Pamięć Pomyśl przez chwilę o wszystkich skomplikowanych informacjach, jakie przyswoiłeś
sobie w szkole: gramatyka, języki obce, wzory chemiczne, dowody geometryczne, reguły
rozumowania sylogistycznego i wiele innych. Następnie zastanów się, o ile więcej
musiałeś się nauczyć - poza klasą szkolną - o swym środowisku, a zwłaszcza o ludziach
i instytucjach. Część tych wiadomości przyswoiłeś sobie łatwo i w sposób „naturalny”;
nauczenie się innych wymagało od ciebie ciężkiej pracy.
Również nie wszystko zapomina się tak samo. Czy nie zdarzyło ci się opanować
jakiegoś materiału tak dobrze, że dostałeś „piątkę”, aby po paru miesiącach stwierdzić, iż
zapomniałeś większość tego, czego się nauczyłeś? Lecz z drugiej strony, czyż nie
pamiętasz jeszcze wszystkich szczegółów związanych z twoją pierwszą „prawdziwą
randką”? Studenci często potrafią przypomnieć sobie nazwiska wszystkich swoich
nauczycieli ze szkoły podstawowej, lecz zapominają nazwiska profesora psychologii i
tytuł podręcznika następnego dnia po egzaminie końcowym.
Kiedy jednak założysz łyżwy, zaczniesz ćwiczyć ze skakanką lub spróbujesz
przypomnieć sobie taniec, którego nie tańczyłeś od lat, to prawdopodobnie stwierdzisz,
że po krótkim czasie robisz to prawie równie dobrze, jak niegdyś. Dlaczego niektóre
230
rzeczy przechowujesz w pamięci znacznie dłużej niż inne? Czy różnica ta jest
uzależniona od rodzaju przyswajanego materiału, czy jakiś aspekt sposobu uczenia się
decyduje o tym, jak dobrze będziesz potrafił przypomnieć sobie później ten materiał? A
może to ma coś wspólnego ze sposobem, w jaki twój mózg przechowuje informacje,
których się „nauczył”?
W naszych wcześniejszych rozważaniach nad warunkowaniem i procesami nerwowymi
mówiliśmy tak, jak gdyby zawsze istniał bezpośredni, wzajemnie jednoznaczny związek
między przychodzącymi bodźcami a reprezentacją tych bodźców w układzie nerwowym.
W wielu prostych przypadkach możemy założyć, że praktycznie bodziec „na zewnątrz”
jest taki sam, jak nasza percepcja tego bodźca, a zatem reakcje, jakie dany bodziec
wywołuje w naszym układzie nerwowym, będą zawsze podobne.
Jednakże w większości przypadków interakcji człowieka ze środowiskiem nie jesteśmy
tak bezpośrednio uzależnieni od bodźców, które na nas oddziaływują. Możemy
przetwarzać przychodzącą informację w różny sposób, a nie tylko reagować na kolejno
pojawiające się bodźce. U ludzi, w znacznie większym stopniu niż u innych gatunków,
przetwarzanie informacji polega nie tylko na odbieraniu i dokładnym kodowaniu
(…)
… jego zainteresowania są zmiany w
wykonaniu będące wynikiem doświadczenia.
Przy badaniu pamięci interesuje nas to, czy materiał wyuczony w danym czasie w
przeszłości jest dostępny dla badanego w wyznaczonym czasie obecnie. Testy pamięci
wymagają więc odtwarzania przeszłości w czasie teraźniejszym. Psychologiczne
badania procesów pamięciowych ma doprowadzić do zrozumienia a) w jaki sposób
magazynowana jest wiedza, b…
… uczenie się zwierząt oraz podstawowe prawa
warunkowania i uczenia się instrumentalnego, obecnie przenosi swe zainteresowania na
„przetwarzanie informacji u ludzi”, „psychologię poznawczą” czy też „język i pamięć”.
Ludzie zwyciężyli! W istocie nie ma chyba dziedziny psychologii, w której obecnie
prowadzono by więcej intensywnych i nowatorskich badań, czy która miałaby większe
możliwości, jeśli chodzi…
… polega na odtwarzaniu wyuczonego materiału. Jeśli
pytanie egzaminacyjne wymaga podania przyczyn Wojny Secesyjnej, to musisz wydobyć
te przyczyny ze swojej pamięci i sformułować odpowiedź, która przekona egzaminatora,
że je znasz.
Badacze rozróżniają dwa rodzaje przypominania. Pierwszy z nich to |przypominanie |
mechaniczne, czyli |dosłowne. Zawsze, gdy konieczne jest zapamiętanie czegoś
dokładnie…
… resztę zdarzenia czy faktu. Na przykład, potrafiłbyś
prawdopodobnie rozwinąć teorię przyczyn Wojny Secesyjnej na podstawie zaledwie kilku
zapamiętanych faktów.
2. |Rozpoznawanie. Inna technika, umożliwiająca ocenę stopnia zapamiętania, opiera się
na zdolności |rozpoznawania tego, z czym miało się uprzednio do czynienia. Pomyśl, jak
olbrzymią liczbę przedmiotów i ludzi potrafisz rozpoznać! Ulice…
… i sprawdzanych hipotez, w
konkretnym badaniu można manipulować warunkami w fazie pierwotnego uczenia się, w
okresie przejściowym bądź w fazie przypomnienia. Na przykład badacz może chcieć
porównać wpływ różnych warunków pierwotnego uczenia się na późniejsze
przechowanie materiału w pamięci. W tym wypadku osoby badane w grupie
eksperymentalnej i kontrolnej uczą się w różnych warunkach, lecz stopień wyuczenia…
… w
pełniejszą teorię, albo odkryją całkowicie nowy model funkcjonowania ludzkiego umysłu.
Jak zapamiętujemy? Chociaż psychologowie nie są jeszcze pewni, jak wyjaśnić procesy
pamięci i zapominania, to jednak stosunkowo dobrze zgadzają się w kwestiach
dotyczących niektórych cech procesu pamięciowego. Zasadniczo wydaje się, że są trzy
różne systemy pamięciowe: magazyn informacji sensorycznej, pamięć krótkotrwała…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)