To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Próby reform gospodarczych ekipy Władysława Gomułki (1956-70)
Napięta sytuacja rynkowa pod koniec 1956 i wydarzenia polit. tego okresu spowodowały, że opracowanie kolejnego planu wieloletniego - pierwszej pięciolatki - trwały stosunkowo długo, a jego zasady uchwalono dopiero 12.07.1957. Plan gospodarczy na lata 1956-60 zakładał priorytet dla poprawy materialnego położenia ludności przy jednoczesnym tworzeniu przesłanek „dalszego rozwoju gospodarki socjalistycznej”.
W dziedzinie przemysłu lata 1956-58 przyniosły wyrównanie wielu dysproporcji oraz wzrost produkcji związany z uruchomieniem inwestycji. Gł. nacisk kładziono na wprowadzanie do produkcji zakładów, których budowę już rozpoczęto, co dawało szybkie efekty wytwórcze. Zmieniły się ogólne kierunki inwestycji. Ograniczono nakłady na zbrojenia a udział inwestycji hutniczych spadł z 23,2% ogółu inwestycji przemysłowych w Planie Sześcioletnim do 13,3% w latach 1956-58. Produkcja środków wytwarzania stanowiła w 1958 51,3% wytwórczości przemysłowej (najmniej od lat '40), zaś środków konsumpcji 48,7%. Na rynku pojawiły się liczne krajowe art. dotychczas w PL nie produkowane (pralki, lodówki, telewizory). W stosunku do 1955 prod. przem. wzrosła w 56 o 9% zaś przyrost roczny w 1957 9,5% a w 1958 9,9%.
Pomimo wyraźnego polepszenia zaopatrzenia rynkowego duża część produkcji środków konsum. była „nietrafiona” pod względem ilości czy wartości użytkowych. Marnotrawstwo związane ze złą jakością produktów w 1957-58 oceniano na 2-3% dochodu narodowego.
W 1956-58 często podkreślano potrzebę aktywizacji polskiego handlu zagran. Problem był trudny, bo na skutek autarkizacji gospodarki i przestarzałych inwestycji przem. realizowanych w Planie Sześcioletnim nie stworzono nowoczesnej bazy dla wzrostu polskich zdolności eksportowych.
W strukturze towarowej eksportu zachodziły pewne pozytywne zmiany. Wzrastał udział maszyn i urządzeń oraz wyrobów gotowych, malał zaś węgla i żywności. W imporcie dominowały paliwa i surowce oraz maszyny i urządzenia. Zmiany w strukturze obrotów były wynikiem m.in. sytuacji płatniczej i rynkowej PRL.
Największym partnerem handlowym pozostawał ZSRR (1/3 eksportu i importu). Faktem było ogromne uzależnienie gospodarki polskiej od radzieckiej.
Stan finansów państwa był w latach 1956-59 stosunkowo dobry. Obieg pieniądza powiększył się o 30% z 1956 do 1958. Wobec prawie 17% wzrostu dochodu nar. w tym samym czasie oznaczało to inflację, ale stosunkowo niewielką. Ogółem jednak lata 1956-58 przyniosły zmniejszenie napięć rynkowych, wzrost produkcji i poprawę położenia materialnego ludności. Przeciętna płaca realna w gospodarce narodowej wzrosła w 1955-58 o 24,8%.
Pod względem materialnym pierwsze lata po październiku przyniosły więc odczuwalną poprawę. Coraz rzadziej musiano wystawać w kolejkach po żywność, można było kupić nowe AGD czy samochód. Pojawiło się poczucie „małej stabilizacji” materialnej jako wynik nadziei na stopniową poprawę sytuacji w przyszłości.
(…)
… się w l. 1959-64 przemysł (prod. wzrosła w tym okresie o 53,3%). Dużą dynamikę miał przemysł maszynowy i metalowy. Znacznie gorzej rozwijał się przem. włók., mineralny, obuwniczy i rolno-spoż.
Nakłady inwestycyjne w przem. kierowano gł. na rozbudowę bazy paliwowej i surowcowej.
W handlu zagr. zanotowano w 1959-64 przyrost obrotów o 62,5%, eksportu o 83,1%, a importu o 46%. Przez cały czas utrzymywało…
… się ograniczyć deficyt bilansu handlowego (z ~$230M w 66 do ~$160M w 67). Wg. oficjalnych danych eksport wzrósł w 1967 o 12%, podczas gdy import o 7%. Wzrost płac realnych był b. powolny. Sytuacja rynkowa uległa pogorszeniu. Obieg pieniądza rósł szybciej niż produkcja. Oznaczało to pogłębienie się luki inflacyjnej na rynku. 24.XI.1967 X plenum KC PZPR zdecydowano się podnieść ceny mięsa średnio o 16,7…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)