Pomniki prawa

Inne pomniki prawa, które trzeba znać: Księga elbląska najstarszy spis polskiego prawa zwyczajowego, odkryta w XIX wieku przez F. Neumanna
powstanie datowane na XIII wiek (gdyż opisuje typowe dla tamtych czasów sądy boże jeszcze z udziałem duchownych)
zbiór powstał na potrzeby zakonu krzyżackiego - który przejął na tamtejszych ziemiach jurysdykcję sądową nad ludnością polską i pruską - zasada osobowości prawa zmusiła władze zakonne do spisania polskiego prawa zwyczajowego
spis został dokonany w języku staroniemieckim większość przepisów dotyczy prawa karnego i postępowania sądowego
cechy: 1) przepisy te są podobne do innych zbiorów prawa zwyczajowego w Europie - mają jednak więcej podobieństw z Ruską Prawdą aniżeli Zwierciadłem saskim 2) brak wpływu prawa rzymskiego czy prawa kanonicznego 3) charakterystyczną cechą w zakresie odpowiedzialności karnej było słabe występowanie w niej elementów subiektywnej strony przestępstwa - np. główszczyznę za zabitego na drodze płacił ten, który go pochował, a za topielca ten, który go wyciągnął z wody bez z gody sędziego 4) istniała odpowiedzialność zbiorowa- wieś odpowiadała, jeżeli nie ujawniono sprawcy 5) szczegółowy katalog przestępstw i grożących za nie kar pieniężnych 6) przepisy prawa karnego miały charakter stanowy - szkodliwość czynu malała czym niższego stanu była ofiara - zgwałcenie szlachcianki - 50 grzywien + zadośćuczynienie, chłopki - 6, a w przypadku jak jest panną i sama poszła do lasu czy na pole, to ona musi zapłacić - trzysta (równowartość jednej kury) 7) opisuje bardzo szczegółowo przebieg postępowania sądowego - oprócz pojedynku, także takie rarytasy jak próba sądu bożego (próba żelaza czy zimnej wody) Księga henrykowska: kronika zakonu cystersów w Henrykowie koło Wrocławia; miała sto stron
obejmuje czas od założenia klasztoru (1227) przez Henryka Brodatego do 1259 (część pierwsza - autor opat Piotr), a część druga o nieustalonym autorstwie opisuje dzieje klasztoru do 1310
jest to cenny dokument pod względem językowym i literackim - świadectwo polskości Śląska - napisana została po łacinie, ale kronikarz z 1270 zanotował pierwsze pełne zdanie w języku polskim
obecnie Księga Henrykowska znajduje się w zbiorach Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu Polski Kodeks Handlowy: owoc pracy Komisji Kodyfikacyjnej działającej w II RP, obowiązuje od 1.07.1934
część przepisów dalej obowiązuje - cała pierwsza księga została uchylona w 2000 roku (2003)
referentem kodeksu był Tadeusz Dziurzyński, koreferentem: Maurycy Allerhand
kodeks inspirował się ustawodawstwem niemieckim, przewidywał też takie nowatorskie instytucje jak odpowiedzialność członka zarządu spółki z.o.o. za jej zobowiązania

(…)

… roku (2003)
referentem kodeksu był Tadeusz Dziurzyński, koreferentem: Maurycy Allerhand
kodeks inspirował się ustawodawstwem niemieckim, przewidywał też takie nowatorskie instytucje jak odpowiedzialność członka zarządu spółki z.o.o. za jej zobowiązania
składał się z dwóch ksiąg: 1) "Kupiec" - zawierała część ustrojową prawa handlowego 2) "Czynności handlowe"- regulacje poszczególnych typów czynności prawnych dokonywanych w stosunkach kupieckich
Leges Barbarorum
powstaje w wyniku akcji spisywania prawa zwyczajowego - było to inspirowanę wpływem chrześcijaństwa - Kościół dążył do odrzucenia pogańskich zwyczajów niezgodnych z prawem boskim, a także pragnął ochrony prawnej dla nowego religijnego kultu
w okresie V-IX wiek powstały zbiory germańskiego prawa szczepowego tzw. Leges Barbarorum -> najważniejsze: Lex Salica Francorum - prawo zwyczajowe Franków VI w. i Longobardów - Edykt Rotara - 643
jakoże ludy barbarzyńskie kierowały się zasadą, iż przynależność etniczna decyduje o właściwym porządku prawnym (osobowość prawa) to obok Leges Barbarorum powstały Leges Romanae - właściwe prawo dla ludności galo-rzymskiej
…
... zobacz całą notatkę