To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PRAWA NAUKOWE Barrow: prawo naukowe (teorię) można traktować jako „kompresję informacji”. Prawo przedstawia w sposób skrócony informację zawartą w bardzo długich szeregach danych obserwacyjnych. W takim ujęciu zaciera się różnica między opisem i wyjaśnianiem (wyjaśnianie jest syntetycznym opisem faktów). Ale prawa zawierają terminy nieobserwacyjne („masa”, „entropia”, „motywacja”, „siła ego”). Prawa zawierające takie terminy są czymś więcej niż samym opisem faktów (wykraczają poza zaobserwowane fakty).
Prawa naukowe są zasadniczo zdaniami warunkowymi (choć samo sformułowanie prawa może niekiedy maskować jego warunkowy charakter). Przykład: zdanie „wszystkie kruki są czarne” znaczy faktycznie: „dla każdego x (jeśli x jest krukiem to x jest czarny)”
∧x (Px ⊃ Qx)
Słowo „prawo” ma utrwalone tradycją miejsce w języku nauki ale czasem rodzi niepożądanie skojarzenia z prawem (nakazem, normą) moralnym czy politycznym. Lepiej byłoby więc mówić nie o prawach ale o regularnościach zachodzących w przyrodzie.
prawa OGólne w naukach przyrodniczych i warunki jakie się tradycyjnie na nie nakłada Powinny być zdaniami ogólnymi (tzn. dotyczyć wszystkich przedmiotów danej klasy); ∧x (Px ⊃ Qx) Nie mogą zawierać nazw indywiduowych Przykład (negatywny): „Wszystkie żony Kowalskiego były rude” Powinny być zdaniami uniwersalnymi, nie zawierającymi ograniczeń czasowo-przestrzennych. Zdania zawierające takie ograniczenia nazywają się generalizacjami historycznymi, np.: „Wszyscy królowie, panujący w Polsce w latach 1386-1572, pochodzili z dynastii Jagiellonów”. „Poziom dochodów w Polsce jest (obecnie) wyższy w mieście niż na wsi”. Mówi się, że zdanie takie jak „Miedź przewodzi prąd” jest prawdziwe zawsze i wszędzie. Natomiast zdanie "Poziom dochodów ..." odnosi się do zdarzeń w danym miejscu i czasie. Popper: nie istnieją w ogóle „prawa rozwoju historycznego” a bieg historii ludzkości jest nieprzewidywalny, m.in. dlatego, że nieprzewidywalny jest rozwój wiedzy (co nie wyklucza możliwości krótkoterminowego prognozowania zjawisk społecznych). Pogląd głoszący możliwość formułowania praw historycznych (głoszony np. przez Hegla i Marksa) nazywał Popper „historycyzmem”. Warunek 3, wysuwany pod adresem praw fizyki, jest za mocny dla teorii w naukach biologicznych, a tym bardziej - dla teorii w naukach społecznych.
4) Prawo naukowe nie może być „przypadkowym uogólnieniem”(accidental generalization). Czasem mówi się, że prawa powinny wyrażać prawdy konieczne ale jest to wymóg niejasny, bo nie wiadomo co ma znaczyć określenie „konieczne”. Stawia się natomiast warunek, że prawo naukowe powinno nadawać się na uzasadnienie tzw. hipotetycznego (nierzeczywistego, kontrfaktycznego) okresu warunkowego.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)