To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEŃ. POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ.
Ustawa używa słowa prawomocność tylko na oznaczenie prawomocności formalnej.
Prawomocność formalna to wynikająca z niezaskarżalności orzeczenia w drodze zwyczajowych i szczególnych środków zaskarżenia niemożność uchylenia albo zmiany orzeczenia.
Niezaskarżalność ta zachodzi:
gdy ustawa w ogóle nie przewiduje zaskarżenia danego orzeczenia (dotyczy przede wszystkim orzeczeń sadów trzeciej instancji, które są prawomocne z chwili wydania);
gdy przysługujący do danego orzeczenia środek zaskarżenia nie doprowadził do uchylenia albo zmiany tego orzeczenia;
gdy środek zaskarżenia przysługujący do danego orzeczenia nie został wniesiony w terminie przepisanym przez ustawę.
Wyjątki: Od zasady tej istnieją dwa wyjątki:
mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, gdy sąd rozpoznaje sprawę, w której je wydano;
jeżeli zaskarżono część orzeczenia, a sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać także w części niezaskarżonej; możliwość taka zachodzi w wypadku, gdy sąd drugiej instancji nie jest związany granicami wniosków apelacji a sąd trzeciej nie jest związany granicami kasacji.
Prawomocność formalna stanowi przesłankę wykonalności oraz prawomocności materialnej orzeczenia. Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji (jednoosobowo) na posiedzeniu niejawnym, a jeżeli akta sprawy znajdują się w sadzie drugiej instancji - ten sąd.
Prawomocność materialna jest to moc wiążąca orzeczenia prawomocnego formalnie, zwana często skutecznością orzeczenia.
Prawomocne orzeczenie nie ma mocy wiążącej w postępowaniu karnym. Wyjątek stanowi orzeczenia kształtujące prawo albo stosunek prawny.
Powaga rzeczy osądzonej (res iudicata) jest to rozstrzygnięcie co do istoty sprawy zawarte w prawomocnym wyroku. Rozstrzygnięcie polega na wiążącym ustaleniu istnienia albo nieistnienia określonej normy prawnej indywidualno - konkretnej materialnej albo jurysdykcyjnej. Nastąpienie powagi rzeczy osadzonej wyroku polegającej na wiążącym ustaleniu istnienia względnie nieistnienia materialnej normy prawnej indywidualno - konkretnej przytoczonej w roszczeniu procesowym oznacza wypełnienie funkcji procesu cywilnego. Nastąpienie powagi rzeczy osadzonej wyroku polegającej na wiążącym ustaleniu istnienia albo nieistnienia jurysdykcyjnej normy prawnej indywidualno - konkretnej, oznacza niewypełnienie funkcji procesu cywilnego.
Aspekt negatywny powagi rzeczy osądzonej powoduje, że:
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)