To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PIOTR CHMIELOWSKI (1848-1904)
Polski historyk i krytyk literatury, publicysta, pedagog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego.
Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem Ignacego i Marii z Węglarskich. Kształcił się w I gimnazjum filologicznym w Warszawie (1860-1866, od 1862 pod nazwą gimnazjum realne).
Studiował filologię i filozofię na Wydziale Historyczno-Filozoficznym w Szkole Głównej Warszawskiej (od 1869 na Uniwersytecie Warszawskim ). Studia ukończył w 1870 . Dokształcał się w tajnych kółkach naukowych. Kontynuował naukę w Lipsku (pedagogika, filozofia, geografia), gdzie obronił doktorat z filozofii w 1874 . W latach 1874- 1898 pracował jako profesor języka polskiego w gimnazjum męskim J. Pankiewicza w Warszawie. Jeden z głównych autorów programu polskiego pozytywizmu, który prezentował swoje poglądy na łamach „ Przeglądu Tygodniowego ” (1867-1872), „ Opiekuna Domowego ” (1872-1876) i „ Niwy ”. Współpracował z wieloma czasopismami i wydawnictwami: „ Biblioteką Warszawską ” (1870-1874), „ Pamiętnikiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza ”, „ Przeglądem Pedagogicznym ”, „ Rodziną i Szkołą ”, „ Poradnikiem dla Dorosłych ”, „ Encyklopedią Wychowawczą ”, „ Biblioteką Arcydzieł Literatury Polskiej i Obcej ”. Współtwórca Kasy im. Mianowskiego. W latach 1882-1897 był redaktorem „ Ateneum ”, ale później zrezygnował na znak protestu przeciw wypowiedzi właściciela pisma Włodzimierza Spasowicza („ bezpowrotny upadek dawnego państwa polskiego ”, „ konieczność przystosowania się do innego państwowego organizmu ”). Wielokrotnie wypowiadał się na tematy narodowe. Był więziony przez władze carskie w warszawskiej Cytadeli. W 1882 roku nie przyjął Katedry Literatury Polskiej na UW, nie chcąc zgodzić się na obowiązkowe wykładanie w języku rosyjskim oraz pominięcie w programie nauczania okresów Odrodzenia i romantyzmu . W 1903 został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego i kierownikiem Katedry Historii Literatury Polskiej tamże.
Szczególną uwagę poświęcił polskiej literaturze romantycznej i pozytywistycznej . Zajmował się również pedagogiką, historią wychowania, historią filozofii oraz krytyką literacką. Główną dziedziną jego twórczości są prace krytyczno-historyczne z zakresu polskiej literatury. Propagował literaturę tendencyjno-wychowawczą i utylitarną, popierał realizm i liberalną postępowość. Niechętny modernizmowi atak ował jego irracjonalizm, este tyzm i indywidualizm . Wyrażał jednak uznanie dla Stanisława Wyspiańskiego . Przyczynił się do rozwoju literatury tendencyjnej - uważał, że utwory powinny poruszać problemy narodowe, społeczne i gospodarcze.
(…)
… przede wszystkim związki między twórczością danego pisarza a środowiskiem jego życia. M.in. monografie: „Adam Mickiewicz”, „Józef Ignacy Kraszewski”, „Poeci polscy, Nasi powieściopisarze”, „Dzieje krytyki literackiej w Polsce”. Podsumowaniem jego wieloletniej pracy była sześciotomowa „Historia literatury polskiej”.
Chmielowski żywo zajmował się badaniem dziejów wychowania w Polsce. Jest autorem kilku źródłowych monografii i szeregu szkiców biograficznych zamieszczonych w „Encyklopedii wychowawczej” i w odrębnej książce pt. „Autorki polskie wieku XIX”. Opublikował prace krytycznoliterackie, m.in.: „Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” (1881),
„Współcześni poeci polscy” (1895), „Najnowsze prądy w poezji naszej” (1901), „Henryk Sienkiewicz” (1901), „Dramat polski doby najnowszej” (1902), „Jan…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)