"cultúra, licéntia, púrpura, médicus, músculus, camélus, secrétus, públicus, metállum, aúrum, argéntum, óptimum, administrátor, auctóritas, compléxus, ímpetus, fácies."
"abstinentÆa = abstynencja, amph$ra = amfora, Clara = Klara, bibflla = bibuła, charta = karta,
client¬la = klientela, coll¬ga = kolega, membrana = membrana, reliquÆae = relikwie, chorus = chór,
circus = cyrk, circulus = koło"
Klucz do çwiczeƒLectio I1. cultúra, licéntia, púrpura, médicus, músculus, camélus, secrétus, públicus, metállum, aúrum, argéntum,óptimum, administrátor, auctóritas, compléxus, ímpetus, fácies.2. abstinentÆa = abstynencja, amph$ra = amfora, Clara = Klara, bibflla = bibu∏a, charta = karta, client¬la = klientela, coll¬ga = kolega, membr®na = membrana, reliquÆae = relikwie, chorus = chór, circus = cyrk, circulus = ko∏o (por. cyrkiel), emissarÆus = emisariusz, lethargus = letarg, magister = magister,mistrz, imperÆum = imperium, documentum = dokument, triangfllum = trójkàt, consul = konsul, pax = pokój, honor = honor, zaszczyt, dict®tor = dyktator, scriptor = pisarz, praecursor = prekursor,poprzednik, meditatÆo = medytacja, migratÆo = migracja, negotiatio = negocjacja, victus = wikt, portus = port, sen®tus = senat, gustus = gust.
Z powy˝szych przyk∏adów wynika, ˝e w j´zyku polskim funkcjonuje ogromna iloÊç wyrazów pochodzenia∏aciƒskiego; wiele z nich zachowa∏o form´ oryginalnà, inne utraci∏y tylko koƒcówk´, jeszcze inne zmieni∏yortografi´.3. cafÅa = kawa, thea = herbata, socol®ta = czekolada, ban®na = banan, car†ta = marchew, citrum = cytryna, cas¬ta = kaseta, discus = dysk, p∏yta, discophonum = adapter, discoph†num compactum= odtwarzacz kompaktowy, autocin¬tum = samochód, helicopterum = helikopter, computatrum = komputer,proiectÆo = projekcja, gubern®tor autocin¬ti = kierowca samochodowy, transÆtus zebr‡nus = przejÊcie dlapieszych (po pasach), machÆna lavatorÆa = pralka, machÆna scriptorÆa = maszyna do pisania, machÆna mixtorÆa = mikser, machÆna cafearÆa = ekspres do kawy, lampas electrÆca = lampa elektryczna,spectacfllum pyrotechnÆcum = widowisko pirotechniczne.Lectio II1. Cum doceo, disco. Cum doces, discis. Cum puella docet, discit. • Cum docemus, discimus. Cum docetis,
discitis. Cum puellae docent, discunt.2. (–)3. Roga! Rogate!; Sede! Sedete!; Lege! Legite!; Audi! Audite!4. Audio et scribo. • Cogitare debetis. • Cum scribitis, cogitate! • Roga nos! • Puellae tibi respondent. •
Licet rogare. • Laborare oportet. • Audisne?5. salutare, docere, audire (x 2), scribere, sedere, curare, sanare, amare, discere, debere, constituere,instituere.6. mihi • tibi • nobis • nobis • mihi • tibi • vos, mihi • me • nobis, te • nos, nobis.7. video, venio, narro • vides, gaudes, venis, salutas • sedemus, discimus, narramus • videtis, venitis,
salutatis • videt, venit, sedet, discit • veniunt, sedent, legunt, scribunt, narrant • veni, sede, narra • sedete,
discite, audite.Lectio III1. Cogitas, ergo es. Paula cogitat, ergo est. Cogitamus, ergo sumus. Cogitatis, ergo estis. Paula et Corneliacogitant, ergo sunt.
12.singularispluralis
Nom. historia clara
historiae clarae
Gen. historiae clarae
historiarum clararum
Dat.
historiae clarae
historiis claris
Acc.
historiam claram
(…)
…´, evenio = wychodz´, devenio = zst´puj´, invenio = znajduj´, intervenio =
przeszkadzam, wtràcam si´, obvenio = spotykam, praevenio = wyprzedzam, provenio = wychodz´,
pochodz´, subvenio = przychodz´ z pomocà;
12
Pol.: adwent, ewentualnoÊç, interwencja, inwencja, prewencja, proweniencja, subwencja;
Ang.: advent, event, eventual, intervention, invent, invention, prevent, prevention, subvention;
Niem.: Advent…
…, timore.
5.
Nom.
Gen.
Dat.
Acc.
Abl.
Voc.
singularis
hic orator
huius oratoris
huic oratori
hunc oratorem
hoc oratore
hic orator
haec ars
huius artis
huic arti
hanc artem
hac arte
haec ars
hoc praeceptum
huius praecepti
huic przecepto
hoc praeceptum
hoc praecepto
hoc praeceptum
Nom.
Gen.
Dat.
Acc.
Abl.
Voc.
pluralis
hi oratores
horum oratorum
his oratoribus
hos oratores
his oratoribus
hi oratores
hae…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)