Prawoznawstwo - stosowanie prawa

ROZDZIAŁ XI STOSOWANIE PRAWA
§56. Pojęcie stosowania prawa
Stosowanie prawa - sformalizowane działanie kompetentnych organów władzy publicznej o charakterze czynności konwencjonalnej, polegające na podejmowaniu i realizowaniu decyzji władczych indywidualnych i konkretnych na podstawie abstrakcyjnych i generalnych norm prawa. (Podstawą tych decyzji są przepisy kompetencyjne)
Stosowanie dyspozycji normy prawnej- część stosowania prawa; np. decyzja w sprawie podatku
Stosowanie sankcji- np. grzywna za przekroczenie prędkości (dot. Normy sankcjonującej)
Organ władzy stosujący prawo musi go jednocześnie przestrzegać; inaczej jest to podstawa do unieważnienia decyzji (kasacji, apelacji, zażalenia)
§57. Ideologie stosowania prawa
Całokształt postulatów i ocen, które wskazują w jaki sposób organ stosujący prawo powinien podejmować swoje decyzje.
Ideologia decyzji związanej
Typ dla kultury prawnej kontynentalnej
Decyzje zapadają w procesie stosowania prawa i nie powinny być całkowicie zdeterminowane treścią norm prawnych; same normy nie podlegają ocenie - naczelne wartości to pewność prawa i legalizm
D. Radbruch - sędzia idealny - bezrefleksyjnie realizuję w swych decyzjach wolę ustawodawcy
Decyzje władzy/ parlamentu są wiążące dla wszystkich organów Sędziowie = `usta ustaw'; gdyż system prawny jest doskonały i nie ma po co interpretować go
Ideologia decyzji swobodnej
Wartości: celowość, skuteczność, treściowo rozumiana sprawiedliwość.
Gdy prawo jest niezgodne z czymś powinno być korygowane (poprzez działania prawotwórcze lub wykładnię)
System prawa nie jest idealny i trzeba szukać `słusznego prawa' a nie mechanicznie aplikować
Decyzja organu ma charakter twórczy; podstawą są różne oceny odkrywane przez sędziego w różnego rodzaju źródłach (aktach prawnych itp.)
Dozwolone są konteksty pozajęzykowe: przekonania moralne
Wykładnia jest „odnajdywaniem prawa” lub „budowaniem prawa” Ideologia decyzji racjonalnej i praworządnej
Rozwiązanie pośrednie; prymat aktów prawa stanowionego, ale nie wyłącza możliwości oceny zewnętrznej norm prawa obowiązującego (wyłącza orzeczenie contra legem)
W procesie stosowania należy uwzględniać cele i ideały (szczególnie konstytucyjne) i dodatkowo analizować je pod kątem racjonalnego prawodawcy
W teorii argumentacyjnej i komunikacyjnej nie ma miejsca dla swobodnej decyzji, gdyż decyzja winna być podejmowana poprzez ważenie argumentów (balancing), prawo powinno być spójne nie tylko na etapie logicznej niesprzeczności norm ale też w sensie jednolitych orzeczeń sądów i decyzji admin.

(…)

… prawdy obiektywnej, wydanie decyzji na podstawie obowiązujących norm, jednostkowy charakter decyzji, luzy decyzyjne, możliwość kontroli i skarżenia przez obywatela
Sądowe stosowanie prawa:
Wykonywanie `wymiaru sprawiedliwości'; wiążące rozstrzygnięcie sporu o prawo Standardem demokracji -prawo do sądu
Sędzia - funkcjonariusz publiczny uprawniony do orzekania; niezawisły i bezstronny, nienaruszalny itd…
… i jego etapy
Wstępne ustalenie prawdopodobieństwa pojawienia się faktu - proces stosowania prawa może obejmować działania różnych organów
Udowodnienie zaistnienia faktu - dokonuje się w trakcie postępowania dowodowego:
Zasady rozłożenia ciężaru dowodu - co do zasady ciężar dowodu (onus probandi) spoczywa na oskarżycielu, powodzie; zasada in dubio pro reo - wątpliwości na korzyść nieobciążonego dowodem
Rodzaje…
… wiarygodne; obecnie odbiega się od hierarchicznego usytuowania dowodów.
Cele postępowania dowodowego - celem ustaleniem prawdy materialnej -rzeczywisty przebieg. Prawda formalna - (sądowa, procesowa) obraz faktów na jaki godzą się strony postępowania albo jaki wynika z domniemań prawnych. Polskie prawo w sprawach karnych i administracyjnych stosuje prawdę materialną; w cywilnych prawdę formalną.
Domniemania…
…, dokonanie wykładni tzw. Decyzja interpretacyjna
Subsumcja i podjęcie decyzji - konfrontacja udowodnionego faktu z ustaloną treścią obowiązującej normy (podciągnięcie faktu pod normę, subsumcja). Konsekwencją subsumcji jest ustalenie skutków prawnych faktu w świetle danej normy i podjecie decyzji władczej.'
Subsumcja jest jak sylogizm: człowiek jest śmiertelny; Sokrates jest człowiekiem = Sokrates…
... zobacz całą notatkę