To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ZLODOWACENIA
Głównym czynnikiem kształtującym dzisiejszą rzeźbę i budowę powierzchniowych warstw północnej i środkowej Polski był nasuwający się w plejstocenie od północy lądolód. Lądolód Polsce w plejstocenie miały miejsce cztery następujące po sobie zlodowacenia (okresy glacjalne), przedzielone okresami większego ocieplenia (interglacjałami). W okresie glacjału lądolód mógł nieznacznie cofnąć się w związku z czym rozróżnia się stadia zlodowaceń okresy interstadialne. Zlodowacenia w Polsce 1. Zlodowacenie Narwi (950-900 tyś. lat) o nieznanym dokładnie zasięgu- interglacjał podlaski (900-730 tyś. lat), 2. zlodowacenie południowo polskie (krakowskie) (730-600tyś. lat)- interglacjał wielki (600-300tyś. lat) 3. zlodowacenie środkowo polskie; - stadium południowe,- stadium warty,-interglacjał emski(130-150tyś. lat) 4.Zlodowacenie bałtyckie;- faza leszczyńska,- faza poznańska,- faza pomorska, interglacjał holoceński. Zlodowacenie południowo polskie rozpoczęło sięprzed ok. 730 tyś lat. Osady jego sięgają północnych zboczy Sudetów Sudetów Karpat. Osady tego glacjału zostały silnie zanieczyszczone w czasie długotrwałych procesów erozyjnych erozyjnych denudacyjnych. Denudacyjnych interglacjale wielkim pojawia się roślinność roślinność świat zwierzęcy (mamuty, nosorożce, niedźwiedzie jaskiniowe). Zlodowacenie środkowo polskie zaznacza się pagórkami moren czołowych, jakkolwiek zostały one już znacznie zniszczone. W okresie tego zlodowacenia wyróżnia się dwa stadia: południowe i warty. Zlodowacenie północnopolskie- poszczególne stadia fazy zlodowaceń odznaczają się pasmami moren czołowych, utworami moreny dennej i rozległymi obszarami utworów wodno-lodowcowych wodnolodowcowych rzeczno-lodowcowych.
PRADOLINY
Pradolina lodowcowa utworzone zostały przez rzeki płynące wzdłuż czoła lodowca.W okresie zlodowacenia plejstoceńskiego na terenach Polski i północnej części Niemiec powstał cały system pradolin.Wody spływające z południa i północy topniejącego lodowca łączyły się i razem równolegle do czoła lodowca spływały potężną rzeką ku zachodowi. Pradoliny wypełnione są osadami rzecznymi, warstwowanymi. Przy dnie znajduje się materiał grubszy-rumosz, żwir prze4chudzący kupo wierzchni w pospółki i piaski grube, średnie pokryte często od góry młodymi osadami rzecznymi.
Przed czołami kolejnych postojów lądolodu uformowała się równoleżnikowa sieć pradolin, którymi wody odpływały w kierunku zachodnim. Najstarsza dolina to wrocławsko-magdeburska - stadium warty. Łączy ona odrę z Łabą przez Dolne Łóżyczę i Czarną Elsterę. Za Magdeburgiem przechodzi w dolinę Wezery. Pradolina barycko-głogowska - faza leszczyńska. Zaczyna się nad Baryczą. Pradolina warszawsko-berlińska - faza poznańska. Płynęła niewielka rzeka z pod Wilna do Hamburga. Pradolina toruńsko-eberswalska - faza pomorska łączy się z poprzednią koło Berlina. Najmłodsze pradoliny: Łeby i Redy, Słupi, Radwy i Parsęty, powstałe po regresji lądolodu fazy pomorskiej na Pomorzu. Pradoliny wykorzystywane są przez współczesne rzeki, są warstwami zasobnymi w wodę.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)