To tylko jedna z 36 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: 3. Podziemna eksploatacja złóż rudy i soli.
3.1. Klasyfikacja systemów eksploatacji rud.
Złoża rud cechują się dużą różnorodnością warunków zalegania. Powoduje to konieczność stosowania licznych i różnorodnych systemów eksploatacji. W górnictwie rud stosuje się obecnie około 150 różnych systemów eksploatacji górniczej.
Przyjęty podział systemów eksploatacji złóż rud przyjmuje za podstawę sposób utrzymywania przestrzeni poeksploatacyjnej. Opracowana na tej podstawie klasyfikacja rozróżnia sześć podstawowych klas:
I - systemy z wolną przestrzenią wybierania,
II - systemy z magazynowaniem urobionej rudy w wybranej przestrzeni,
III - systemy z podsadzaniem wybranej przestrzeni, IV - systemy z obudową wybranej przestrzeni,
V - systemy z obudową i podsadzaniem wybranej przestrzeni, VI - systemy z zawałem skał stropowych do wybieranej przestrzeni.
Przy eksploatacji złóż węglowych złoże dzieli się na pola wybierania i filary, przy eksploatacji złoża rudy zostaje ono podzielone na sposobne do wybierania odcinki, tzw. bloki rudne, które wybiera się wyrobiskami ubierkowymi, zabierkowymi lub komorowymi.
Systemy klasy I. Przestrzeń wybierana (wyrobisko lub zespół wyrobisk) pozostaje przez cały czas wybierania otwarta i utrzymuje się zasadniczo bez obudowy i podsadzki. Jest to możliwe przy dużej wytrzymałości zarówno rudy tworzącej złoże, jak i skał otaczających złoże. W przypadkach wyjątkowych dla utrzymania stropu pozostawia się filary rudne. Straty eksploatacyjne są duże i sięgają 50%. Systemy klasy I stosuje się do wybierania stromych złóż żylnych o niewielkiej miąższości. Należą do najstarszych systemów wybierania rud i soli. W Wieliczce udostępnione są dla turystów potężne komory, stanowiące przestrzeń poeksploatacyjną po wybraniu soli w ubiegłych wiekach.
Systemy klasy II. Ich charakterystyczną cechą jest magazynowanie części urobku potrzebnej do wypełnienia wybranej przestrzeni podczas wybierania bloku rudnego (rys. 3.1). Stosuje się je w złożach żylnych o dużym nachyleniu, o małych i średnich miąższościach oraz wytrzymałych skałach stropowych. Zmagazynowana ruda 1 stanowi podparcie stropu wybranej przestrzeni oraz podłoże, z którego dokonuje się dalszego urabiania złoża 2. Ze względu na to, że urobiona ruda zajmuje większą przestrzeń niż zajmowała w caliźnie, pewna część urobku musi być odprowadzona wysypami 3 do wozów w trakcie wybierania bloku. Cały magazyn opróżnia się i odstawia po wybraniu bloku rudnego.
Systemów z magazynowaniem urobku nie można stosować w przypadkach, gdy ziarna urobku wykazują tendencję do sklejania się lub samozapalności.
Rys. 3.1. System eksploatacji z magazynowaniem ur
(…)
… materiałów wybuchowych stosuje się Dynamit 5G1 oraz Amonit 5. Ładunki w otworach odpala się przy użyciu zapalarek elektrycznych. Urabianą skałę stanowią cechsztyńskie margle miedzionośne przewarstwione wapieniami o wskaźniku zwięzłości 0,7 do 5,0. Metrykę strzałową dla ściany pokazano na rys. 3.4. Urobek ładuje się ręcznie lub ładowarkami zgarniakowymi na przenośnik pancerny.
Obudowa przodku…
…) przez specjalistyczne brygady wyposażone w samojezdne maszyny do wiercenia, kotwienia, ładowania i odstawy; takie same jak przy drążeniu chodników.
Caliznę urabia się materiałami wybuchowymi. Stosuje się dynamit skalny 5Gl lub 5A, zapalniki czasowe mostkowe zwłoczne typu KZnPt 30/70 lub czasowe jednosekundowe. Metrykę strzałową wyrobiska komorowego pokazano na rys. 3.11. Do obudowy komór stosuje się kotwie…
… (np. w wyrobiskach głównych, gdzie ona się znajduje).
Komory o zbyt dużych wymiarach mogą ulec zawaleniu, dlatego też w razie wystąpienia objawów ciśnienia wskazane jest ich podsadzenie, najczęściej odpadami z przerostów solnych.
Metody eksploatacji złóż soli można ogólnie podzielić na: - suche, w których urabia się przez odspajanie,
- mokre, w których urabia się przez ługowanie lub rozpuszczanie…
… przez natrysk (rys. 3.36).
Rys. 3.36. Schemat drążenia chodnika za pomocą natrysków - zestaw urządzeń 1 - rurociąg główny wody słodkiej, 7 - przodek,
2 - rurociąg boczny wody słodkiej, 8 - tama iłowa (przytamka),
3 - zawór redukcyjny, 9 - rurociąg główny solanki nasyconej;
4 - manometr, 10 - odpływ solanki,
5 - zawór regulacyjny, 11 - dysze natryskowe 6 - aparat natryskowy.
Ciśnienie wody powinno być utrzymane…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)