Prawa człowieka wykład IV, 15.03.2013

Prawa człowieka 15-03-2013
Prawa i wolności socjalne w Konstytucji RP
Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
Prawo do urlopu;
Prawo do zabezpieczenia społecznego;
Prawo rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych;
Prawo do ochrony zdrowia oraz świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych;
Prawo do szczególnej opieki zdrowotnej dzieci, kobiet ciężarnych, osób niepełnosprawnych i osób w podeszłym wieku;
Obowiązek zwalczania chorób epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska;
Obowiązek popierania kultury fizycznej;
Obowiązek prowadzenia polityki zabezpieczającej bezpieczeństwo ekologiczne;
Prawa i wolności socjalne w Konstytucji RP
Prawa podmiotowe a tzw. zasady polityki państwa (normy programowe);
Zależność pomiędzy gwarancją praw socjalnych a kondycją finansową państwa;
„równowaga budżetowa” jako wartość konstytucyjna;
Prawa podmiotowe - element konstruktywny pojęcia prawa podmiotowego - możliwość dochodzenia swojego prawa w drodze procesowej przez podmiot uprawniony. Roszczenie procesowe - podmiot prawa może domagać się określonego działania lub zniechania. Przepis wyraża prawa podmiotowe, gdy określa:
Podmiot prawa;
Podmiot zobowiązany do realizacji świadczenia lub podległykompetencji;
Treść prawnego obowiązku określonego zachowania się ze strony podmiotu zobowiązanego na rzecz podmiotu prawa;
Zespół przesłanek, od których zależy aktualizacjia tego obowiązku;
Publiczna prawa podmiotowe:
W prawie konstytucyjnym i administracyjnym - pojęcie publicznego prawa podmiotowego,
Ich żródłem jest konstytucja,
Korelatem uprawnienia jest prawny obowiązek organu administracyji;
Generacje praw człowieka - historyczne przeobrażenia w ujmowaniu statusu jednostki wobec podmiotów władzy publicznej (państwa) pozwalają na zrekonstruowanie faz ewolucji praw jednostki - określanych jako tzw. generacje praw człowieka.
W koncepcji K. Vasaka mowa była o dwóch generacjach praw człowieka: prawa cywilne i polityczne (pierwsza generacja), następnie prawa społeczno-gospodarczo-kulturalne (druga generacja). Dopiero w latach 80-tych XX wieku wyróżniono trzecią generację - tzw. prawa kolektywne, solidarnościowe.
Prawa I generacji - w pierwszej fazie normowano tzw. status negatywny jednostki - wolność od arbitralnych ingerencji, gwarancje wolności osobistej i bezpieczeństwa prawnego (prawa cywilne jednostki). Znalazły wyraz już np. w Wielkiej Karcie Swobód z 1215 r. Następny etap rozwoju to prawa polityczne związane z partycypowaniem w sprawowaniu władzy, zwłaszcza prawa wyborcze. Ich pojawienie wiązało się z kształtowaniem pierwszych instytucji przedstawicielskich. Cechą prawną I generacji jest eksponowanie głównie (choć nie tylko) obowiązków negatywnych państwa, czyli zakaz arbitralnej ingerencji.

(…)

… chroniące określone kategorie podmiotó): 2 grupy: chronią prawa tych podmiotów, które są jednocześnie chronione w aktach uniwersalnych, np. kobiety; chronią podmioty, o których traktaty uniwersalne milczą, np. bezpaństwowcy; traktaty dotyczące praw obywateli państw stron konwencji np. Europejska Karta Społeczna. Zakres podmiotowy w prawie UE Zasada - korzystać z praw i wolności mogą wszystkie osoby…
… światowej za podmiot niektórych praw uznano także pewne zbiorowości; słabość tej grupy praw człowieka - brak międzynarodowych procedur implementacyjnych, zapewniających ich efektywną ochronę;
Praw kolektywne:
Prawo narodu do samostanowienia;
Prawo do pokojowego współistnienia;
Prawo do samodzielnego, pozbawionego ingerencji rozwoju i decydowania;
Prawo do swobodnego dysponowania bogactwami naturalnymi…
... zobacz całą notatkę