. Proces kamy - podział - zasadniczy Proces zasadniczy i tryby postęp w jego obrębie W zależności od rodzaju odpowiedzialności prawnej będącej przedmiotem procesu karnego rozróżnia się: 1) proces zasadniczy, w którym rozpatruje się główną kwestię odpowiedzialności, czyli odpowiedzialność karną, 2) akcję cywilną w procesie karnym, czyli postęp. zmierzające do załatwienia kwestii odpowiedzialności cywilnej oskarżonego. Najbardziej trywialna różnica sprowadza się do powiedzenia; że w procesie zasadniczym chodzi o ukaranie oskarżonego, a akcja cywilna - wtoku tego procesu zasadniczego - ma doprowadzić do tego, że oskarżony naprawi szkodę wyrządzoną przestępstwem, np. zapłaci odszkodowanie. Sens akcji cywilnej po- lega na tym, że pokrzywdzony zyskuje możliwość wcześniejszego uzyskania odszkodowania. Nie musi czekać z pozwem przeciwko oskarżonemu do uprawomocnienia się wyroku skazującego. Zamiast w dwóch procesach, konflikt rozstrzyga się tylko w jednym. W obrębie procesu zasadniczego trzeba rozróżniać tzw. tryby postęp., czyli zróżnicowane jego przebiegi. Odróżnia się: a) tryb zwyczajny - i postęp. zwyczajne, będące przebiegiem procesu zmierzającego do rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności karnej oskarżonego, uznany za typowy w danym systemie procesu, b) tryby szczególne, czyli postęp. szczególne, będące przebiegami procesu zmierzającymi także do rozstrzygnięcia kwestii odpow. oskarżonego, ale różniącymi się istotnie od postęp. zwyczajnego, w sposób z góry przewidziany przez ustawodawcę. - postęp. ekwiwalentne; są one tak samo sformalizowane jak zwyczajne, ale w miejsce jednych form wchodzą inne bądź niektóre formy są zmodyfikowane, np. w postęp. w stosunku do nieletnich, tzw. poprawczym, nie ma aktu oskarżenia, ale występuje postanowienie o rozpoznaniu sprawy, które nie odbiega daleko od aktu oskarżenia; do tej grupy należą postęp. karne skarbowe zwyczajne i postęp. poprawcze w sprawach nieletnich; - postęp. wzbogacone, formalizm ich jest większy niż formalizm postęp. zwycz.; obecnie w Polsce nie ma postęp. wzbogaconego; takim trybem w Polsce przed 1938 r. było postęp. przed sądami przysięgłych, prowadzone w sprawach o najpoważniejsze zbrodnie; odznaczało się dodatkowym formalizmem spowodowanym powoływaniem i funkcjonowaniem ławy przysięgłych; - postęp. zredukowane; formalizm tych trybów jest mniejszy niż postęp. zwyczajnego; do grupy tej należą: postęp. uproszczone, postęp. z oskarżenia prywatnego, postęp. sądowe w sprawach o wykroczenia, postęp. nakazowe i postęp. doraźne - akcja cywilna AKCJA CYWILNA W PROCESIE KARNZM polega na rozstrzyganiu w toku procesu karnego roszczeń cywilnych wynikających bezpośrednio z postęp. lub nakładaniu z tego powodu odpowiednich świadczeń W polskim procesie karnym znane są następujące formy akcji cywilnej: 1) postęp. adhezyjne - postęp. toczące się w ramach procesu karnego na podstawie powództwa cywilnego wniesionego przez pokrzywdzonego lub inną uprawnioną osobę. Pokrzywdzony może w ten sposób dochodzić roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia postęp.. Ułatwieniem dla pokrzywdzonego jest tymczasowe zwolnienie go z obowiązku opłacenia powództwa cywilnego. Utrudnieniem natomiast jest możliwość pozostawienia przez sąd powództwa bez rozpoznania, gdy materiał dowodowy nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa, a uzupełnieniem tego materiału spowodowałoby znaczną przewlekłość postęp.
(…)
… stosowną nawiązkę c) fakultatywnie - w razie zawieszenia wykonania kary (art. 72 2 k.k.); 3) orzeczenie odszkodowania z urzędu w razie skazania lub warunkowego umorzenia postęp. (art. 415 5 k.p.k.); może ono nastąpić w każdej sprawie, chyba że jest niedopuszczalne z mocy ustawy, np. w postęp. sądowym w sprawach o wykroczenia 4) orzeczenie nawiązki Kodeks karny przewiduje orzekanie nawiązki w pięciu wypadkach fakultatywnie (art. 46 * 2, art. 47 1, art. 47 * 2, art. 212 * i art. 216 * 2 k.k.), np. w razie skazania za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko środowisku, za pomówienie lub zniewagę oraz w jednym wypadku obligatoryjnie (art. 290 * 2 k.k.), gdy skazuje za wyrąb drzewa albo kradzież drewna z lasu; 5) orzeczenie świadczenia pieniężnego, gdy sąd odstępuje od wymierzenia kary lub warunkowo umarza postęp. albo stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary (art. 49 k.k.); 6) orzeczenie zwrotu korzyści majątkowej (art. 52 k.k.) Skarbowi Państwa przez podmiot, w którego imieniu działał sprawca skazany za przestępstwo przynoszące korzyść majątkową takiemu podmiotowi (np. spółce, która oszukała Skarb Państwa) …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)