Plutonizm - wykład

PLUTONIZM
Plutonizm, nazwany od greckiego boga podziemia - Plutona, dotyczy zjawisk związanych z
przemieszczaniem się magmy pod powierzchnią Ziemi. Polega na wtargnięciu magmy w
skały już istniejące. Zjawisko to nazywamy intruzją magmową. Następnie magma krzepnie i
powstają formy plutoniczne (intruzje magmowe). Mamy do czynienia z intruzjami zgodnymi
i nie z ułożeniem warstw skalnych.
Do podstawowych form plutonicznych zaliczamy:
1) batolit – największa forma plutoniczna. Powstaje w miejscu
ogniska magmowego (patrz budowa wulkanu), ma nieregularny
kształt i nie można wyznaczyć jej spągu. Może osiągać rozmiary
nawet kilkudziesięciu km3
2) lakkolit – forma plutoniczna w formie grzyba. „Kapelusz” ma
kształt soczewki wciskający się między warstwy skalne (jest
zgodny z ułożeniem warstw skalnych). „Kapelusz” jest połączony z
batolitem pniem, który przecina warstwy skalne. Lakkolit jest
często połączony pniem z batolitem.
3) żyły:
a) sill – to intruzja magmowa w kształcie żyły, która wciska się między
2 warstwy skalne – jest więc zgodna z ułożeniem warstw
b) dajka – to intruzja magmowa w kształcie żyły przecinająca warstwy
skalne – jest więc niezgodna z ułożeniem warstw skalnych
Źródło: D. Makowska, Ziemia, WSiP, Warszawa 1998
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
... zobacz całą notatkę