To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pobieranie i transport wody w roślinach wyższych
Roślina lądowa pobiera wodę systemem korzeniowym, a rozprowadza wiązkami sitowo -naczyniowymi. System korzeniowy jest częścią rośliny, która bezpośrednio kontaktuje się z glebą i zaopatruje roślinę w wodę i sole mineralne. Dzięki obecności włośników powierzchnia systemu korzeniowego jest wielokrotnie większa od powierzchni części nadziemnej. Włośniki wnikając między cząsteczki gleby zapewniają bezpośredni kontakt korzenia z wodą zaadsorbowaną na powierzchni tych cząstek lub z roztworem wody w kapilarach gleby. Adsorpcja wody przez korzeń zachodzi głównie w strefie położonej blisko wierzchołka wzrostu, gdzie komórki skórki mają cienkie ściany i liczne włośniki. Transport wody w poprzek korzenia:
Woda wnika do korzenia przez cienką ścianę włośnika lub skórki w strefie włośnikowej, a następnie migruje przez warstwy komórek kory pierwotnej do walca osiowego. Bierze się pod uwagę trzy drogi przemieszczania się wody przez te tkanki: może się ona przemieszczać w apoplaście- w obrębie ścian i przestworów komórkowych, w symplaście - przez cytoplazmę poszczególnych komórek, połączonych plazmodesmami oraz ruch wody na drodze osmotycznej od wakuoli do wakuoli.
Transport wody elementami ksylemu
Ksylem jest zbudowany z wielu typów komórek, z których najbardziej istotne funkcje pełnią cewki (u paprotników i większości nagozalążkowych) i naczynia (u okryto-zalążkowych). Naczynia są wydłużonymi, martwymi komórkami o zgrubiałych ścianach komórkowych wysyconych ligniną. Cewki mają skośne poprzeczne ściany komórkowe, podczas gdy w naczyniach uległy one zanikowi. Transport wody w ksylemie jest transportem biernym - nie wymaga nakładów energetycznych, a jedynie drożnych kanałów, w których może sprawnie przebiegać; dlatego też cewki i naczynia są pozbawione protoplastów. Ksylem składa się głównie z komórek zdrewniałych, dlatego pełni także funkcje tkanki wzmacniającej. Jest tkanką bardzo niejednorodną, zbudowaną z wielu typów komórek. Cewki są wydłużonymi komórkami o końcach zwężonych bądź zakończonych ukośnymi ścianami komórkowymi. Dojrzałe cewki są martwymi komórkami pozbawionymi protoplastów. W ich ścianach znajdują się jamki, przez które woda może bez przeszkód przemieszczać się między komórkami i dzięki temu jest sprawnie rozprowadzana po roślinie. Naczynia budujące ksylem roślin okrytozalążkowych są długimi rurami, które powstały dzięki zanikowi ścian poprzecznych składających się na nie komórek. Komórki te, zwane członami naczyniowymi, są martwe, a budową przypominają cewki. Ich podłużne ściany komórkowe są nierównomiernie zgrubiałe, są też zaopatrzone w jamki. Ustawione pionowo w szeregi, tworzą system nieprzerwanych kanałów ciągnących się na znacznych odcinkach. Dzięki zanikowi ścian pomiędzy poszczególnymi członami rury woda przepływa bez żadnych przeszkód. Woda w ksylemie przemieszcza się do wyżej położonych części rośliny pod wpływem parcia korzeniowego i transpiracji.
(…)
… przenikania substratu przez błony zależy również od gradientu potencjału elektrycznego lub gradientu ciśnienia osmotycznego. W procesie dyfuzji ułatwionej uczestniczą nośniki, które wiążą określoną cząsteczkę o jednej stronie błony i przenoszą na stronę przeciwną. Transport aktywny wymaga stałego dopływu energii metabolicznej. Energia ta wykorzystywana jest do wytwarzania siły transportowej. Uważa się, że transport aktywny zachodzi dwóch etapach. W pierwszym (transport pierwotny) na skutek aktywności pompy protonowej dochodzi do powstania elektrochemicznego gradientu protonów. W drugim etapie (transport wtórny) protony powracają do komórki czemu towarzyszy transport różnych jonów. Przemieszczanie jonów polega na sprzężonym ruchu H+ oraz transportowanej cząsteczki z udziałem specyficznych nośników białkowych…
… z nią z jednej strony, pobiera ją od komórki sąsiadującej z drugiej strony. Ruch wody odbywa się na drodze najmniejszego oporu i następuje albo ścianami komórkowymi (a - kanał apoplastyczny), albo przez cytoplazmę i plazmodesmy (b - kanał symplastyczny), bądź też od wakuoli do wakuoli (c - na zasadzie osmozy). Niski potencjał wody występujący w liściach zapewnia możliwość dostarczenia wody do wierzchołka korony…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)