...Formy wypowiedzi realizowane w klasach I - III
Podstawowe Pomocnicze
1.Wypowiedzi samorzutne.
2.Wypowiedzi swobodne.
3.Rozmowa nauczyciela z uczniami.
4.Opowiadanie
5.Opis
6.Sprawozdanie
7. List ( forma użytkowa )
1.Życzenia
2.Zaproszenia
3.Zawiadomienia
4.Ogłoszenia
5.Zapiski kronikarskie
6.Kartka z pamiętnika
7.Spójna wielozdaniowa wypowiedź
na dany temat
( przygotowuje do pisania
wypracowań w wyższych klasach )
Wszystkie te formy są formami
użytkowymi.
Formy podstawowe – takie, którym nauczyciel poświęca dużo czasu, przeprowadza wiele ćwiczeń, dzieci muszą dużo prezentować tych form zarówno w języku mówionym, jak i pisanym.
Formy użytkowe – takie, z którymi spotykamy się z sytuacjach życia codziennego
Wypowiedzi samorzutne – występują tylko w języku mówionym, dziecko formułuje je z własnej woli, bez żadnej instrukcji czy polecenia nauczyciela, wypowiedzi te, pomimo niechęci nauczycieli do nich – są kopalnią wiedzy o dziecku, o jego słownictwie czy emocjach.
Wypowiedzi swobodne – wypowiedzi na określony temat; występują zarówno w języku pisanym ( swobodne teksty ), jak i języku mówionym ; nie narzucamy dziecku formy wypowiedzi, dziecko może:
- opowiedzieć
- narysować
- napisać, itp.
Sprawozdanie – występuje zarówno w języku mówionym i pisanym, najczęściej są to sprawozdania z wycieczek, uroczystości klasowych czy szkolnych
Przy zaznajamianiu dzieci z różnymi formami wypowiedzi należy stosować 2 prawidła:
1) Najpierw wprowadzana jest forma mówiona, potem pisana ( jeśli występuje )
2) Najpierw praca zbiorowa, potem indywidualna...
...Ćwiczenia frazeologiczne:
1) Układanie zdań z zastosowaniem nowo wprowadzonego wyrazu. Celem jest utrwalenie znaczenia nowych wyrazów, ukazywanie powiązań frazeologicznych.
2) Układanie zdań połączone z doborem odpowiednich wyrazów zgromadzonych wcześniej.
3) Stosowanie zastępczych wyrażeń, zwrotów i fraz. Stosowane są do redagowania dłuższych wypowiedzi, pracy nad stylem. Styl – to sposób wyrażania myśli, słów, w sposób charakterystyczny dla danego autora ( styl dzieci charakteryzuje się prostotą )
4) Układanie zdań lub dłuższych wypowiedzi z danymi wyrażeniami, zwrotami, frazami.
5) Rozwijanie zdań poprzez dodanie do nich części zdania w postaci stałych związków frazeologicznych ( związane z ćwiczeniami syntaktycznymi )
6) Stawianie przez nauczyciela pytań, wymagających odpowiedzi z wykorzystaniem określonych
związków frazeologicznych.
7) Układanie pytań do podanych zdań, w których uczeń musi użyć określonych związków
frazeologicznych.
8) Wielokrotne przeredagowywanie zdań.
9) Wypisywanie z tekstów odpowiednich wyrażeń, zwrotów i fraz.
10) Uczenie się na pamięć związków frazeologicznych
11) Sporządzanie słowniczków frazeologicznych ( do układania zdań, pytań ).
Błędy wypowiedzi uczniów:
1) Anakoluty – błędy składniowe zniekształcające budowę zdania, powodujące zanik związku
logicznego między jego członami.
2) Nadużywanie spójników, wyrazów określających stosunki czasowe.
3) Ubóstwo słownikowe
4) Zwroty retardacyjne – wkręty opóźniające wypowiedź ( np.: yyyyyyyy )
5) Błędy gramatyczne – niewłaściwa forma czasowników....
(…)
… poszczególnymi kategoriami gramatycznymi i
poszczególnymi zjawiskami językowymi.
Główne zagadnienia gramatyczne realizowane na poziomie klas I-III.
kształtowanie podstawowych pojęć: wyraz, zdanie, sylaba, głoska, samogłoska,
spółgłoska.
wyodrębnianie zdań w tekstach, mówionych i pisanych.
wyodrębnianie wyrazów w zdaniu ( liczenie wyrazów)
wyodrębnianie sylab w wyrazie
rozróżnianie samogłosek i spółgłosek
szyk wyrazów w zdaniu
rozpoznawanie zdań oznajmujących, pytających, wykrzyknikowych i rozkazujących
w mowie pisanej i mówionej
wyróżnianie, rozpoznawanie części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik,
przysłówek, liczebnik, spójnik, przyimek, zaimek.
pojęcie wyrazu, tworzenie rodziny wyrazów, tworzenie wyrazów o znaczeniu
podobnym i przeciwnym, poprawne łączenie wyrazów w związki…
… miesiąca życia pojawia się głużenie, czyli wydawanie
rozmaitych dźwięków: samogłosek, spółgłosek, jest to również nieuświadomiony trening
narządów mowy. Po ok. 6 miesiącach życia głużenie przechodzi w gaworzenie. Jest to
pierwsza świadoma forma wypowiadania się, w odróżnieniu od głużenia występuje tylko u
dzieci słyszących. Gaworzenie polega na wielokrotnym wymawianiu sylab, które z czasem
przekształcają się w wyrazy.
2) Okres wyrazu ( inaczej okres sygnału jednoklasowego – ok. 1-2 rok życia ). W okresie tym
dziecko używa wszystkich samogłosek z wyjątkiem nosowych, trudniejsze spółgłoski są
zamieniane na łatwiejsze, wymawiane wyrazy ulegają uproszczeniu. Przy wyrazach dłuższych
dziecko wymawia tylko 1 sylabę.
3) Okres zdania ( inaczej okres sygnału 2-klasowego – 2-3 rok życia ). W okresie tym pojawia…
… i przeciwnym ( pomocne do
tworzenia opisów porównawczych )
6) Zastosowanie nieznanych dziecku wyrazów w zrozumiałym dla niego kontekście.
Związki frazeologiczne możemy podzielić ze względu na:
1) Wyraz, który jest ośrodkiem związku frazeologicznego:
wyrażenia
zwroty
frazy
Wyrażenie – związek przynajmniej 2 wyrazów tworzących całość syntaktyczną, wyrazem który jest
ośrodkiem zwrotu może być rzeczownik…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)