Tematem wykładu jest epoka europejskiego Oświecenia. W treści notatki pojawiają się takie zagadnienia jak: XVII w. w Europie, przemiany gospodarcze we Francji i Anglii, rozwój nauk przyrodniczych i matematycznych, ruch intelektualny Oświecenia, zainteresowanie filozofią, nauką, polityką, ekonomia, obyczajowością, kulturą, sztuką, oświatą, akademie nauk, towarzystwa naukowe, masoneria, publikacje książkowe. Ponadto w wykładzie pojawiają się takie zagadnienia jak: czasopisma, rozumowe poznanie świata, Immanuel Kant, Sapere Aude, racjonalna krytyka, wyzwolenie spod władzy tradycji, zniesienie autorytetów religijnych, deizm, ateizm, racjonalizm, Isaac Newton, John Lock, Antony Shaftesbury, Gottfried Leibniz, Christian Wolff, Wolter, Monteskiusz, Rousseau, liberalna koncepcja jednostki i społeczeństwa, liberalizm gospodarczy. W notatce także następujące tematy: koncepcja umowy społecznej, idea konstytucji i trójpodziału władz, człowiek jako jednostka autonomiczna i wolna, prawo naturalne, prawa niezbywalne, duch praw, dyskusje wokół spraw wychowania i szkolnictwa, pedagogika, Francois Quesnay, fizjokratyzm, Adam Smith, niewidzialna ręka rynku.
Postulaty Oświecenia
U schyłku XVII w. rozpoczął się w Europie nowy okres w dziejach kultury - oświecenie. Ten wielki ruch umysłowy zapoczątkowany został w drugiej połowie XVII w. w Anglii i we Francji na gruncie przemian gospodarczych i postępu nauk matematyczno-przyrodniczych. W XVIII w. rozwinął się w innych krajach europejskich i przetrwał do początków XIX w.
Oświecenie jako formacja intelektualna i kulturowa nie miało spójnego charakteru - wręcz przeciwnie, zawierało różne elementy i warianty, a nawet ujawniało wewnętrzne sprzeczności. Oświeceniowy ruch intelektualny charakteryzowało, niespotykane na tak szeroką skalę w poprzednich epokach, zainteresowanie filozofią, nauką, polityką, ekonomia, obyczajowością, kulturą, sztuką, oświatą, etc.Zagadnienia te były przedmiotem debaty publicznej, spotkań w licznie powstających akademiach nauk, towarzystwach naukowych, salonach literackich, klubach i lożach masońskich, a także przedmiotem coraz powszechniejszych publikacji w książkach, czasopismach i gazetach.
Jedną z podstawowych cech nowego ruchu umysłowego było dążenie do poznania świata samodzielnym wysiłkiem rozumu. Dewizą słynnego niemieckiego filozofa Immanuela Kanta było wezwanie „Sapere Aude”.Oświecenie traktowało zresztą rozum nie tylko jako narzędzie poznania i źródło wiedzy o świecie, ale także jako instrument krytyki dotychczasowej wiedzy, umożliwiający wyzwolenie ludzkości spod władzy tradycji, przesądów oraz autorytetów religijnych i politycznych. Podstawa racjonalistyczna przejawiała się zatem m.in. w krytyce religii i kościoła oraz nierzadko w postawach deistycznych lub nawet ateistycznych.
Właściwymi ojcami Oświecenia byli:1. Anglicy:- Isaac Newton;- John Locke;- Antony Shaftesbury;2. Niemcy:- Gottfried Leibniz;- Christian Wolff.
W połowie XVIII w. centrum myśli oświeceniowej znalazło się we Francji. Zasługi pisarzy i filozofów francuskich polegały na przyswojeniu osiągnięć uczonych angielskich, ich twórczym przekształceniu oraz włączeniu w obieg europejskiego życia intelektualnego.Autorytetami intelektualnymi całej oświeconej Europy był Wolter, Monteskiusz, Rousseau.
W oświeceniowej myśli społecznej i politycznej najważniejszą funkcję pełniły następujące idee i doktryny:- liberalna koncepcja jednostki i społeczeństwa;- liberalizm gospodarczy;- koncepcja umowy społecznej;- idea konstytu
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)