Pojęcie budżetu. Budżet jako zespół norm prawnych - instytucja finansowo-prawna służąca planowej organizacji zasobów pieniężnych podmiotu publiczno-prawnego (np. państwa);
jako plan finansowy - to podstawowy plan finansowy państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, mający charakter dyrektywny i obejmujący dochody oraz wydatki o charakterze bezzwrotnym, uchwalany przez parlament na okres przyszły, zwykle roczny (rok budżetowy).
Podstawowy charakter budżetu jako planu finansowego państwa lub jednostki samorządu terytorialnego wyraża się w tym, że obejmuje on swym zakresem zasadniczą część dochodów i wydatków państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Wydatki w nim zaplanowane mają istotne, decydujące znaczenie dla funkcjonowania aparatu państwowego - instytucji, które się na niego składają (organy władzy państwowej, ministerstwa, i podporządkowane im jednostki, sądy, instytucje kontroli państwowej).
Dyrektywny charakter budżetu jako planu wyraża się w tym, że budżet - w sensie prawnym - stanowi wiążące polecenie parlamentu, skierowane do rządu oraz poszczególnych ministrów z osobna, którego treścią jest zgromadzenie wskazanych w budżecie kwot dochodów oraz wydatkowanie środków na określone w budżecie cele. Istnieje też parlamentarna procedura kontroli wykonania budżetu, polegająca ostatecznie na udzieleniu (bądź nieudzieleniu) rządowi absolutorium za kolejne lata budżetowe.
Budżet łączy w sobie dochody i wydatki z różnych źródeł i pozwala na wydatkowanie zgromadzonych środków na różne cele, tzw. wydajność konkretnego źródła dochodów na stanowi granicy możliwości wydatkowania środków na określony cel. Dyrektywność budżetu. Dyrektywny charakter budżetu jako planu wyraża się w tym, że budżet (w sensie prawnym) stanowi wiążące polecenie parlamentu, skierowane do rządu oraz poszczególnych ministrów z osobna, którego treścią jest zgromadzenie wskazanych w budżecie kwot dochodów oraz wydatkowanie środków na określone w budżecie cele.
Znajduje to wyraz w formie prawnej, jaką posiada ten akt ustawy. Istnieje też parlamentarna procedura kontroli wykonywania budżetu - udzielanie, bądź nieudzielanie rządowi absolutorium za kolejne lata budżetowe.
Nie należy tego rozumieć dosłownie. Dochody budżetu mogą np. być wyższe, niż zaplanowane; wydatki budżetu mogą być niższe pod warunkiem, że wykonane zostaną zadania państwowe, na które wydatki te były zaplanowane.
Dyrektywność budżetu zawiera więc w sobie także imperatyw działania gospodarczego.
Zasady budżetowe. Są doktrynalnymi postulatami wobec budżetu i gospodarki budżetowej.
Nie mają charakteru normatywnego, a więc nie wiążą prawnie . Rzadko są realizowane w pełnym zakresie przez ustawodawcę.
(…)
…, obsługę długu Skarby Państwa. Poszczególnymi częściami dysponują kierownicy organów, właściwi ministrowie, przewodniczący określonych w odrębnych ustawach komitetów wchodzących w skład RM, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie. Nazywani są oni dysponentami części budżetowych. W przypadkach gdy jeden minister kieruje więcej niż jednym działem administracji rządowej, minister ten jest dysponentem…
…. Wydatki na obsługę Skarbu państwa.
Obejmują wszelkie wydatki Skarbu Państwa służące obsłudze jego długu. Są to m.in. wydatki z tytułu oprocentowania dyskonta od skarbowych papierów wartościowych, oprocentowania zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wypłat związanych z udzielonymi przez Skarb Państwa poręczeniami i gwarancjami. Programy wieloletnie.
Jest kategorią podobna do inwestycji wieloletnich…
…, w której wydatki budżetu są większe od jego dochodów. Ustawa o finansach publicznych dopuszcza uchwalenie budżetu państwa z niedoborem, ustawa budżetowa musi jednak określać źródła pokrycia tego niedoboru. Źródłami tymi są:
sprzedaż skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i zagranicznym;
kredyty zaciągane w bankach krajowych i zagranicznych;
pożyczki;
prywatyzacja majątku Skarbu Państwa;
nadwyżka…
… gromadzenia dochodów i wydatków budżetowych. W celu sfinansowania niedobory Minister Finansów może zaciągać kredyty w bankach centralnych lub emitować skarbowe papiery wartościowe.
…
… dla jednostek samorządu terytorialnego. Części budżetowe i ich dysponenci.
- części odpowiadają zasadniczo organom władzy państwowej, kontroli, ochrony prawa, sądów i trybunałów oraz administracji rządowej. Odrębne części posiadają m. in. Kancelaria Prezydenta; Sąd Najwyższy; NSA; TK; NIK; RPO; RPDz; W odrębnych częściach budżetu państwa ujmuje się subwencje ogólne dla JST, rezerwę ogólną, rezerwy celowe…
… wszystkich części budżetu wyodrębnionych dla tych działów.
Wydatki bieżące budżetu (w tym rodzaje dotacji).
To wydatki związane z zapewnieniem stałego funkcjonowania instytucji państwowych. Są to:
subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego,
subwencje dla partii politycznych,
dotacje, wynagrodzenia i uposażenia oraz składniki od nich naliczane (np. składki an ubezpieczenia emerytalne etc…
….),
inne świadczenia na rzecz osób fizycznych,
zakup towarów i usług,
inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych lub realizacją ich statutowych zadań (np. czynsz opłacany z tytułu najmu lokali, w których mieszczą się te jednostki).
Dotacje celowe - Są przeznaczone na finansowanie konkretnych zadań np.. z zakresu administracji rządowej zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, zadań…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)