W. Dajczak. Notatka składa się z 5 stron.
4. Umowy (konktrakty), które służą do korzystania z cudzych usług
Mandatum - zlecenie. Umowa konsensualna, dwistronna, nierówczosensna, nieodpłatna. Zleceniobiorca zobowiązywał się do wykonania określonej czynności w sposób nieodpłatny.
Nieodpłatność mandatu - dlaczego i czy musi być to kontakt nieodpłatny. Początek zlecenia jako relacji prawnej tkwił w relacjach osób zaprzyjaźnionych, dlatego. Officium et amicitia - w relacjach z osobami bliskimi. Ew. zapłata ex gratia.
Dokonanie czynności faktycznej lub prawnej
W procesie kognicyjnym kształtuje się myśl, iż niektórzy zleceniobiorcy mogą domagać się honorarium. Lekarze, adwokaci, nauczyciele, geodeci, ale nie filozofowie, profesorowie prawa (professores iuris civilis) i rzemieślnicy (artifices, opifices). Rzemieślnicy nie mają prawa do wynagrodzenia, bo to co robią jest zbyt mało oryginalne - nie wymaga szczególnych umiejętności.
Dopuszczono więc wyjątki od nieodpłatności zlecenia, jakkolwiek samą zasade stosowano cały czas. Powtórzył ją Justynian, przejęto ją do powszechnego prawa, także kodyfikacji:
Art. 1986 CC - nieodpłatne o ile nie umówiono się inaczej
BGB - nieodpłatne
W Polsce jest inaczej art. 754 §1 KC - zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie, jeśli z umowy lub okoliczności nie wynika nic innego.
Depositum - przechowanie - skorzystanie z usługi polegającej na zachowaniu pieczy nad cudzym przedmiotem i zwrotem go w stanie niepogorszonym. Nieodpłatny, realny, dwustronny, nierównoczensy.
W wypadku nieodpłatności odpowiedzialność była mniejsza - ponoszono odpowiedzialność tylko w ramach dolus albo culpa lata.
Ponadto nieodpłatność nie wymagała takiej staranności, np. zostawiam rzeczy w termach, nie płacę za przechowanie. Bo jakby było płatne, to właściciel term musiałby dopilnować bardziej staranności, na co poszłoby zbyt dużo energii.
Locatio conductio operis - umowa o dzieło oraz locatio conductio operatum - umowa o świadczenie usług. Odpłatny. Konsensualny, dwustronny i równoczesny.
Kompetencja dłużnika i swoboda jego działania
Kompetencja dłużnika do wykonania usługi, pojęcie imperitia
Czy ważne jest to, żeby dłużnik się znał na tym co robił i był kompetentny? Zależy od rodzaju usługi. Jednak jeżeli ktoś zawiera umowę i wie, że się na tym nie zna, to już jest to naganność w zachowaniu. Może to wówczas uzasadniać domagania się odszkodowania.
Imperitia - naganność polegająca na podjęciu się obowiązku, którego nie potrafi się dokonać.
Udział podwykonawców w wykonywaniu zobowiązania
Czy jeżeli osoba dokona szkodę, to czy ja za to odpowiadam?
Obowiązek osobistego działania dłużnika działał tylko wtedy, gdy dotyczyło to wyłącznie jego osoby.
(…)
….
W XX wieku sprecyzowano to zobowiązaniem rezultatu
Umowa służąca organizacji współdziałania i koncentracji kapitału
Consortium societas spółki w ius commune
Consortium - wspólne gospodarowanie łącznym majątkiem, bo było go więcej w ten sposób. Znane od najdawniejszych czasów. Ograniczone do dziedziczenia.
Po przełomie gospodarczym po wojnach punickich pojawia się w Rzymie idea, aby poprzez umowę…
… lojalności nie można skarżyć. Nakładano na nieuczciwego wspólnika infamię - sprzeniewierzył się fundamentalnej dla spółki zasady lojalności.
Co trzeba się umówić, przy zawieraniu spółki, elementy konieczne. Określenie i zgoda wszystkich wspólników - wkłady i cel.
Co może być przedmiotem wkładu? Wszystko, co majątkowe oraz praca własna wspólnika. Niekiedy praca własna może mieć większą wartość niż wkład majątkowy. Strony musza określić wartość wkładu, jeżeli strony nic nie postanowiły, to przyjmowano, że wkłady są równe.
Cel - zawarcie jednej transakcji wspólnym wkładem, prowadzenie jednego rodzaju transakcji np. razem prowadzono transport morski, dom składowy, wreszcie możliwe było połączenie w pełni majątków, połączenie wspólnoty quasi-rodzinną (societas omnum bonorum?). Uczestniczymy w zyskach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)