PRAWO MAJATKOWE, PODATKOWE I CELNE ISTYTUCJI KOŚCIELNYCH - NAJWAŻNIEJSZE ZAGADNIENIA
Kościół dla realizacji swej misji duchowej potrzebuje odpowiednich środków materialnych, tradycyjnie nazywanych dobrami doczesnymi kościoła. Za podstawę uprawnień kościoła w tej dziedzinie uznaje się KPK z 1983 r. Który deklaruje, iż: „Kościół katolicki na podstawie prawa wrodzonego, niezależnie od władzy świeckiej, może nabywać dobra doczesne, posiadać je, administrować i alienować, dla osiągnięcia właściwych sobie celów”
Z deklaracji tej wynika, że uprawnienia kościoła w tym zakresie mają podstawę w „prawie wrodzonym kościoła”. Podstawą ta jest prawo człowieka do wolności religijnej, wynikającej z przyrodzonej godności ludzkiej. Jest to racja uprawnień majątkowych nie tylko Kościoła katolickiego, ale każdego związku wyznaniowego. Uprawnienia te należą się kościołowi niezależnie od władzy świeckiej w tym sensie, że państwo nie nadaje ich kościołowi, ale uznaje je za konsekwencję poszanowania podstawowego prawa osoby ludzkiej do wolności religijnej w wymiarze instytucjonalnym.
Zakres przedmiotowy uprawnień majątkowych kościoła obejmuje: nabywanie, posiadanie, administrowanie i alienowanie tych dóbr przez kompetentne władze kościelne. Celem, któremu te dobra maja służyć, jest organizowanie kultu, utrzymywanie duchownych i innych pracowników instytucji kościelnych, prowadzenie dzieł miłosierdzia, jak również prowadzenie działalności i instytucji służących nauczaniu i wychowaniu, a także rozwojowi kultury.
Źródła finansowania działalności instytucji kościelnych
Źródła zabezpieczenia potrzeb materialnych kościoła w ciągu wieków podlegały zmianom. W średniowieczu podstawowe znaczenie maiły nieruchomości ziemskie. Jednak z biegiem czasu, zwłaszcza w następstwie gwałtownych przemian społeczno-politycznych nieruchomości te w całości lub w znacznej części zostały sekularyzowane, czyli zostały skonfiskowane przez państwo.
Współczesne instytucje kościelne czerpią środki materialne na prowadzenie swej działalności statutowej z różnych źródeł. Należą do nich: dobra własne (ruchome i nieruchome), dobrowolne świadczenia ze strony wiernych, czyli zbiorki, które w tradycji różnych kościołów mają różne formy, m.in. na tace, do skarbonek. W wielu kościołach i związkach wyznaniowych podstawowa forma świadczeń wyznawców pozostają opłaty za posługi religijne (iura stolae). Są to opłaty za chrzty, zapowiedzi, śluby, pogrzeby, odprawianie mszy za określone intencje, Wysokość tych opłat jest ustalana przez udzielającego posługi. Z prawnego punktu widzenia są to opłaty za świadczone usługi. System składek opłacanych przez członków występuje w kościołach protestanckich, a wysokość składek ustalają organy kościelne. Składki mają charakter dobrowolny, a sankcja za ich nie płacenie może być usunięcie ze związku wyznaniowego. Z prawnego punktu widzenia składki są świadczeniami na cele religijne. Kościoły i związki wyznaniowe uzyskują dochody za najem lokali, wynajmowanie ławek w kościele, z opłat cmentarnych. Większego znaczenia nabierają dochody z prowadzenia działalności gospodarczej, której cele nie musza już być ograniczane do zaspokajania potrzeb religijnych wyznawców czy związków wyznaniowych. Katolickie osoby prawne uzyskują dochody prawne z gospodarstw rolnych i prowadzenia różnorodnej działalności gospodarczej. A także dotacje ze strony państwa lub innych instytucji na rzecz działalności prowadzonej przez instytucje kościelne do , których państwo zobowiązuje się z tytułu rekompensaty za przywłaszczone nieruchomości bądź z tytułu wkładu, jaki podmioty kościelne wnoszą do życia publicznego na równi z podmiotami świeckimi.
(…)
… osoby prawne. Do zmian, jakie zostały wprowadzone do polskiego prawa cywilnego począwszy od 1989r, w celu uchylenia ograniczeń nalezą:
uchylenie art.36 k.c. który ograniczał zdolność prawna kościelnych osób prawnych w zakresie praw majątkowych niezbędnych do realizacji celów religijnych. Dzięki czemu kościelne osoby prawne mogą posiadać wszelkie prawa majątkowe
uchylenie prawa pierwokupu nieruchomości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)