Prawo administracyjne - zasady, źródła prawa

Zasada jawności administracyjnej. Pierwotnie tylko jako zasada jawności proceduralnej (art. 9 KPA). Od wejścia w życie postanowień konstytucji ta zasada ma podstawę konstytucyjną (art. 61). Zasada ta wynika wprost z konstytucyjnego prawa obywatela do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Korelatem tego prawa jest obowiązek informacyjny organów władzy publicznej, w tym również organów administracji publicznej.
Obowiązek informacyjny obciąża również wszystkie osoby i jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem skarbu państwa.
Konstytucyjne prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów, wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z wyborów powszechnych - przede wszystkim wstęp na posiedzenia rad gmin, powiatów i sejmików województw.
Prawo do informacji nie ma charakteru bezwzględnego. Przewidziane zostały wyjątki, ale wyjątki te muszą wynikać z ustawy (np. ustawa o ochronie informacji niejawnych, ograniczenia ze względu na „tajemnicę ustawowo chronioną” - np. adwokacka, skarbowa, giełdowa, bankowa, pomocy społecznej) spełniać wymogi określone w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP. Z konstytucji wynika również prawo każdego do informacji o stanie i ochronie środowiska (art. 74 ust. 3).
Konstytucja odsyła do ustaw oraz regulaminów Sejmu i Senatu w zakresie szczegółowego trybu i zasad udzielania informacji publicznej. Podstawowym aktem w tym zakresie jest ustawa z 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej. Prawo do informacji o działalności organów administracji publicznej wynika również z tzw. ustaw samorządowych: ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 roku, ustawa o samorządzie powiatowym z 5 czerwca 1998 roku, ustawa o samorządzie województwa z 5 czerwca 1998 roku.
Prawo do informacji publicznej wynika też z ustawy o ograniczeniu działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Z tej ustawy wynika obowiązek do składania oświadczeń majątkowych. Oświadczenia te znajdują się w Rejestrze Korzyści prowadzonym przez PKW, który jest jawny. Również regulacje prawa europejskiego normują kwestie dostępu do informacji publicznej.
Informacja publiczna: „każda informacja o sprawach publicznych”.
Prawo do informacji publicznej przysługuje każdemu (wyjątki w art. 5 ustawy), wyłączając sytuację, gdy mamy do czynienia z ochroną danych osobowych, ważnego interesu gospodarczego państwa.
Formy udostępniania informacji publicznej:
Biuletyn Informacji Publicznej. Odpowiada za to minister właściwy ds. informatyzacji.
Centralne Repozytorium (na wniosek). Rozpatrzenie w ciągu 14 dni bez zbędnej zwłoki.

(…)

…. Np. Karta Praw Podstawowych, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Europejski Kodeks Dobrej Administracji, Międzynarodowy Pakt Praw Politycznych i Obywatelskich, Europejska Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Traktat o Unii Europejskiej, Europejska Karta Samorządu Lokalnego. Również orzecznictwo ETS i TK
Zasada pomocniczości (subsydiarności). Od łacińskiego subsydium - pomoc…
… ogłaszana jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Dziennik Urzędowy UE zawiera serię L (legislację), serię C (gdzie publikowane są m.in. informacje o orzeczeniach sądów europejskich i serię S (suplement), gdzie publikowane są m.in. ogłoszenia i informacje o przetargach publicznych.
Dziennikami urzędowymi w rozumieniu ustawy są: Dziennik Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej, Dziennik Urzędowy…
… i interpretować prawo UE. Te akty określają wskazówki interpretacyjne prawa UE, sposoby dokonywania jego wykładni i stosowania.
W ramach prawa Unii Europejskiej można wyróżnić także prawo międzynarodowe publiczne, zwłaszcza umowy międzynarodowe, których stronami są wspólnoty europejskie.
Podstawowy podział źródeł prawa administracyjnego ze względu na zakres obowiązywania:
Prawo powszechnie obowiązujące…
…. osiedla, dzielnice, sołectwa.
Statuty mogą też tworzyć związki międzygminne, międzypowiatowe.
b) Akty zawierające przepisy wykonawcze.
Stanowione są na podstawie upoważnienia szczególnego.
c) Akty zawierające przepisy porządkowe.
Stanowione są na podstawie upoważnienia generalnego zawartego w ustawie. Mogą być wydawane w zakresie nieuregulowanym w ustawie lub w innym akcie powszechnie obowiązującym…
... zobacz całą notatkę