PEDAGOGIKA W PERSPEKTYWIE ADAPTACYJNEJ , EMANCYPACYJNEJ TYPY RACJONALNOŚCI PEDAGOGIKI RACJONALNOŚĆ - pojęcie racjonalności „ odnosi się do koncepcji doświadczania świata , którą dysponuje każdy człowiek „ Racjonalność jako głęboka struktura doświadczenia , wyznacza możliwości interpretacyjne człowieka . Decyduje więc o tym , jak postrzegany jest świat , w jaki sposób rozumiemy dotyczące nas zjawiska. PORZĄDEK WARTOŚCI Wartości są wymierne , dają się ocenić w przedmiotowej skali. Nastawienie wobec świata i cele życiowe mieszczące się w tej perspektywie ustanawiane są przez dobra , które są niezbędne do podtrzymywania i kontynuacji egzystencji człowieka . Dobra są przeliczalne i wymierne w sensie ekonomicznym i społecznym. Wartości o instrumentalnym znaczeniu stanowią podstawę racjonalności adaptacyjnej. Służą one sprawnemu funkcjonowaniu człowieka w zastanych okolicznościach. Wartości tego rodzaju są przeliczalne i wymierne. Wartości obecne w ramach racjonalności emancypacyjnej mają charakter dynamiczny , pojawiają się na bieżąco jako rezultat auto kreacji podmiotu . Wartością jest „ otwieranie się na nowe znaczenia i nowy sposób doświadczania świata „ KATEGORIE OPISU ŚWIATA Z perspektywy racjonalności adaptacyjnej , rzeczywistość jawi się jako zewnętrzny wobec podmiotu zbiór przedmiotów , które należy poddać kontroli. ( rzeczywistość jawi się jako świat przedmiotów, które należy poddać kontroli , opanować , podporządkować życiowo ważnym celom. ) Wiedza , określona jako „ instrukcja obsługi „ pełni wobec tak rozumianej kontroli funkcję instrumentalną . Wiedza ma charakter techniczny i podlega modyfikacji jedynie w celu usprawnienia podmiotowego działania. Kultura jest traktowana jako zbiór ustalonych celów i norm działania. Inni ludzie są postrzegani w pozycji roli, jaką mogą przyjąć w procesie realizacji zamierzonych celów. Odnosząca się do nich percepcja , ma zatem charakter uprzedmiotawiający
RACJONALNOŚĆ ADAPTACYJNA - OBOWIĄZUJE W SFERZE TECHNICZNEGO OPANOWANIA ŚWIATA PRZYRODY ZAŁOŻENIA INTERPRETACJNE Z perspektywy racjonalności adaptacyjnej , rzeczywistość kulturowa jest postrzegana w sposób jednoznaczny , nierelatywizujący . Posiadana przez podmiot wiedza o świecie , bazuje na obecności fundamentalnych przekonań , które - w sposób nieuświadomiony przez podmiot -warunkują jego orientację w świecie zjawisk społecznych. Postrzegana realność kulturowego świata nie podlega problematyzacji , co wyznacza taki typ działania , który przyjmuje charakter adaptacyjny do postrzeganych warunków. Podmiot nie dostrzega różnicy indywidualnych punktów widzenia. Jednoznaczność i pewność , dotyczące adekwatności własnej perspektywy poznawczej względem „ realnie „ istniejącej rzeczywistości. , wyznacza pojęcie „ normalności „. „Normalność „ jest traktowana jako kryterium w ocenie działań i zachowań innych ludzi. Konsekwencją prezentowanej przez podmiot perspektywy jednoznaczności , staje się fundamentalizm poznawczy , stojący u podstaw negowania i odrzucania alternatywnych wzorców racjonalności , przejawiających się w „ innego rodzaju „ działaniach , zachowaniach , sposobach myślenia .
(…)
… to obraz edukacji obywatelskiej
Racjonalność emancypacyjna przypisuje doświadczanej rzeczywistości charakter procesualny , dynamiczny. Z tej perspektywy , istotę świata tworzy jego ciągłość temporalna ( pomiędzy przyszłością , teraźniejszością a przeszłością ) Percepcja rzeczywistości wykracza więc poza doraźną perspektywę „ tu i teraz „ . Światu społecznemu przypisuje się charakter wspólnotowy. Obecne…
… autokorekcji , a jednocześnie kreacji wspólnego świata społecznego. Racjonalność emancypacyjna obejmuje przekonanie o problematycznym charakterze kulturowo definiowanego świata . Jego percepcja jest traktowana jako wynik subiektywnej interpretacji podmiotu. To przekonanie stoi u podstaw dostrzeżenia relatywizmu własnej wiedzy przez podmiot. , skutkującego tolerancją wobec alternatywnych sposobów percepcji rzeczywistości , przejawiających się w działaniu i myśleniu innych ludzi. Wiedza podmiotu o świecie jako „ niepewna „ , jest poddawana nieustannej rewizji podmiotu. W tym sensie racjonalność emancypacyjna jest obdarzona krytyczną samoświadomością . RACJONALNOŚĆ ADAPTACYJNA
Teorie wychowania autorytarnego
Pedagogika behawiorystyczna
Pedagogika konserwatywna ( elitaryzm )
Pedagogika socjalistyczna
RACJONALNOŚĆ…
… . Towarzyszące mu uzasadnienia , odwołują się do poczucia oczywistości , budowanego na podstawie kulturowo zalegalizowanych przekonań o „ naturalnym porządku rzeczy „.
RACJONALNOSĆ EMANCYPACYJNA - w swoim kontekście oparta jest na zasadach krytyki i działania . Celuje ona w krytyce tego co jest ograniczające i deprymujące , a jednocześnie popiera działania sprzyjające indywidualnej wolności i pomysłowości…
… , zawsze jest przekazywana za pomocą słowa - narracji sam przekaz wiedzy ma charakter monotonny , problem rozumienia wiedzy jest drugoplanowy
„wiedza szkolna stanowi środek zapobiegający myśleniu „ nie myśleć zapamiętać powtarzać
umysł ucznia jest traktowany jak „ pojemnik na wiedzę „
nauczyciel panuje nad uczniem ( uczeń jest podporządkowany )
Edukacja stanowi trening dla ucznia , ten model edukacji kształtuje dobrego…
… w tworzenie nurtu pedagogiki krytycznej.
Bankowa koncepcja edukacji ma charakter monologowy - monolog nauczyciela Temu modelowi edukacji Feire przeciwstawia model edukacji stawiającej problemy.
racjonalność emancypacyjna EDUKACJA WYZWALAJĄCA EDUKACJA STAWIAJĄCA PROBLEMY
NAUCZYCIEL
UCZEŃ
PODMIOT PODMIOT
monolog nauczyciela zostaje zastąpiony dialogiem pomiędzy nauczycielem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)