To tylko jedna z 21 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PRAWO KONSTYTUCYJNE
CZYM JEST KONSTYTUCJA ?
ZASADY KONSTYTUCJI.
W Polsce istnieje system parlamentarno-gabinetowy normowany przez konstytucję. Pojęcie konstytucji pochodzi z łaciny. W polskim nazewnictwie konstytucją nazywano każdy akt prawny uchwalany przez parlament. Stąd Konstytucja 3 Maja w odróżnieniu od innych ustaw nazywała się Ustawą Rządową. Konstytucja musi:
być najwyższym aktem prawnym w danym systemie państwowym
określać ogólne zasady ustrojowe państwa
określać ustrój i kompetencje organów władzy, a także wzajemne stosunki między trzema władzami
określanie praw, obowiązków i wolności jednostki
być trudniejsza do zmienienia niż zwykły akt prawny Tryb zmiany Konstytucji polskiej - mówi o tym art. 235
Projekt ustawy o zmianie konstytucji musi przedłożyć:
prezydent
Senat
Grupa posłów przekraczająca 1/5 składu Sejmu (92+)
Ustawę o zmianie konstytucji uchwala Sejm większością 2/3 głosów w obecności ½ posłów. W okresie nie dłuższym niż 60 dni, musi ją zatwierdzić Senat. Referendum konstytucyjne nie jest obligatoryjne. Jeżeli poprawki dotyczą:
zmiany całej Konstytucji
zmiany rozdziałów: I („Rzeczpospolita”), II („Prawa i obowiązki człowieka”), XII („Tryb zmiany konstytucji”)
Wówczas podmioty uprawnione mogą żądać w ciągu 45 dni przeprowadzenia referendum (obywatele decydują względną większością). Bezwzględna większość niezbędna jest wówczas, gdy nasz kraj chce ograniczyć swoją suwerenność (np. przystępując do ponadpaństwowych organizacji typu UE). Prezydent musi podpisać przedłożoną mu konstytucję. Wszystkie akty prawne muszą wynikać z upoważnień konstytucji i muszą być z nią zgodne.
ZASADY USTROJU RP
Zasada suwerenności narodu - naród jest najważniejszym podmiotem w państwie, z jego mocy powoływane są wszystkie organy
Zasada niepodległości i suwerenności państwa
Zasada demokratycznego państwa prawnego - oznacza iż w państwie nic nie dzieje się poza prawem
Zasada hierarchicznego system źródeł prawa - źródła prawa są uporządkowane od najważniejszego do najmniej ważnego
Zasada społeczeństwa obywatelskiego - współudział obywateli w organach władzy, administracji, w organach sądowych
Zasada podziału władzy (trójpodziału)
Zasada społecznej gospodarki rynkowej - czyli gospodarki rynkowej, która służy społeczeństwu
Zasada przyrodzonej godności człowieka - wszystko co wynika z praw człowieka
PREZYDENT
Prezydent w naszym ustroju jest instytucją nową (ale nie do końca). Prezydent w II RP nie istniał, a od 1935 r. miał nawet dość duże uprawnienia. Po wyzwoleniu do 1952 prezydentem był Bolesław Bierut, następnie wprowadzono kolegialną władzę państwa - tzw. Radę Państwa, która miała władzę ustawodawczą (wydawała dekrety z mocą ustaw) - w czasie przerw w sesjach parlamentu.
(…)
… i wykonawczej. W zakresie merytoryczności orzeczeń nadzór nad poprawnością orzeczeń sprawuje Sąd Najwyższy. Akt mianowania sędziego jest aktem prezydenta, ale kandydatów na sędziego wskazuje Krajowa Rada Sądownictwa. Również odwołanie sędziego odbywa się na wniosek KRS.
Konstytucja RP wyróżnia sądy i trybunały. Trybunały są zobowiązane przez procedurę (cywilną bądź karną), ale rozróżnia je sposób powoływania…
… sędziego (oprócz wykładania na uczelni). Sędziowie mają immunitet formalny. Podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej. Najsurowszą karą jest pozbawienie prawa do wykonywania zawodu. KRAJOWA RADA SĄDOWNICTWA
Rada ta została utworzona na mocy konstytucyjnych zapisów. W KRS są przedstawiciele wszystkich trzech władz (nie jest to więc samorząd sędziowski). KRS jest organem doradczo-legislacyjnym (opiniuje…
… spory kompetencyjne między Centralnymi Organami Państwa
Akty już uchwalone mogą kierować do TK:
prezydent
premier
Marszałek Sejmu i Senatu
50 posłów, 30 senatorów
I prezes SN
Prezes NSA
Prokurator generalny
Prezes NIK-u
Rzecznik Praw Obywatelskich
Krajowa Rada Sądownictwa - odnośnie aktów normatywnych, które zmieniłyby ustrój sądów i zagroziły niezawisłości sądów
Organy stanowiące jednostek samorządu…
… polskiej (z dokumentem potwierdzającym tożsamość - tylko dowód i paszport), który ukończył 18 lat. Prezydent ma prawo kontrasygnaty. Kontrasygnata - to podpis prezydenta pod aktami prawnymi, ale także podpis premiera (ministra) pod aktami prezydenckimi. Prezydent ma inicjatywę ustawodawczą - z nią związane jest prawo weta prezydenckiego (aby je odrzucić wymagana jest w Sejmie większość 3/5). Może wnieść…
… prezydenta)
premier
ministrowie
p.o. ministrów prezes NBP
prezes NIK
członkowie KRRiT
Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych
posłowie i senatorowie (tylko i wyłącznie za art. 107 - naruszenie przepisów antykorupcyjnych)
Zakresem odpowiedzialności konstytucyjnej jest naruszenie konstytucji w zakresie sprawowania swojego stanowiska (tzw. delikt konstytucyjny). Przy delikcie konstytucyjnym który nie jest przestępstwem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)