Perytriatkowicz:
poczucie prawne
teoria prawa natury
a. poczucie prawne
- jest uczuciem; zachodzi w psychice = odruchowe reagowanie na postępowanie ludzkie z punktu widzenia prawa, wynika z dokonanych przez człowieka ocen;
ma wielkie znaczenie w funkcjonowaniu państwa - większość społeczeństwa pozostaje w zgodzie z prawem pozytywnym nie z powodu dokładnej znajomości przepisów, lecz dlatego że kieruje się poczuciem prawnym, które jest zaszczepiane przez określone środowisko;
sprawiedliwość natomiast jest pojęciem szerszym niż poczucie prawne, bo obejmuje dziedzinę prawa, religii i innych obiektywnych zjawisk;
łączy się ściśle z prawem pozytywnym;
pełni taką samą rolę jaką inni myśliciele przypisują prawu natury; Prawo natury opiera się na poczuciu prawnym;
wyróżnia się:
* poczucie prawne indywidualne: →zależy od cech wrodzonych człowieka, osobowości, procesów wychowania, wpływają na nie czynniki wynikające z życia w danym państwie i ustroju społecznym;
→szersze przedmiotowo, bo obejmuje poczucie prawne społeczne jak i elementy znamionujące tylko danego człowieka;
* poczucie prawne społeczne:
→kształtowane jest przez elementy wspólne całemu społeczeństwu żyjącemu w danym państwie, rzutuje na obowiązek przestrzegania prawa, jest jednolite w danym społeczeństwie u większości jednostek- dochodzi więc do głosu jego intersubiektywna powszechność;
→człowiek jest istotą społeczną i dlatego jego psychice dochodzą do głosu poglądy i obyczaje określonego społeczeństwa; nawet u wybitnych indywidualności dochodzą do głosu pewne pierwiastki zaszczepione przez społeczeństwo;
b. teoria prawa natury
lepszą nazwą prawo intuicyjne, prawo przyrodzone;
ma zmienną treść, która zależy od warunków , miejsca i czasu, stosunków ekon., społ., polit., kultury moralnej i religijnej;
nie wynika z istoty człowieka;
wykazuje pewien związek z moralnością, bo wskazuje prawo, które powinno być;
nie ma mocy obowiązującej jak pr. pozyt.;
związek z pr. pozyt. polega na tym, że pr. nat. odgrywa rolę przy tworzeniu prawa pozyt. i ma wpływ na jego interpretację;
sprowadzone do czynników psychicznych;
nie można udowodnić, że istnieje obiektywnie, chyba że przyjmie się argumenty religijne;
istnieje w świadomości jednostek w formie poczucia prawnego;
po roku 50-tym uznał poprzednie stanowisko za błędne i powołując się na marksizm ocenił teorie prawa natury za nienaukowe.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)