PODZIAŁ PRZESTĘPSTW ze względu na umyślność
a) UMYŚLNE
b) NIEUMYŚLNE
c) MIESZANE ( KWALIFIKOWANE PRZEZ NASTĘPSTWA )
- PRZESTĘPSTWA UMYŚLNO- UMYŚLNE ( UMYŚLNY CZYN + UMYŚLNE NASTĘPSTWO )- istotą jest umyślne popełnienie czynu zabronionego oraz objęcie umyślnością również następstwa czynu. Art. 9 §3- sprawca ponosi surowszą odpowiedzialność, którą ustawa uzależnia od określonego następstwa czynu zabronionego, jeżeli następstwo to przewidywał albo mógł przewidzieć.
Oznaczona kategoria obejmuje sytuacje, w których sprawca dopuszcza się umyślnie czynu i do tego przewidując taką możliwość, godzi się na popełnienie czynu zabronionego ( zamiar ewentualny ) i taką samą umyślnością obejmuje również następstwo czynu i na to się godzi. Przykład: Art. 182 §1 ( zanieczyszczenie )- zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat. Jednak na mocy art. 185- od 6 miesięcy do lat 8, jeśli następstwem skażenia środowiska jest zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym znacznych rozmiarów.
- PRZESTĘPSTWA UMYŚLNO- NIEUMYŚLNE ( UMYŚLNY CZYN + NIEUMYŚLNE NASTĘPSTWO ).
Przykład: Art. 158- bójka, w której naraża się człowieka na niebezpieczeństwo utraty życia. Surowsza odpowiedzialność- jeśli następstwo, o którym mowa w art. 158 §3- śmierć człowieka- od 1 roku do 10 lat- jest ono objęte tylko nieumyślnością. Jeśli objęte jest umyślnością, zmienia się kwalifikacja prawna przestępstwa- czyn staje się umyślnym zabójstwem ( art. 148 ). W praktyce wymiaru sprawiedliwości sądy czasem błędnie kwalifikują czyn sprawców, którzy spowodowali śmierć jako czyn umyślno- nieumyślny. Umyślnie brali udział w bójce- sprawcy zostaną skazani za udział w umyślnej bójce, której następstwem nieumyślnym jest śmierć człowieka. Np. sprawcy zabili człowieka kijem baseballowym- wybierając narzędzie, jakim bili pokrzywdzonego specjalnie bili go po głowie, bo wiedzieli, iż jest ona najbardziej niebezpieczną częścią człowieka- śmierć człowieka obejmowali umyślnością- ponoszą odpowiedzialność karną za zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem. Z tą konstrukcją związany jest następujący problem:
Sprawcy brali udział w bójce niebezpiecznej dla zdrowia i życia umyślnie. Nie wiedzieli, że jeden z uczestników jest dotknięty hemofilią. W trakcie bójki uczestnicy spowodowali krwawienie z nosa, którego nie udało się zatamować dlatego, że uczestnik bójki chory był na hemofilię. Spowodowało to, że zgon uczestnika bójki. Powstało pytanie, jak zakwalifikować czyn sprawcy każdego z uczestników- sprawcy brali udział umyślnie w bójce niebezpiecznej dla życia i zdrowia człowieka, ale nie wiedzieli, że nawet lekkie zranienie, które normalnie nie pociąga za sobą żadnych groźnych skutków, może w tym indywidualno- konkretnym przypadku spowodować śmierć pokrzywdzonego. Z odpowiedzią na to pytanie wiąże się wysokość kary. Jeśli zastosować art. 158 § to od 6 miesięcy do 5 lat, jeśli art. 158 §3- od roku do 10 lat. Odwołać się trzeba do Art. 9. Czy uczestnicy bójki mogli przewidzieć, że następstwem bójki będzie śmierć człowieka? Nie mogli następstwa przewidzieć. Jeśli tak, to art. 9 §3 nie znajduje zastosowania, nie poniosą oni surowszej
(…)
… NASTĘPSTWO ).
Przykład: spowodowanie wypadku drogowego, który jest czynem nieumyślnym, z którym ustawa łączy surowszą odpowiedzialność, jeśli następstwem wypadku jest śmierć człowieka albo ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka. Art. 177- odpowiedzialność karna za nieumyślny wypadek, w którym osoba odniosła ciężkie obrażenia ciała.
Spowodowanie wypadku jest nieumyślnym występkiem, co prawda art. 177 używa sformułowania "chociażby nieumyślnie", zdaje się jednak wskazywać, że chodzi zarówno o umyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, drogowym i wodnym, jak i nieumyślne. Naruszanie tych zasad jest tylko wykroczeniem opisanym w kw. Nie dotyczy umyślnego lub nieumyślnego popełnienia przestępstwa. O przestępstwie spowodowania wypadku drogowego stanowi dalsza część przepisu- "powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 159 §1 ).
Jeśli ktoś umyślnie powoduje wypadek, aby umyślnie zabić człowieka? Np. gangster zjeżdża samochodem na pobocze aby zabić stojącego tam policjanta. Wtedy jest to zabójstwo z art. 148. Nie jest to wypadek drogowy. Pojazd jest w tym wypadku narzędziem zabójstwa. Wypadek drogowy może być popełniony tylko nieumyślnie.
Zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym, powietrznym, mogą być naruszane zarówno umyślnie lub nieumyślnie. Np. kierowca zaangażował się w rozmowę z pasażerem i nie zauważył znaków drogowych- pierwszego z ograniczeniem prędkości do 30 km/h i drugiego - uwaga piesi!- i potrącił pieszego przechodzącego na pasach. Nieumyślnie naruszył reguły bezpieczeństwa, nieumyślnie spowodował wypadek.
Drugi przypadek- widział…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)