To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
stosunek cywilnoprawny - stosunek prawny określony normami p.c.; opiera się na równości stron; stosunki kształtowane przez same strony.
jednostronnie zindywidualizowane - po jednej stronie konkretny podmiot i jego prawo skuteczne erga omnes.
dwustronnie zindywidualizowane - po obu stronach stoją konkretne podmioty (niekoniecznie po 1).
elementy stosunku prawnego:
podmioty, a ściślej - strony
przedmiot - obiekty materialne, bądź niematerialne, zachowania ludzkie, a nawet energia ;p
treść - uprawnienia i obowiązki stron wynikające ze stosunku; mogą być:
proste
złożone (umowy wzajemne)
prawo podmiotowe - zespół uprawnień wynikających ze stosunku prawnego. - to wynikająca ze stosunku prawnego sfera możności postępowania w określony sposób (teoria woli Windscheida), przyznana przez normę prawną w celu ochrony interesów podmiotu uprawnionego (teoria interesu Jheringa) i przez normę prawną zabezpieczona.
Uprawnienie - „tworzywo”, za pomocą którego prawodawca kształtuje prawa podmiotowe z norm prawnych je regulujących. Waga uprawnień bywa różna:
dominujące - pojedyncze uprawnienie jest cechą konstytutywną prawa podm.
wtórne - wspomagają i zabezpieczają realizację uprawnienia dominującego.
Kategorie uprawnień:
bezpośrednie (władcze) - możność podejmowania przez uprawnionego wszelkich lub określ. działań w odniesieniu do oznaczonego dobra; możność dowolnego korzystania z dobra - triada uprawnień władczych właściciela (art. 140 KC).
granice wolności określa oczywiście ustawa, np. granice władztwa na nieruchomości określa ustawa o prawie lotniczym, prawie morskim, geologicznym etc.
ale właściciel ma też możność wyzbycia się części uprawnień
roszczenia - możność żądania od konkretnych podmiotów, konkretnych zachowań, a ten podmiot ma obowiązek roszczenie spełnić (korelacja między prawem, a obowiązkiem).
e.g. - rei vindicatio; roszczenie odszkodowawcze etc.
wymagalność roszczenia - powstaje, gdy zajdą wszystkie okoliczności, od których zależy uaktywnienie obowiązku świadczenia (np. upływ określonego terminu).
roszczenie procesowe - to to, czego powód żąda w pozwie (twierdzenie, że istnieje zindywidualizowana norma prawna zmuszająca pozwanego do określ. działania).
kształtujące - możność jednostronnego kształtowania stosunku prawnego przez uprawnionego w sposób wiążący dla drugiej strony. wykonanie uprawnienia następuje przez złożenie oświadczenia woli. Kontrahent MUSI UZNAĆ nową sytuacje prawną. Powstają w ramach już istniejących stosunków prawnych - nie istnieją samoistnie.
e.g. odstąpienie od umowy, wypowiedzenie umowy
(…)
… i erga omnes, nie tylko przeciwko wynajmującemu.
majątkowe (np. prawa rodzinne ze wspólności majątkowej, prawa autorskie) / niemajątkowe:
prawa osobiste - niemajątkowe, np. prawo do nazwiska ojca, prawo wykonywania władzy rodzicielskiej etc.
prawa osobiste na dobrach niematerialnych- np. autorskie prawa osobiste - prawo autora do podpisania się pod swoim dziełem, prawo do integralności dzieła…
… gruntu rodzi własność budynków na niej stojących (odstępstwo od superficies solo cedit)
samoistne / akcesoryjne - zależne od prawa głównego, które zabezpiecza (np. hipoteka i zastaw). Zakres zabezpieczenia również zależy od zakresu chronionej wierzytelności.
Prawo tymczasowe (ekspektatywa) - prawo chroniące interes zabezpieczony prawem, które nie jest jeszcze ostatecznie ukształtowane (np. oczekuje…
… prawną. Powstają w ramach już istniejących stosunków prawnych - nie istnieją samoistnie.
e.g. odstąpienie od umowy, wypowiedzenie umowy, uchylenie się od skutków oświadczenia woli złożonego pod groźbą etc.
jeśli złożono ofertę, adresat ma uprawnienie kształtujące do stworzenia stosunku prawnego przez przyjęcie umowy.
warunkowe upr. kształt.: art.151 - unieważnienie małżeństwa pod wpływem błędu…
… habet).
odstępstwa od Nemo plus iuris... - art.169 KC.
art.5 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece!!! - legitymacją do zbycia nieruchomości jest wypis z ksiąg wieczystych (zasada rękojmi dobrej wiary ksiąg publ.)
ochrona nabywcy: zbycie spadku legitymuje się stwierdzeniem nabycia spadku (art. 1028 KC)
posiadacz weksla ma legitymację do jego zbycia, nawet jeśli nie jest właścicielem.
pochodne…
… przed art. 5, który jest tylko ostatecznością.
Zasada czystych rąk - korzystanie z ochrony art.5 KC wymaga stosowania się do zasad współżycia społecznego.
Ochrona praw podmiotowych:
sądowa - roszczenia są przedmiotem powództwa. Zarzuty - służą tylko jego odparciu.
obrona konieczna (samoobrona (RP xD)) - stosuje się ją w celu odparcia zamachu na dobra i musi zachodzić wyższa konieczność (kontratyp wyższej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)