To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Procesy egzogeniczne PROCESY EGZOGENICZNE: są to czynniki zewnętrzne, które dążą do zrównania powierzchni Ziemi, niszczą wyniosłości i odkładający powstały materiał w obniżeniach i zapadliskach. Wyróżnia się procesy niszczące, czyli degradację; i twórcze agradujące. Źródłem sił i procesów egzogenicznych jest Słońce. Od Słońca zależy ruch atmosfery, powstawanie opadów, a więc działalność wód płynących, lodowców itp. Do procesów degradujących prowadzących do denudacji, czyli zrównania wyniosłości należą: wietrzenie, erozja i powierzchniowe ruchy masowe powodujące usuwanie zwietrzeliny. Na procesy agradacji składa się transport i sedymentacja materiału skalnego (akumulacja).
TRANSPORT I AKUMULACJA: Transport i akumulacja rzeczna zależy od energii kinetycznej wody proporcjonalnej do masy wody oraz kwadratu prędkości zależnej od spadku. Największe ilości transportowanego przez rzekę materiału osadzają się u ujścia rzeki, tworząc stożki napływowe zwane deltami. Transport i akumulacja lodowcowa - lodowce górskie lub lądolody niszczą powierzchnię skalną na drodze swego ruchu i transportują bardzo różnorodny materiał, który osadzają w obszarach swego zanikania. Siła transportu lodowców jest znaczna a przenoszony materiał nie jest segregowany. Głównymi formami akumulacji lodowcowej (glacjalnej) i wodno - lodowcowej (fluwioglacjalnej) są: morena czołowa, morena denna, drumliny, ozy, sandry, pradoliny, a w przypadku lodowców górskich również moreny boczne i środkowe. Transport i akumulacja eoliczna - drobny materiał skalny (piasek, pył) może być transportowany przez wiatr na znaczne odległości, materiał grubszy może być przesuwany przez wiatr blisko powierzchni Ziemi, przy czym zachodzi obróbka materiału w skutek tarcia o podłoże. Tam gdzie siła wiatru maleje materiał transportowany ulega akumulacji. Wiatr usypuje pagórki zwane wydmami. Inną odmianą osadów akumulacyjnych są lessy. ZLODOWACENIA: Głównym czynnikiem kształtującym dzisiejszą rzeźbę i budowę powierzchniowych warstw północnej i środkowej Polski był nasuwający się w plejstocenie od północy lądolód. Lądolód Polsce w plejstocenie miały miejsce cztery następujące po sobie zlodowacenia (okresy glacjalne), przedzielone okresami większego ocieplenia (interglacjałami). W okresie glacjału lądolód mógł nieznacznie cofnąć się w związku z czym rozróżnia się stadia zlodowaceń okresy interstadialne. Zlodowacenia w Polsce 1. Zlodowacenie Narwi (950-900 tyś. lat) o nieznanym dokładnie zasięgu- interglacjał podlaski (900-730 tyś. lat), 2. zlodowacenie południowo polskie (krakowskie) (730-600tyś. lat)- interglacjał wielki (600-300tyś. lat) 3. zlodowacenie środkowo polskie
(…)
… grubszy-rumosz, żwir prze4chudzący kupo wierzchni w pospółki i piaski grube, średnie pokryte często od góry młodymi osadami rzecznymi.
Przed czołami kolejnych postojów lądolodu uformowała się równoleżnikowa sieć pradolin, którymi wody odpływały w kierunku zachodnim. Najstarsza dolina to wrocławsko-magdeburska - stadium warty. Łączy ona odrę z Łabą przez Dolne Łóżyczę i Czarną Elsterę. Za Magdeburgiem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)