PIERWIASTKI ŚLADOWE W GLEBACH, ROŚLINACH I ORGANIZMACH ZWIERZ ĘCYCH NA OBSZARACH NIE OBJĘTYCH BEZPOŚREDNIM WP ŁYWEM ZANIECZYSZCZEŃ (H,O,C,N,Ca,K,Mg,P,S,Na,Cl s ą to pierwiastki główne i podrzędne zaś pozosta łe nazywa się śladowymi). Gleba - dostarcza mineralnych sk ładników i przy współudziale wody, powietrza i energii s łonecznej zapewnia rozwój życia w ekosystemach l ądowych. Powstała w wyniku nakładających się czynników wietrzeniowych, biologicznych i mikrobiologicznych. Procesy glebotwórcze wyznaczają kierunek i zakres migracji sk ładników, wpływają na ukształtowanie przekroju gleby. Ka żdy typ gleby ma charakterystyczny profil zależny od roli wody, substancji organicznej oraz wp ływu mikroorganizmów i szaty roślinnej. Próchnica spełnia istotną rolę zarówno w rozwoju roślin jak i w obiegu sk ładników chemicznych. Gleba jest wyj ściowym i podstawowym ogniwem w łańcuchu troficznym: gleba - ro ślina - zwierzę - człowiek . Dwa podstawowe procesy ługowanie i podsi ąkanie decydują o powstawaniu określonego typu gleby, a czynnikami glebotwórczymi są: skała macierzysta, klimat i roślinność . Gleba jest uk ładem wielofazowym . Poza pierwiastkami głównymi i podrzędnymi wa żną rolę spełniają pierwiastki śladowe . Ich naturalne źródło stanowią: ska ła macierzysta, opad atmosferyczny pyłów i deszczy oraz rozłożony materia ł biologiczny. Rozmieszczenie pierwiastków śladowych w poszczególnych składnikach gleb jest zróżnicowane i zależy od wielu procesów, a mianowicie: rozpuszczalności, sorpcji, powstawania zwi ązków kompleksowych, wytrącania, okluzji, dyfuzji (w strukturę minera łu), utleniania, wiązania przez substancję organiczną oraz pobierania przez mikroorganizmy . W wi ększości gleb pierwiastki te związane są przede wszystkim z frakcją ilast ą. Istotnym problemem jest wyznaczenie “tła”. Formy występowania pierwiastków w glebie decydują w znacznym stopniu o ich mobilności i przyswajalno ści przezrośliny np. Cr, Ni, i Pb są mniej ruchliwe , podczas gdy Cd, Zn, Mo s ą najbardziej mobilne. Rozpuszczalno ść metali śladowych często jest przedstawiana jako funkcja odczynu gleb, w nawi ązaniu do ilości i jakości substancji organicznej, potencja łu redox, pojemności wymiennej w stosunku do kationów, zawartości w ęglanów, uwodnionych tlenków żelaza i manganu, ilości i rodzaju minerałów ilastych. Gleba spe łnia funkcje : filtrujące, buforujące, chroniące ekosystemy przed nadmiernym przep ływem pierwiastków śladowych,
(…)
… i człowiek) - właściwe stężenie pierwiastków śladowych jak i
ich wzajemne proporcje w tkankach ustroju decydują o prawidłowym rozwoju i
zdrowiu organizmu a drogi docierania tych pierwiastków są różne. Rośliny są
ważnym ogniwem w przemieszczaniu pierwiastków chemicznych do zwierząt i
człowieka. Pyły glebowe i pyły z atmosfery także ich dostarczają. Często
pierwiastki śladowe z gleby włączane są do łańcucha…
… w funkcjonowaniu pewnych tkankowych
przemian materii. W wyniku różnorodnej działalności człowieka są uwalniane
różne pierwiastki chemiczne i wprowadzane do określonych ekosystemów, a
to często powoduje zmiany ich naturalnej egzystencji.
Są one czynnikiem stresowym, wpływającym na kształtowanie rozwoju
różnych organizmów. Wszystkie pierwiastki chemiczne występujące w
nadmiernych ilościach mogą stwarzać warunki…
… i człowiek) - właściwe stężenie pierwiastków śladowych jak i
ich wzajemne proporcje w tkankach ustroju decydują o prawidłowym rozwoju i
zdrowiu organizmu a drogi docierania tych pierwiastków są różne. Rośliny są
ważnym ogniwem w przemieszczaniu pierwiastków chemicznych do zwierząt i
człowieka. Pyły glebowe i pyły z atmosfery także ich dostarczają. Często
pierwiastki śladowe z gleby włączane są do łańcucha…
… w funkcjonowaniu pewnych tkankowych
przemian materii. W wyniku różnorodnej działalności człowieka są uwalniane
różne pierwiastki chemiczne i wprowadzane do określonych ekosystemów, a
to często powoduje zmiany ich naturalnej egzystencji.
Są one czynnikiem stresowym, wpływającym na kształtowanie rozwoju
różnych organizmów. Wszystkie pierwiastki chemiczne występujące w
nadmiernych ilościach mogą stwarzać warunki…
… kationów w otoczeniu korzeni odgrywa rolę w ich przyswajalności,
odczyn roztworu glebowego wpływa na ich fitoprzyswajalność. Formy i
rodzaje związków pierwiastków śladowych decydują o intensywności
poboru ich przez rośliny. Często korzenie w czasie niedoboru pewnych
kationów wytwarzają swoje kwasy organiczne np. mugeinowy, aby pobierać
żelazo z jego nierozpuszczalnych form. Do najważniejszych czynników
wpływających na przyswajalność pierwiastków przez rośliny zalicza się:
całkowitą zawartość przyswajanych pierwiastków, stężenie
ich w roztworze glebowym i ich wzajemne proporcje ilościowe, przepływ
pierwiastków ze stałej fazy glebowej do fazy ciekłej, a następnie do
korzeni. W warunkach naturalnych istnieje duże zróżnicowanie ich zawartości
w zależności od gatunku, odmiany, części rośliny, stadium rozwoju…
… może
spowodować znaczący spadek produktywności
oślin uprawnych a rozwiązaniem może być hodowla nowych odmian.
Metale śladowe łatwo przechodzą przez błonę biologiczną i tworzą
połączenia zbiałkami i kwasami nukleinowymi oraz z lipidami, powodując
uszkodzenie komórek i zaburzenia ich funkcji metabolitycznych a także
wpływają niekorzystnie na rozwój genetyczny. Największą zdolność do
adaptacji wykazują bakterie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)