Prawo podmiotowe - ogólnie

Nasza ocena:

3
Pobrań: 196
Wyświetleń: 1351
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Prawo podmiotowe - ogólnie - strona 1 Prawo podmiotowe - ogólnie - strona 2 Prawo podmiotowe - ogólnie - strona 3

Fragment notatki:


DR KATARZYNA GÓRSKA UNIWERSYTET WROCŁAWSKI WYKŁAD V Prawa podmiotowe Prawa podmiotowe  – uwagi ogólne  prawo podmiotowe   ≠ obowiązujące przepisy  prawo podmiotowe = sytuacja podmiotu (podmiotów)  domena każdej gałęzi prawa (nie tylko prawa cywilnego), ale  wg . A. Woltera: „dla prawa cywilnego prawo podmiotowe to  kategoria centralna, stanowiąca fundament poszczególnych  instytucji cywilnoprawnych”  brak jednolitej definicji !!  różne koncepcje źródeł praw podmiotowych:  teoria praw naturalnych  szkoła pozytywistyczna  koncepcje umiarkowanego pozytywizmu Różne ujęcia prawa podmiotowego w nauce polskiej Prawo  podmiotowe to: • przyznana i zabezpieczona przez normę prawną sfera możności  postępowania w określony sposób, złożona z  jednego lub więcej  uprawnień, związanych ze sobą funkcjonalnie i stanowiących element  danego typu stosunku prawnego”  (A.Wolter) • „przyznana przez normę prawną na rzecz strony stosunku prawnego sfera  możności postępowania w sposób określony w tej normie, czyli zgodnie z  treścią prawa przedmiotowego” (S. Grzybowski) • „jest to  pewna złożona sytuacja podmiotu prawnego , wyznaczona  podmiotom przez obowiązujące normy i chroniąca prawnie uznane  interesy tych podmiotów, składająca się z zachowań psychofizycznych lub  konwencjonalnych podmiotu uprawnionego, z którymi sprzężone są  zawsze obowiązki innego podmiotu lub podmiotów” (Z. Radwański) • „pojęcie praw podmiotowych jest tworem myślowym, odzwierciedlającym  w sposób syntetyczny sferę zjawisk społecznych, które normuje porządek  prawny (…) „prawo podmiotowe nie sięga dalej niż interes chroniony przez  ustawodawcę” (A. Szpunar) Elementy konstrukcyjne pojęcia „prawo podmiotowe” 1) sfera „możności postępowania” - pojęcie „uprawnienia” - uprawnienie a prawo podmiotowe 2) wynikająca ze stosunku cywilnoprawnego - 3) przyznana przez porządek prawny 4) w celu realizacji czy ochrony interesów podmiotu Struktura prawa podmiotowego 1) uprawnienia bezpośrednie  - polegające na możności podejmowania przez  uprawnionego wszystkich albo określonych działań wobec pewnego dobra (np.  podstawowe uprawnienia wchodzące w skład prawa własności - zob.  art. 140 KC);  2) roszczenia  - sytuacje osób, wobec których indywidualnie oznaczony podmiot ma  zachować się w określony sposób, polegający na czynieniu, zaniechaniu czy  znoszeniu i można od niego domagać się tego zachowania (np. roszczenia  wchodzące w skład wierzytelności - zob. 

(…)






realizacja przez podmiot stanów rzeczy lub zachowań
zmierzających do uzyskania lub zabezpieczenia prawnie
uznanych interesów tego podmiotu
może polegać zarówno na czynieniu, jak i na
zaniechaniu (sporne)
powinno następować zgodnie z treścią prawa
podmiotowego
nie musi być osobiste
Nadużycie prawa podmiotowego




wewnętrzna i zewnętrzna teoria nadużycia prawa
podmiotowego
regulacja nadużycia prawa podmiotowego w art. 5 kc
- istota klauzuli generalnej
- cel zastosowania klauzuli generalnej
kryteria oceny działań osoby uprawnionej
- rodzaje
- charakter
konsekwencje nadużycia prawa podmiotowego
Zasady współżycia społecznego






powszechnie uznane w społeczeństwie podstawowe
zasady etycznego i sprawiedliwego postępowania
oceny moralne wyrażone w postaci uzasadnionych przez te
oceny norm…
… do uzyskania lub zabezpieczenia prawnie
uznanych interesów tego podmiotu
 może polegać zarówno na czynieniu, jak i na
zaniechaniu (sporne)
 powinno następować zgodnie z treścią prawa
podmiotowego
 nie musi być osobiste
Nadużycie prawa podmiotowego
 wewnętrzna i zewnętrzna teoria nadużycia prawa
podmiotowego
 regulacja nadużycia prawa podmiotowego w art. 5 kc
- istota klauzuli generalnej
- cel zastosowania klauzuli generalnej
 kryteria oceny działań osoby uprawnionej
- rodzaje
- charakter
 konsekwencje nadużycia prawa podmiotowego
Zasady współżycia społecznego
• powszechnie uznane w społeczeństwie podstawowe
zasady etycznego i sprawiedliwego postępowania
• oceny moralne wyrażone w postaci uzasadnionych przez te
oceny norm postępowania (norm moralnych), regulujących
postępowanie jednych osób wobec…
… i konstytutywne
- nabycie pod tytułem ogólnym i pod tytułem
szczególnym
Nabycie pierwotne i pochodne


nabycie pochodne
- istota
- przesłanki skutecznego nabycia
(1) istnienie prawa u poprzednika
(2) zasada nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse
habet
- podstawowe typy
nabycie pierwotne
- istota
- skutek
- prawo nabywane jest bez obciążeń, chyba że przepisy stanowią
inaczej
Nabycie translatywne…
…) uprawnienia kształtujące - kompetencje do tego, by własnym działaniem,
jednostronnie spowodować powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego
(ustanowienie, aktualizację lub dezaktualizację obowiązku drugiej strony; np.
uprawnienia do wypowiedzenia zobowiązania czy odstąpienia od umowy);
4) wynikające z prawa materialnego uprawnienia do żądania ukształtowania
stosunku prawnego przez sąd (np. żądanie…
… w skład prawa własności - zob. art. 140
KC);
2) roszczenia - sytuacje osób, wobec których indywidualnie oznaczony podmiot ma
zachować się w określony sposób, polegający na czynieniu, zaniechaniu czy
znoszeniu i można od niego domagać się tego zachowania (np. roszczenia
wchodzące w skład wierzytelności - zob. art. 353 KC);
3) uprawnienia kształtujące - kompetencje do tego, by własnym działaniem…

- dziedziczność
Prawa podmiotowe tymczasowe (ekspektatywy)





funkcja ekspektatywy - przygotowanie i zabezpieczenie przyszłego prawa
podmiotowego w sytuacji, gdy jego powstanie (nabycie) ma charakter
dynamiczny, nie następuje w wyniku jednego zdarzenia prawnego (K.
Gandor)
o ekspektatywie prawa możemy mówić tylko w takim zakresie, w jakim ona
sama jest już prawem
ekspektatywa jest prawem podmiotowym…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz