Czyny niedozwolone
Przesłanki i zasady odpowiedzialności deliktowej
Czyn niedozwolony - (delikt) fakt wyrządzenia szkody poza istniejącym dotychczas stosunkiem zobowiązaniowym, z którym to faktem ustawa wiąże powstanie obowiązku naprawienia szkody. Treścią nowo powstałego stosunku zobowiązaniowego jest uprawnienie poszkodowanego do uzyskania odszkodowania i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek naprawienie szkody. Powstanie odpowiedzialności deliktowej uzależnione jest od spełnienia trzech przesłanek:
- wyrządzenie szkody ( spowodowanie uszczerbku w dobrach osoby poszkodowanej wbrew jej woli),
- szkoda musi być spowodowana przez jakiś fakt (ludzkie działanie lub zdarzenie) z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy,
- adekwatny związek przyczynowy istniejący pomiędzy czynem niedozwolonym a szkodą,
Ponadto odpowiedzialność osoby musi opierać się na jednej z trzech zasad odpowiedzialności:
- zasadzie winy, (wiodąca w sferze odpowiedzialności ex delicto)
- zasadzie ryzyka, (znaczenie uzupełniające, wchodzą w grę tylko gdy przepisz szczególny tak stanowi)
- zasadzie słuszności, (znaczenie uzupełniające, wchodzą w grę tylko gdy przepisz szczególny tak stanowi)
Ekskulapcja - uwolnienie się od odpowiedzialności deliktowej, kiedy w konkretnym wypadku opiera się na zasadzie winy, poprzez wykazanie braku winy. W celu uwolnienia się od odpowiedzialności na zasadzie ryzyka należy wykazać istnienie tzw. Podstaw egzoneracyjnych ( są nimi: siła wyższa, wyłączna wina poszkodowanego, wyłączna wina osoby trzeciej)
Odpowiedzialność za własne czyny. Podstawowe znaczenie ma art. 415 - „kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Przepis ten odnosi się do osób fizycznych jak i prawych ( obowiązana jest do naprawienia szkody z winy organu osoby prawnej).
Aby sprawca został obciążony obowiązkiem naprawienia szkody poszkodowany musi wykazać istnienie i rozmiar szkody, działanie lub zaniechanie sprawcy wyrządzające szkodę, istnienie adekwatnego związku przyczynowego między działaniem lub zaniechaniem a szkodą, oraz winę sprawcy szkody (art. 6). Winę tworzą 2 elementy: (łącznie)
- element obiektywny - szeroko rozumiana bezprawność postępowania tzn. niezgodność zachowania się sprawcy z nakazami lub zakazami wynikającymi z ogółu obowiązujących przepisów prawa bądź sprzeczność jego zachowania z zasadami współżycia społecznego,
- element subiektywny - niewłaściwość zachowania się sprawcy związaną z momentem przewidywania i momentem woli. Możliwość postawienia sprawcy zarzutu, że podjął i wykonał niewłaściwą decyzję bądź też w określonych sytuacjach nie uczynił tego co należało choć mógł i powinien był.
(…)
…) - darowizna, użyczenie, - realne - dochodzą do skutku przez porozumienie stron i wydanie rzeczy - użyczenie, umowa przechowania lub składu, zadatek,
- konsensualne
- umowy losowe - wg ich treści, rozmiar świadczenia, a nawet samo jego istnienie są zależne w mniejszym lub większym stopniu od przypadku, różnią się od umów zawartych pod warunkiem tym, że warunek jest klauzulą umowną dodaną przez strony…
… powstała wskutek ruchu pojazdu mechanicznego, którego posiadacz nie zawarł umowy ubezpieczenia lub szkoda wyrządzona jest przez niezidentyfikowanego sprawcę odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny - z tytułu ubezpieczenia autocasco (AC) przysługuje odszkodowanie od zakładu ubezpieczeń w razie uszkodzenia, zniszczenia, lub utraty pojazdu mechanicznego, - ubezpieczenie AC i NNW…
…
Wyrok zapadły na korzyść jednego z dłużników solidarnych zwalnia współdłużników, jeśli uwzględnia się zarzuty, które są im wszystkim wspólne,
Roszczenia regresowe - jeden z dłużników spełnił świadczenie, więc może domagać się od reszty dłużników zwrotu części, które wynikają ze stosunku wewnętrznego, kiedy zaś nic z niego nie wynika to w częściach równych.
Zarzuty:
Wspólne: (wywołują skutki prawne…
… wszystkich dłużników, powoduje przerwanie zawieszenia biegu przedawnienia)
Właściwości osoby dłużnika:
Błąd,
Groźba,
Podstęp,
Czynność prawna dokonywana pomiędzy wierzycielem, a dłużnikiem solidarnym:
Zwolnienie z długu,
Zrzeczenie się solidarności,
Wyrok wydany w oparciu o zarzuty osobiste,
Odnowienie (chyba że wierzyciel zastrzegł inaczej)
Roszczenia regresowe - jeśli jeden z dłużników solidarnych spełnił…
…, wierzyciel może wystąpić z roszczeniem o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną względem jego,
Roszczenia posesoryjne dotyczące stosunków, gdzie wierzyciel korzysta z rzeczy - posiadacz zależny,
W razie zawarcia umowy, której wykonanie jest częściowo lub całkowicie niemożliwym zadośćuczynienia roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony…
… wobec wszystkich dłużników)
Sposób powstania:
Brak świadomości i swobody,
Pozorność,
Czynność prawna niezgodna z prawem,
Niezachowanie formy zastrzeżonej pod rygorem nieważności - ad solemnitatem,
Treść zobowiązania:
Następcza niemożliwość świadczenia,
Pierwotna niemożliwość świadczenia,
Prekluzja,
Złożenie przedmiotu przez jednego z dłużników do depozytu sądowego
Osobiste ( nie wywołują skutków wobec…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)