Początki i ksztatowanie się republiki

Nasza ocena:

5
Pobrań: 245
Wyświetleń: 1491
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Początki i ksztatowanie się republiki - strona 1 Początki i ksztatowanie się republiki - strona 2 Początki i ksztatowanie się republiki - strona 3

Fragment notatki:

REPUBLIKA
3.1 Początki republiki - władzę przejęli dwaj urzędnicy - konsulowie
- organy władzy państwowej: magistratus, zgromadzenia ludowe i senat
- oficjalny podział na plebejuszy i patrycjuszy
3.2 Kształtowanie się ustroju republikańskiego - plebejusze jako silna warstwa społeczna, zdobywali coraz większe majątki, chcieli współdecydować o losach państwa:
a. pierwsza secesja plebsu na Świętą Górę (494 r. p.n.e.) - mediacje, dzięki którym plebejusze uzyskali prawo wybierania własnych urzędników - trybunów plebejskich
b. druga secesja plebsu (471) - mediacje, dzięki którym plebejusze mogli zwoływać własne zgromadzenia concilia plebis, wybierające trybunów i edylów plebejskich. - plebejusze domagali się spisania praw - powołano decemwirów, mających utworzyć Ustawę XII Tablic (źródło wszelkiego prawa publicznego i prywatnego)
- kolejne ustawy dające większe prawa plebejuszom:
a. leges Valeriae Horatiae (450) - nietykalność trybunów plebejskich
b. lex Canuleia - (445) możliwość zawierania małżeństw między plebejuszami a patrycjuszami
c. leges Liciniae Sextiae - (367) dopuszczenie plebejusza na 1 stanowisko konsula
d. lex Ogulnia - (300) dopuszczenie do urzędów kapłańskich
e. leges Publiliae Philonis - (339) zrównanie plebiscytów (zatwierdzonych w senacie) z leges f. lex Hortensia - (287) ostateczne zrównanie plebiscytów z ustawami
3.3 Struktura społeczna - na początku plebejusze, patrycjusze i klienci
- później wykształcenie się z elity patrycjuszy i plebejusz 2 stanów: nobilów i ekwitów
3.3.1 Patryc jusze - wywodzili się z jeźdźców lub bliskich współpracowników króla
- stanowili radę starszych
- spośród nich byli wybierani konsulowie i dyktator oraz kapłani
3.3.2 Plebejusze - na początku mieli ograniczone prawa
- z czasem mogli podejmować uchwały ( plebiscita ) [patrz 3.2 a-f]
3.3.3 Klienci - zależni od patrycjuszy, wchodzili w stosunek wierności ( fides ) z patronem
3.3.4 Nobilitas (ordo senatorius) - najbogatsi patrycjusze i plebejusze, którzy sprawowali niegdyś urzędy kurulne (konsul, pretor, edyl kurulny)
- w rękach nobilitas spoczywał ogromny majątek pozyskiwany z łupów wojennych i posiadłości ziemskich ( latifundia ) 3.3.5 Equites (ordo equester) - zazwyczaj kupcy i bankierzy, którzy nie weszli do stanu senatorskiego


(…)

… Edykty urzędników
- edykty pretorskie spełniały 3 podstawowe funkcje: wspomagania, uzupełniania i poprawiania ius civile
- edykty edylów kurulnych były źródłem prawa targowego
- edykty cenzorów i konsulów odgrywały rolę w prawie publicznym
3.9.6 Uchwały senatu
- senatusconsultum dotyczyły polityki zagranicznej, podatków, spraw kultu, mogły dawać również nadzwyczajną władzę (imperium extraordinarium…
… od konsula
- podczas nieobecności konsula miał ius agendi cum populo i ius agendi cum patribus
- towarzyszyło mu 6 liktorów
- sprawował iurisdictio
- pretor obejmując urząd ogłaszał edykt, który uzupełniał i podawał jak należy stosować ius civile co przyczyniło się do powstania nowej warstwy prawa ius honorarium (prawa pretorskiego)
3.7.4.5 Dyktator
- najważniejsza magistratura nadzwyczajna, po raz pierwszy…

- uzyskiwano conubium między osobami spełniającymi warunki ius conubii u mężczyzn w wieku 14 lat i kobiet w wieku 12 lat
- potrzebna jest zgoda stron, a jeśli osoba jest alieni iuris to również zgoda pater familias
3.4.3 Patria Potestas
- dziecko nabywało status swojej matki
- jeżeli rodzice zawarli iustum matrimonium, dziecko wchodziło pod władzę ojca
- ojciec mógł porzucić lub zabić ułomnego noworodka
- ius vendendi, czyli prawo sprzedania dziecka
- pod władzę pater familias wchodziły również osoby przysposobione:
a. adrogowane (włączenie jednego pater familias sui iuris pod władzę drugiego w celu przedłużenia rodu, za zgodą comitia)
b. adoptowane (na mocy Ustawy XII Tablic, przejście osoby alieni iuris spod władzy jednego pater familias pod władzę drugiego, poprzez trzykrotne sprzedanie syna…

3.11.1.5 Coloniae Latinae
- stanowiły punkt oparcia wojskowej i politycznej ekspansji Rzymu
3.11.2 Prowincje rzymskie
- prowincje rzymskie były zdobyczami ludu rzymskiego
- najstarsze z prowincji: Sycylia, Sardynia, Korsyka, Hiszpania, Macedonia, Grecja
- były zarządzane kadencyjnie tak jak w Rzymie przez pretorów (praetores provinciarum)
- od reformy Sulli (81 r. p.n.e.) prowincje były zarządzane…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz