był rozcięty…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)