To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POLSKA DOBY JAGIELLONÓW Tendencji unijne:
1385 układ w Krewie - powodem zawarcia układu było małżeństwo Jadwigi z litwińskim księciem
przeciwni układowi byli możnowładcy litewscy
tylko szlachta litewska (mająca chęć obalenia rządu) chciała unii, by mieć większe prawa (takie jak szlachta polska)
1501 unia mielnicka, główne postanowienia: zjednoczenie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w jedno państwo
wspólna elekcja władcy, króla polskiego ustalono obowiązek wzajemnej pomocy wojskowej
Unia w praktyce: postanowienia unii mielnickiej wykraczały poza zwykłą unię personalną. Ich realizacja doprowadziłaby do faktycznego połączenia obu państw w jedno, czyli do unii realnej. Zapisy nie zostały jednak zrealizowane. Nie powołano wspólnej rady (sejmu), nie ujednolicono monety. W praktyce związek łączący Polskę i Litwę pozostał unią personalną, podobnie jak w okresie panowania Kazimierza Jagiellończyka. Do realizacji postanowień nie dopuścił król Aleksander oraz przeważająca w elitach politycznych Wielkiego Księstwa opcja antyunijna.
Unia polsko-litewska 1 sierpień 1509 wspólny władca i sejm
przywileje szlacheckie (możliwość kupna ziemi)
oddzielnie pozostają wojsko, administracja i skarb
1515 - uznanie drugiego traktatu toruńskiego (to był zjazd wiedeński). Prusy zostają przyłączone do Polski, a Zygmunt występuje przeciw Rosji.
!1525! Hołd Pruski Z dzisiejszego punktu widzenia był on jedna wielką pomyłką
inkorporacja Mazowsza do RP
Prusy Zakonne zostają przekształcone w Księstwo Pruskie jako lenno Polski
Polska zachowuje dobre stosunki z Turcją.
Stany, które odgrywały ważną rolę:
król
możnowładcy
szlachta (duże prawa, duża siła, chciała ograniczyć króla, możnowładców i chłopów)
mieszczaństwo
chłopi
RP staje się spichlerzem szesnastowiecznej Europy zboże źródłem dochodów (jak dziś ropa)
szlachta chciała ograniczyć chłopów, by więcej zarobić
Ruch egzekucyjny - respektowanie i egzekwowanie praw szlachty i króla (magnateria zaczyna tracić władzę).
SYTUACJA KOŚCIOŁA W POLSCE Duchowieństwo było bardzo liczne w XVI-wiecznej Polsce. Jan Łaski zarzuca duchowieństwu zbyt świeckie życie, np. pijaństwa, lichwy etc. powstają bractwa kapłańskie (jako odpowiedź na złą sytuację)
(…)
… wypędzić z miasta cudzołożników
Prusy Książęce
teren częściowo zależny od władców polskich
1523 - Luter znosi celibat
1525 układ krakowski
Albrecht podpisał akt sekularyzacji
Prusy przyjmują luteranizm jako religię oficjalną
Polska centralna
synody reformistyczne
szlachta przechodzi do obozu reformacyjnego
Wielkopolska
konflikty szlachty z Kościołem ułatwiające przepływ luteranizmu
Małopolska
bardzo ważna i istotna rola Akademii Karkowskiej kilku wykładowców jawnie przyjmuje luteranizm (np. Jakub z Iłży) ludzie z dworu Bony też przechodzą na luteranizm Litwa
1528 - napływają różne teksty reformatorskie przywożone przez studentów z Wittenbergi Ruś
najwięcej luteranów w diecezji przemyskiej
Mazowsze
luteranizmu jako takiego nie było
Kalwinizm w Polsce
głównie szlachta i mieszczanie, ale zdarzali się i chłopi
kalwinizm bardziej niż luteranizm proponował wątek demokratyczny
jednak niechęć i nauka o predestynacji nie ugruntowały kalwinizmu największą popularnością cieszył się on na Mazowszu na Litwie w 1570 Radziwiłłowie zaczynają kalwinizm popierać
x Jan Łaskit zasłynął w Niemczech, a w Anglii przyczynił się do zorganizowania kościoła anglikańskiego kalwinizm dotknął głowni szlachtę, a nie mieszczaństwo
Bracia…
… - próba wyegzekwowania prawodawstwa
wielką bolączką była główszczyzna (nierówne stosowanie prawa względem poddanych)
panuje głód więc demokracja jest silnie pociągająca
Stanisław Orzechowski
syn ziemskiego pisarza, wykształcony duchowny (ale sam chciał zostać duchownym protestanckim)
pisze i publikuje po łacinie o kościele prawosławnym
- udowadnia prawowierność tego kościoła
słynny też z powody swego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)