To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PRAWOMOCNOŚĆ Prawomocność formalna - art. 363 §1 KPC w świetle tego przepisu orzeczenia stają się prawomocne, jeżeli nie przysługuje, co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia. W gruncie rzeczy ta definicja, która przejmowałaby te elementy z art. 363 §1 KPC do pojęcia prawomocności formalnej i wiązałoby tę prawomocność formalną z niezaskarżalnością orzeczenia byłaby błędną definicją. Przyjąć należy, że prawomocność formalna polega na niemożności zmiany lub uchylenia orzeczenia wynikających z niezaskarżalności orzeczenia. Czyli niezaskarżalność orzeczenia jest jak gdyby przyczyną prawomocności formalnej. ↓
Do środków środków odwoławczych zaliczamy apelację oraz zażalenie. Do innych środków zaskarżenia nie prawomocnych orzeczeń (w rozumieniu art. 363 §1 KPC) zaliczymy:
zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym
sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym
sprzeciw od wyroku zaocznego
skarga na czynności komornika (postępowanie egzekucyjne)
zarzuty od planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji (postępowanie egzekucyjne)
Można by jeszcze wymieniać te środki zaskarżenia → chodzi jednak zawsze o środki zaskarżenia nieprawomocnych orzeczeń, inne w stosunku do środków odwoławczych. Prawomocność materialna orzeczenia - oznacza ogół skutków prawnych, jakie wywołuje orzeczenie ze względu na treść sentencji tego orzeczenia. W ramach prawomocności materialnej należy wyróżnić:
skutek pozytywny - oznacza moc wiążącą orzeczenia sądowego na mocy art. 365 KPC- prawomocne orzeczenie sądowe wiąże nie tylko strony i sąd, który wydał to orzeczenie, ale również inne sądy i inne ograny państwowe, oraz organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie wskazanych również inne osoby. W tym, ostatnim wypadku mówimy o tzw. prawomocności rozszerzonej, kiedy orzeczenie wiąże też inne osoby. Dotyczy zarówno orzeczeń merytorycznych jak i nie merytorycznych, również postanowienie o umorzeniu postępowania czy odrzuceniu pozwu będzie korzystać z mocy wiążącej.
skutek negatywny - polega na powstaniu powagi rzeczy osądzonej ( res iudicata) , w świetle art. 366 KPC wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego co zgodnie z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, pomiędzy tymi samymi stronami. Chodzi o powagę rzeczy osądzonej z której korzysta wyrok w związku z tylko tym co:
stanowiło podstawę rozstrzygnięcia sporu - a więc tylko orzeczenia merytoryczne (w procesie cywilnym - wyroki i nakazy zapłaty), a contrario postanowienie kończące postępowanie w sprawie, prawomocne formalnie (np. odrzucenie pozwu z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, czy nieusuniętego braku zdolności sądowej jednej ze stron)
(…)
…, które poczyniliśmy o stanie sprawy w toku należy odnieść do powagi rzeczy osądzonej, bo z chwilą uprawomocnienia się wyroku tę funkcję stanu sprawy w toku przejmuje res iudicata. To jest bezwzględna przesłanka procesowa, którą sąd uwzględnia z urzędu. Kiedy stwierdza, że sprawa jest prawomocnie rozstrzygnięta, a więc o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami → niedopuszczalność postępowania na mocy art. 199 §1 i powinien pozew odrzucić formie postanowienia.
W postępowaniu nieprocesowym generalnie postanowienia, co do istoty sprawy korzystają z tej prawomocności materialnej, ale sprawa jest bardziej skomplikowana, w pewnych wypadkach mamy do czynienia z ograniczeniem prawomocności materialnej w szczególności
kiedy sąd opiekuńczy może zmieniać swoje prawomocne postanowienie, jeżeli wymaga tego dobro…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)