To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RODZAJE PRAW PODMIOTOWYCH I. Uwagi wstępne rodzaje/postacie praw podmiotowych - kryterium struktury ogólnej;
typy praw podmiotowych - kryterium treść;
II. Prawa bezwzględne i względne kryterium - skuteczność praw podmiotowych wobec innych podmiotów;
Prawa bezwzględne skuteczne wobec wszystkich → obowiązek nieingerowania w sferę spraw określonych prawem podmiotowym → kreowane tylko przez normy prawne, a nie przez decyzje jednostek (tzw. numerus clausus bezwzględnych praw podmiotowych);
Prawa względne skuteczne są jedynie wobec określonych podmiotów → głównie prawo zobowiązaniowe, w którym wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, polegającego na różnego rodzaju zachowaniach → kreowane są decyzjami stron (zasada swobody umów);
zwykle wraz z prawem względnym przysługuje uprawnionemu roszczenie, ale rozróżnienie to ma walor praktyczny, ponieważ w obrębie prawa względnego można niekiedy bliżej jeszcze ustalić skonkretyzowany i zaktualizowany jego element, jakim jest roszczenie (np. nie przedawnia się prawo podmiotowe do renty, ale wynikające z niego roszczenia o świadczenia okresowe ulegają przedawnieniu);
Zacieranie podziału na prawa bezwzględne i względne przez: Prawo podmiotowe w zobowiązaniach realnych podmioty takiego stosunku prawnego ustalane są pośrednio , poprzez wskazanie określonej sytuacji prawnej w odniesieniu do rzeczy (np. każdy współwłaściciel rzeczy jest uprawniony do żądania od innych współwłaścicieli tej samej rzeczy określonych zachowań, a zmiana osoby współwłaściciela powoduje zarazem zmianę podmiotów wspomnianych stosunków względnych) → zobowiązanym staje się więc każdoczesny podmiot określonej sytuacji prawnorzeczowej;
zobowiązania realne zawsze występowały w stosunkach prawnorzeczowych, pełniąc tam funkcję służebną w odniesieniu do podstawowych uprawnień bezwzględnych, ale swoistą i nową cechą polskiego systemu prawnego jest stosunkowo szerokie wykorzystanie tej konstrukcji prawnej także w zakresie typowych stosunków zobowiązaniowych (wierzytelności), np. przejście stosunku najmu na nabywcę nieruchomości;
Przyporządkowane prawa bezwzględne z dominującym uprawnieniem względnym sprzężone jest uprawnienie bezwzględne, np. najem mieszkań, dożywocie;
III. Prawa akcesoryjne i związane kryterium - zależność od innych praw;
Prawa akcesoryjne (niesamoistne) skonstruowane dla umocnienia innych praw podmiotowych (samoistnych), a ich istnienie i treść zależą od innych praw podmiotowych, z którymi są funkcjonalnie związane;
mogą mieć charakter praw bezwzględnych (zastaw, hipoteka) albo względnych (poręczenie);
(…)
… ich rola na tle prawa cywilnego, ze względu na wzmożoną ochronę wartości osobistych i na to, iż instrumenty cywilnoprawne są bardziej elastyczne i skuteczniejsze → tendencja do uwzględniania wartości osobistych w obrębie praw majątkowych, co powoduje zacieranie się tego podziału (głównie na gruncie prawa własności intelektualnej, ale i tzw. praw korporacyjnych (organizacyjnych) wspólników;
V. Prawa…
… od innych praw podmiotowych, z którymi są funkcjonalnie związane;
mogą mieć charakter praw bezwzględnych (zastaw, hipoteka) albo względnych (poręczenie);
Prawa związane
ich więź funkcjonalna z innymi prawami (wolnymi) wyraża się w tym, że podmiotem prawa związanego może być tylko podmiot określonego prawa wolnego, więc nie są przedmiotem samodzielnego obrotu prawnej, np. służebność gruntowa;
IV. Prawa…
… nie mogą pozbawić tej cechy prawa podmiotowego, ale w granicach prawa spadkowego spadkodawca może zdecydować o losie przysługującego mu prawa podmiotowego po swojej śmierci;
wszystkie zobowiązania co do niezmieniania treści testamentu są pozbawione skutków prawnych (art. 943 kc);
prawa zbywalne są dziedziczne, choć może to być ograniczone przepisami szczególnymi lub ich funkcjonalną wykładnią, np. art. 445 § 3 kc - szczególne przesłanki dziedziczenia roszczeń o zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę;
VI. Prawa tymczasowe
to prawa, których funkcja polega na przygotowaniu i zabezpieczeniu jakiegoś prawa przyszłego, chronią więc ekspektatywę podmiotu na uzyskanie owego prawa ostatecznego;
polski system prawny chroni ekspektatywę w szeregu sytuacji, jeżeli oczekiwania te są uzasadnione spełnieniem się części stanu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)