To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PROCESY EGZOGENICZNE
Są to czynniki zewnętrzne, które dążą do zrównania powierzchni Ziemi, niszczą wyniosłości i odkładający powstały materiał w obniżeniach i zapadliskach. Wyróżnia się procesy niszczące, czyli degradację; i twórcze agradujące. Źródłem sił i procesów egzogenicznych jest Słońce. Od Słońca zależy ruch atmosfery, powstawanie opadów, a więc działalność wód płynących, lodowców itp. Do procesów degradujących prowadzących do denudacji, czyli zrównania wyniosłości należą: wietrzenie, erozja i powierzchniowe ruchy masowe powodujące usuwanie zwietrzeliny. Na procesy agradacji składa się transport i sedymentacja materiału skalnego (akumulacja).
Wietrzenie: następuje pod wpływem niszczącego działania czynników zewn.(Słońce, powietrze, woda), następuje rozpadanie się bloków skalnych tworzenie się okruchów skalnych. Czynniki fizyczne powodują rozdrobnienie skał, czynniki chemiczne działają w kierunku przeobrażenia składników mineralnych powstania nowych o zmienionym składzie chemicznym. Zależnie od czynników wywołujących wietrzenie rozróżniamy wietrzenie fizyczne i chemiczne. Wietrzenie fizyczne - głownymi czynnikami są zmiany termiczne w skałach. Zarówno pod wpływem nagrzania jak i obniżenia temperatury w skałach powstają naprężenia wewn. powodujące ich pękanie i rozpadanie. Proces ten zależy od dobowej amplitudy temperatury i wahań temperatury. Produktem wietrzenia jest zwietrzelina składająca się z różnej wielkości okruchów skalnych. W górach materiał zwietrzelinowy pod wpływem sił ciężkości zsuwa się po zboczach i w postaci tzw piargów gromadzi się u podnóża skał wietrzejących. Wietrzenie chemiczne - podstawowym czynnikiem wietrzenia jest woda z rozpuszczonym w niej dwutlenkiem węgla i tlenem oraz kwasy organiczne. Dużą rolę odgrywają obecnie zanieczyszczenia przemysłowe atmosfery, szczególnie związki siarki. Kwaśne descze oddziałują nie tylko na biosferę ale na całą litosferę. Wietrzenie chemiczne obejmuje rozpuszczanie niektórych minerałów pierwotnych i wytworzenie produktów wtórnych rozpuszczalnych lubi nierozpuszczalnych. Przebieg procesów wietrzenia chemicznego rodzaj powstałej wietrzeliny zależy od rodzaju skały wietrzejącej jak i od klimatu. Wietrzenie chemiczne może być także spowodowane działaniem na skały słonej wody jak i związków chemicznych wydzielanych przez rozkładające się szczątki roślin.
Erozja: Erozją nazywamy mechaniczne niszczenie skał połączone z usuwaniem odspojonego materiału. Głównym erozji jest energia kinetyczna, która dąży do rozluźnienia i odspojenia materiału skalnego. W zależności od rodzaju materii będącej w ruchu rozróżniamy: erozję rzeczną, morską, eoliczną i lodowcową, powierzchniową. Erozja powierzchniowa zwana erozją gleby lub erozją zboczy ma miejsce bezpośrednio po deszczu lub w czasie topnienia śniegu na powierzchniach nachylonych. Polega ona na zmywaniu, czyli ablacji gleby przez warstwę spływającej po zboczu wody lub przez sączące się po zboczu strugi. W skutek tej erozji w aspekcie długotrwałego działania następuje ogólne obniżenie wielkości zbocza, zmiana jego nachylenia i powstanie nowych form morfologicznych. Szczególnie niekorzystna jest erozja gleby (spłukiwanie) powoduje jej degradację w związku z wypłukaniem składników pokarmowych odsłanianiem jałowego podłoża.
(…)
… bardzo różnorodny materiał, który osadzają w obszarach swego zanikania. Siła transportu lodowców jest znaczna a przenoszony materiał nie jest segregowany. Głownymi formami akumulacji lodowcowej (glacjalnej) i wodno - lodowcowej (fluwioglacjalnej) są: morena czołowa, morena denna, drumliny, ozy, sandry, pradoliny, a w przypadku lodowców górskich również moreny boczne i środkowe. Transport i akumulacja eoliczna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)