To tylko jedna z 24 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1. NORMA PRAWNA
BUDOWA NORMY PRAWNEJ
Norma - zasada bądź reguła postępowania.
Norma prawna - szczególny rodzaj normy. Każda norma ma swojego adresata i każda zawiera żądanie jakiegoś zachowania (ew. pozwolenie lub zakaz).
Norma prawna jest najmniejszym sensownym elementem prawa. Przepis prawny jest to jednostka redakcyjna tekstu aktu normatywnego. W aktach prawnych zawarte są przepisy. Dopiero z przepisów wyciągamy normy prawne. Norma i przepis nie muszą brzmieć jednakowo - ale muszą mieć ten sam sens. Każda norma prawna powinna nosić dwie cechy. Musi być:
generalna - pojęcie to odnosi się do adresata
abstrakcyjna - odnosi się do zachowania które norma reguluje
Generalność oznacza, że adresat normy nie jest wymieniany z imienia i nazwiska, czy też tożsamości, ale za pomocą cech rodzajowych. Dzięki temu norma jest elastyczna - można ją stosować w wielu przypadkach
Abstrakcyjność oznacza, że norma reguluje zachowania określone w ogólny, rodzajowy sposób (tzn. np. „nie można zabijać” - a nie „nie można zabijać siekierą”).
Przeciwieństwem generalności jest indywidualność, a przeciwieństwem abstrakcyjności - konkretność. Normy indywidualne w zasadzie się nie zdarzają. Normy konkretne trafiają się, ale rzadko (np. jednodniowy zakaz spożywania alkoholu). W wyniku stanowienia prawa powstają normy generalne i abstrakcyjne. Natomiast stanowienie prawa powstają normy generalnej i abstrakcyjnej w sytuacji indywidualnej i konkretnej. Wyrok jest zawsze indywidualny i konkretny. Norma prawna
Norma prawna odpowiada na trzy pytania:
KTO ? W JAKICH OKOLICZNOŚCIACH ? JAK POWINIEN SIĘ ZACHOWYWAĆ ? (w zasadzie istotne jest też pytanie czwarte - CO MU GROZI JEŚLI SIĘ TAK NIE ZACHOWA ?)
Norma prawna składa się z trzech elementów:
hipotezy - kto ? w jakich okolicznościach ? Określenie adresata i warunków w jakich się znalazł
dyspozycji - określa treść powinnego zachowania (nakazu, zakazu, dozwolenia)
sankcji - nie zawsze musi występować. Określa co grozi adresatowi jeśli nie będzie przestrzegał dyspozycji
Czynność konwencjonalna - dyspozycja może nakazywać, zakazywać bądź zezwalać na dokonywania pewnych czynności konwencjonalnych. Czynności takie to np. podpisanie umowy, sporządzenie testamentu. Czynność konwencjonalna to taka czynność, której prawo nadaje inny sens niż wynika z normalnego, naturalnego przebiegu (np. zwykle podnosimy rękę bo chcemy się podrapać w głowę - ale np. posłowie w ten sposób głosują). Oskarżony - składa wyjaśnienia, Świadek - składa zeznania. Dozwolenie mocne - to te dozwolenie, które są w prawie wyraźnie zaznaczone (generalnie bowiem wszystko co nie jest nakazane lub zakazane - jest dozwolone - nie obejmuje to organów władzy publicznej, one mogą działać dokładnie z literą prawa).
(…)
…, bezpośrednich, tajnych. Dla istnienia demokracji niezbędna jest też wolność wypowiedzi, wolność słowa, wolność prasy (prasy - a więc wg prawa także radia i telewizji). Konstytucja zakazuje cenzury prewencyjnej i każdej innej formy cenzury. Demokracji niezbędna jest także wolność zrzeszania się (także organizacji politycznych).
W demokracji istnieje tzw. mandat wolny - tzn. pełna wolność decyzji posła, senatora…
…, komornik nie może nam nic zabrać. Nie pójdziemy też do aresztu). Przy sankcji karnej grzywnę można zmienić w areszt. System prawny
Prawo można podzielić na dwie grupy:
materialne
formalne (procesowe)
Prawo materialne mówi nam jakie są normy prawne (co dozwolone, a co nie). Prawo formalne - to normy techniczne, które mówią jak należy się zachowywać w danej sytuacji (np. kiedy zastosować areszt). Prawo formalne (procesowe):
cywilne administracyjne
karne
Prawo formalne jest zapisem kolejnych punktów postępowania, przez organy stosowania prawa. Prawo materialne ma dużo więcej gałęzi niż prawo formalne. Oznacza to, że niezależnie od gałęzi prawa materialnego używamy tylko tych trzech gałęzi prawa formalnego.
Np. prawo materialne finansowe - stosujemy procedurę cywilną, administracyjną i karną. Stanowienie…
…. Tak ustanowione prawo może być stosowane w następnych podobnych sprawach (ale nie musi - decyzja należy do sądu, który może równie dobrze stworzyć nowy precedens). PODZIAŁ NORM i PRZEPISÓW
Normy moralne:
sankcje - norma moralna jest sankcją obyczajową, nie ma normy prawnej. Pierwszym pisanym kodeksem praw był kodeks Hammurabiego (ok. 2000 BC). Było to pierwsze spisane prawo (nie tylko karne, ale też np. cywilne…
… (z ustawy). Do nieuregulowanego stanu objętego luką stosujemy regulacją podobną (poza prawem karnym, bo tylko to co jest zabronione jest zbrodnią), lub analogia iuris (z prawa) - w oparciu o ogólne zasady prawa tworzy się dla konkretnej sprawy nową normę (tzw. prawo precedensowe)
PRAWA CZŁOWIEKA I OBYWATELA
Na pokładach statków i samolotów obowiązuje prawo kraju z którego pochodzi dany statek (samolot…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)