To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prawo cywilne a karne - brak rozróżnienia. Samopomoc (krwawa zemsta). Sądy: Postępowanie prywatnoskargowe. Odpowiedzialność za skutek. Kary prywatne - kompozycyjne. Prawo cywilne a karne W prawie wczesnośredniowiecznym nie występowało wyraźne rozróżnienie pomiędzy prawem cywilnym a prawem karnym. Nie umiano wyodrębnić naruszeń typu kryminalnego i typu cywilnego. Zarówno czyny dziś zaliczane do przestępstw jak i czyny naruszające prywatne prawa obejmowano jednym ogólnym pojęciem krzywdy i dochodzone były w jednakowym trybie. Również odpowiedzialność za te czyny zawierała w sobie zarówno elementy dziś rozumiane jako karne jak i odszkodowawcze. Samopomoc (krwawa zemsta) Samopomoc - cecha charakterystyczna dla wczesnego średniowiecza. Poszkodowany mógł sam wymierzyć sprawiedliwość za pomocą zalegalizowanej formy o nazwie „krwawa zemsta”, wg zasady „oko za oko, ząb za ząb”.
Zasada „oko za oko …” miała za zadanie łagodzenie skutków zemsty i nie doprowadzanie do eskalacji konfliktów między rodami. W praktyce jednak zakres „krwawej zemsty” znacznie wykraczał poza doznaną pierwotnie krzywdę poszkodowanego, do prowadziło do odwetu i niekończących się walk między rodami.
Z czasem, jak zaczęła wzrastać władza panującego - zaczęły być ustanawiane ograniczenia stosowania krwawej zemsty, aż do całkowitego jej zabronienia, W zamian za to władca ustanowił sędziów, którzy mieli za zadanie rozstrzygać spory i sądzić. Sądy: postępowanie prywatnoskargowe. Początkowo proces miał charakter prywatnoskargowy - tzn. osoba prywatna zgłaszała do sądu prywatną skargę - dochodzenie praw było pozostawione pokrzywdzonemu lub jego krewnym. Przestępstwa prywatne obejmowały bardzo szeroki wachlarz czynów: zarówno tych, które zaliczane są obecnie do przestępstw, jak zabójstwo, zranienie, kradzież, jak i tych, które obecnie stanowią naruszenie prawa prywatnego, np. nieoddanie długu w terminie.
Środki dowodowe w średniowiecznym procesie prywatnoskargowym oparte były początkowo na wyobrażeniu, że wszystkimi zdarzeniami rządzi wola boska. Odbywały się tzw. sądy boże , np.:
walka przez sędzią - Bóg daje zwycięstwo prawdomównemu,
próba gorącej wody - Bóg pozwala, by rany szybciej goiły się prawdomównym,
próba zimnej wody - wobec kobiet posądzonych o czary - forma przetrwała do II poł. XVIII w.,
Trzeba zaznaczyć, że kościół w 1215 r. zakazał księżom uczestniczenia w sądach bożych
Inne dowody:
przysięga sakralna na krzyż - niewłaściwe ułożenie palców, zająknięcie się były dowodami kłamstwa,
współprzysiężnicy - można było przyprowadzić określoną liczbę ludzi, którzy przysięgali sędziemu, że oskarżony jest prawdomówny,
(…)
… - ugoda, wyrównanie). Początkowo wysokość kary kompozycyjnej była ustalana każdorazowo przez same zwaśnione strony lub przez sąd. Z czasem jednak powstały taryfy kar kompozycyjnych, nieraz bardzo drobiazgowe.
Kara kompozycyjna pierwotnie składała się z dwóch elementów: główszczyzny (kara za zabicie kogoś, płacona rodzinie zabitego) lub nawiązki (kara za uszkodzenie ciała), opłaty na rzecz władcy - mulkta…
… było zasądzenie nawiązki lub główszczyzny, która szła do kieszeni pokrzywdzonego. Taki rodzaj kar nosił nazwę kar kompozycyjnych.
Odpowiedzialność za skutek.
We wczesnym średniowieczu istniała tendencja do uznawania za przestępstwa takich czynów, które wywoływały zmiany w świecie zewnętrznym. Nie umiano ujmować czynu przestępczego od strony subiektywnej - tj. od jego oceny pod względem stosunku sprawcy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)