1 1. Definicja i rodzaje umów Przez umowę naleŜy rozumieć zgodne oświadczenie woli co najmniej dwóch stron, którego celem jest wywołanie określonych skutków prawnych . Umowa jest więc dwustronną czynnością prawną. Umowy mogą być klasyfikowane z uwzględnieniem wielu kryteriów. Do najwaŜniejszych klasyfikacji zaliczyć naleŜy: 1. Podział umów na konsensualne i realne ; do dokonania umowy konsensualnej wymagane są jedynie zgodne oświadczenia woli (np.: umowa o dzieło, umowa zlecenia), natomiast w przypadku umów realnych niezbędne jest dodatkowo wydanie rzeczy (np. umowa składu, umowa komisu). 2. Podział na umowy o skutku rozporządzającym i zobowiązującym . Umowy rozporządzające polegają na przeniesieniu, zniesieniu lub obciąŜeniu prawa majątkowego na rzecz innej osoby; zmniejszają one aktywa danej osoby (np. zwolnienie z długu, przelew wierzytelności). Umowy zobowiązujące powiększają pasywa osoby, która zobowiązuje się względem innej osoby do świadczenia. Znakomita większość umów w obrocie gospodarczym ma charakter zobowiązujący. Wiele z nich jest umowami o podwójnym skutku , zobowiązująco-rozporządzającym. Są to takie umowy zobowiązujące, które w ostatecznym rozrachunku prowadzą do rozporządzenia (np. sprzedaŜ, dzierŜawa, darowizna) (J. Gajda, Z. Gawlik: Podstawy prawa cywilnego. Część ogólna, Warszawa 2003) 3. Podział na umowy jednostronnie i dwustronnie (wielostronnie) zobowiązujące . W umowach jednostronnie zobowiązujących obowiązek świadczenia spoczywa tylko na jednej stronie (np. darowizna). W przypadku umów dwustronnie (wielostronnie) zobowiązujących obowiązek świadczenia spoczywa na obydwu (wielu) stronach (np. sprzedaŜ, umowa spółki cywilnej). Szczególnym rodzajem umów dwustronnie zobowiązujących są umowy wzajemne. Specyficzna cecha takich umów polega na tym, Ŝe ś wiadczenie jednej strony musi być odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Przyjmuje się, Ŝe świadczenie jest odpowiednie, gdy wedle oceny stron, świadczenia ich są względem siebie równowartościowe. (Z. Radwański: Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 1995) 4. Podział umów na kauzalne i abstrakcyjne . Umowy kauzalne (przyczynowe) to
(…)
…. Powinna ona
7
zawierać essentialia negotii (składniki istotne) umowy przyrzeczonej Nie moŜna uznać
umowy przedwstępnej za Ŝaden odrębny„tryb zawierania umów”. Jest to jednakŜe instrument
prawny bardzo chętnie wykorzystywany przez uczestników obrotu. MoŜna powiedzieć, Ŝe
jest to pierwszy krok, wstęp do zawarcia umowy docelowej.
Termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Z reguły jest ustalany przez strony. JeŜeli…
…. Powinna ona
7
zawierać essentialia negotii (składniki istotne) umowy przyrzeczonej Nie moŜna uznać
umowy przedwstępnej za Ŝaden odrębny„tryb zawierania umów”. Jest to jednakŜe instrument
prawny bardzo chętnie wykorzystywany przez uczestników obrotu. MoŜna powiedzieć, Ŝe
jest to pierwszy krok, wstęp do zawarcia umowy docelowej.
Termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Z reguły jest ustalany przez strony. JeŜeli…
… i nienazwane. Umowy nazwane to takie, których
essentialia negoti , czyli elementy istotne, objęte są przepisami ustawy, nawet o charakterze
dyspozytywnym (np. sprzedaŜ, zamiana, darowizna, zlecenie itp). Umowy nienazwane są
przejawem stosowania zasady swobody umów, ich treść jest ukształtowana całkowicie przez
strony umowy, nie znajduje odzwierciedlenia w Ŝadnych przepisach ustawowych (np. umowa
factoringu). Wiele umów, które dzisiaj są umowami nazwanymi funkcjonowało początkowo
w obrocie jako umowy nienazwane. Ze względu na popularność pewnych umów
ustawodawca decyduje się czasami na objęcie ich regulacją ustawową. W taki sposób doszło
do uregulowania m. in. umowy kontraktacji, dostawy, doŜywocia a ostatnio leasingu.
2. Zawarcie umowy
Kodeks cywilny przewiduje trzy sposoby zawarcia umowy:
1. Zawarcie umowy…
… to takie, których
essentialia negoti , czyli elementy istotne, objęte są przepisami ustawy, nawet o charakterze
dyspozytywnym (np. sprzedaŜ, zamiana, darowizna, zlecenie itp). Umowy nienazwane są
przejawem stosowania zasady swobody umów, ich treść jest ukształtowana całkowicie przez
strony umowy, nie znajduje odzwierciedlenia w Ŝadnych przepisach ustawowych (np. umowa
factoringu). Wiele umów, które dzisiaj są umowami…
…. gwarancja bankowa).
Instytucja ta ma charakter fakultatywny, tzn. Ŝe występuje wtedy gdy przewidują to warunki
aukcji/przetargu. Podstawową funkcją wadium jest zabezpieczenie interesów organizatora
w sytuacji w której zwycięski oferent uchyla się od zawarcia umowy. Co do zasady więc, po
zakończeniu aukcji/przetargu wadium zostaje zwrócone lub ustanowione zabezpieczenie
5
wygasa. JeŜeli jednak uczestnik…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)