To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POJĘCIA
Teizm (gr. θεoς theos - bóg) to wiara w istnienie bogów lub bogiń. Panteizm - światopogląd religijny utożsamiający boga (bóstwo) ze światem przyrody. Panteista powiedziałby, że bóg jest ze światem w pełni tożsamy, nie jest jego stworzycielem, lecz nim samym. Koncepcja ta koresponduje z ideą przebóstwienia wyznawaną w Prawosławiu, gdzie uważa się, że każda rzecz jest jakby "przesiąknięta" bogiem. Oczywiście jednak nie jest to to samo, a wyznawcy Prawosławia nie są panteistami. W filozofii do najbardziej znanych systemów panteistycznych można zaliczyć: Stoicyzm, system Plotyna oraz Spinozy. Deizm- to pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia w ich mniemaniu racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki. Deiści są swoistymi agnostykami poznawczymi, gdyż twierdzą, że bezpośrednie poznanie owej siły sprawczej nie jest możliwe i można ją poznawać jedynie pośrednio, poprzez odkrywanie naukowych praw rządzących materią. Są oni jednak zwykle całkowicie przekonani co do samego istnienia owej siły sprawczej i dlatego nie można ich nazwać agnostykami religijnymi. Deiści odrzucają w całości prawdy wszystkich religii instytucjonalnych, uważając objawienia i święte księgi za pozbawione faktycznej wartości poznawczej. Deizm był bardzo popularny w XVIII wieku zwłaszcza we Francji. Najbardziej znanymi deistami tych czasów byli Wolter, Denis Diderot i Jan Jakub Rousseau. Deizm jest też do dzisiaj bardzo popularny w wielu środowiskach naukowych - zwłaszcza wśród fizyków. Deistami byli: Albert Einstein, Linus Pauling, Werner Heisenberg i inni. Ateizm (z greckiego Theos - Bóg, z przedrostkiem negującym a-) to światopogląd odrzucający wiarę w istnienie sił nadnaturalnych, szczególnie boga (bogów). Źródłem ateizmu jest z jednej strony wzrastająca, w miarę rozwoju nauki, sprzeczność między twierdzeniami naukowymi a wierzeniami religijnymi, zaś z drugiej bunt przeciwko zachowawczym funkcjom religii która przenosi problem wyrównania krzywd społecznych w sferę pozaziemską. Wyróżniamy trzy postacie ateizmu: dogmatyczny, przyjmujący nieistnienie boga na zasadzie aksjomatu sceptyczny stwierdzający że niemożliwe jest dowiedzenie zarówno istnienia jak i nieistnienia boga (bliski agnostycyzmowi) praktyczny - polegający na obywaniu się bez boga i religii w życiu codziennym. Etapy rozwoju ateizmu: starożytna myśl materialistyczna m.in. Epikur i Lukrecjusz, myśl filozoficzna epoki odrodzenia,
(…)
…-antynaturalistyczno-motywistyczne Arystoteles, Stoicyzm, Baruch Spinoza - systemy obiektywno-naturalistyczno-motywistyczne Kartezjusz, Georg Wilhelm Friedrich Hegel - systemy obiektywno-antynaturalistyczno-efektywistyczne Jean-Jacques Rousseau i następcy - system obiektywistyczno-naturalistyczno-motywistyczny Immanuel Kant - system subiektywno-emotywistyczno-motywistyczny John Stuart Mill - utylitaryzm - system…
… przyrodnicze uniemożliwia ich ogarnięcie przez nawet najbardziej genialnego filozofa. Do najbardziej znanych krytyków możliwości zbudowania spójnego i przekonującego systemu metafizycznego należą: David Hume Immanuel Kant Fryderyk Nietzsche Pozytywiści logiczni z Wittgensteinem na czele. Epistemologia (teoria poznania, gnoseologia) - dział filozofii zajmujący się teorią poznania, czyli lapidarnie mówiąc…
…, ale zagadnienia epistemologiczne były już obecne od zarania dziejów. Najważniejsze prądy i myśliciele w teorii poznania: Platon - starożytny idealizm poznawczy Arystoteles - starożytny racjonalizm poznawczy Kartezjusz - nowożytny racjonalizm John Locke, David Hume - nowożytny empiryzm George Berkeley - nowożytny idealizm poznawczy Immanuel Kant - początki krytycyzmu poznawczego Fryderyk Nietzsche - relatywizm…
… Arystoteles i Tomasz z Akwinu - czyli idealizm racjonalny Kartezjusz - czyli nowożytny idealizm racjonalny Baruch Spinoza - idealizm obiektywny George Berkeley - idealizm subiektywny Thomas Hobbes - pierwsza, pełna wersja materializmu mechanicystycznego Leibniz - monadologia Hegel - idealizm obiektywny Karol Marks - materializm dialektyczny Edmund Husserl - Fenomenologia Bertrand Russel - nowożytna wersja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)