PRAWNE GRANICE WOLNOŚCI W ŚWIETLE KONSTYTUCJI Z 1997 R.
Jest oczywiste, że we współczesnym społeczeństwie nie mogą istnieć prawa i wolności o charakterze absolutnym. Jest to spowodowane koniecznością życia publicznego oraz tym, że prawa i wolności innych osób wymagają od każdego poddania się określonym ograniczeniom. Ogólne ramy i zasady tych ograniczeń muszą być określone w przepisach konstytucyjnych, a ich konkretyzacja następuje w ustawach oraz w orzecznictwie sądowym
Należy pamiętać jednak, że ani twórcy konstytucji, ani ustawodawca zwykły nie mogą dowolnie określać zakresu tych ograniczeń. Skoro bowiem podstawowe prawa i wolności mają charakter naturalny, to rolą ustawodawcy pozytywnego jest tylko potwierdzenie ich istnienia.
Konstytucja RP z 1997 roku formułuje w tej kwestii kilka zasad ogólnych. Art. 31 ust. 3 co do zasady dopuszcza możliwość ustanawiania ograniczeń w zakresie korzystania z konstytucyjnych praw i wolności, ale nakłada przy ich wprowadzaniu pewne ograniczenia:
W aspekcie formalnym - ograniczenia te mogą być wprowadzone jedynie ustawą W aspekcie materialnym - ograniczenia te mogą być ustanowione tylko dla ochrony jednej z sześciu wartości wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Są to: bezpieczeństwo państwa, porządek publiczny, środowisko, zdrowie publiczne, moralność publiczna oraz wolności i prawa innych osób. Katalog ten jest katalogiem zamkniętym.
Kolejną przeszkodą w dowolnym ograniczaniu praw i wolności jednostek jest zasada proporcjonalności - jej istotą jest zakaz nadmiernej ingerencji. Polega to na tym, że jeśli już muszą być ustanawiane ograniczania praw i wolności to jedynie w zakresie niezbędnym (minimalnym koniecznym), a podstawową miarą ustalania, co jest niezbędne, a co nadmierne jest porównanie rangi interesu publicznego, któremu dane ograniczenia mają służyć i rangi prawa czy wolności którego ograniczenia ma dotyczyć.
Ponadto, zgodnie z art. 31, ust. 3 zd. 2, ograniczenia praw i wolności nie mogą naruszać ich istoty.
Jako pewne ograniczenie wolności traktować należy także obowiązki każdego określone w konstytucji Są to przykładowo: obowiązek wierności RP, przestrzegania prawa RP, obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń, itp.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)