Organizacje Międzynrodowe - Statut organizacji

Dr. Bogdan Buczkowski
Organizacje Międzynarodowe
Wykład V – Statut organizacji międzynarodowej
Wielostronna umowa stanowiąca podstawę istnienia i funkcjonowania organizacji. Może być nazywana inaczej
karta, konstytucja, układ. Jest umową wiążącą państwa członkowskie – te, co stworzyły organizacje i które do niej
weszły.
Statut składa się z dwojakiego rodzaju norm:
Norm o charakterze konstytucyjnym – określają cele, zadania, kompetencje organów, funkcje, warunki
przystąpienia, zawieszenia i wykluczenia państwa członkowskiego, zasady funkcjonowania organizacji, warunki
wejścia w życie statutu i jego rewizji.
Normy regulaminowe (o charakterze technicznym) – wewnętrzne prawo organizacji MN. Są związane ze
strukturalnym podejściem do organizacji MN.
Różnice między statutem organizacji i konwencją wielostronną wg zwykłego prawa traktatowego (PMP):
 Odmienne powołanie norm statutowych zawartych w konwencji założycielskiej, które służyć mają do
stworzenia strukturalnych ram współpracy, a normy konwencji wielostronnej mają na celu jednorazowego
uregulowanie stosunków w danej dziedzinie między państwami.
 Warunki wejścia w życie
 Warunki przystąpienia państw do konwencji założycielskiej organizacji są znacznie trudniejsze niż
przystąpienie do konwencji zwykłej
 Państwa zachowują suwerenne prawo wystąpienia z organizacji. Prawo wycofania się państwa ze zwykłej
konwencji jest uzależnione od zgody pozostałych jej stron
 Niedopuszczalność zastrzeżeń do norm konstytucyjnych organizacji m-nar, a do zwykłej konwencji można.
Warunki wejścia statutu w życie:
 Warunek ilościowy – ile państw musi podpisać umowę, aby organizacja zaczęła działać
 Warunek jakościowy – określa, jakie państwa musza podpisać umowę by organizacja m-nar mogła rozpocząć
działalność
 Warunek ilościowo-jakościowy – połączenie dwóch wcześniejszych warunków
Rewizja statutu:
Możliwa, gdy przewidują ją normy konstytucyjne. W małych organizacjach każda zmiana umowy MN wymaga
zgody wszystkich stron. W organizacjach powszechnych z uwagi na liczbę stron stosuje się procedury
uproszczone, które zwykle obejmują 2 etapy:
I etap – podjęcie decyzji przez organ plenarny o przedmiocie i zakresie rewizji
II etap – podjęcie uchwały o zmianie i jej zatwierdzenia
Zastrzeżenie do statutu:
Można wnosić, jeżeli statut sam na to zezwala, mogą się one odnosić do norm o charakterze technicznym.
Zastrzeżenie skutkuje wobec wszystkich państw członkowskich, jeżeli zostało przyjęte przez organizację.
Różnice w zastrzeżeniu do statutu a w zastrzeżeniu do zwykłej konwencji wielostronnej:
Zastrzeżenie do umowy MN polega na wyłączeniu albo zmianie określonych postanowień w odniesieniu do
państwa składającego zastrzeżenie. Zastrzeżenie jest składane w momencie podpisania lub ratyfikacji umowy
MN. Zasadą prawa traktatowego jest możliwość zgłoszenia zastrzeżenia do konwencji wielostronnej o ile nie
odnoszą się one do istotnych postanowień umownych. Dla ich skuteczności nie jest wymagana zgoda pozostałych
wszystkich stron konwencji. Jeżeli któraś ze stron nie zgodzi się na zastrzeżenie, wówczas między tą stroną a
stroną składającą zastrzeżenie to cała konwencja nie będzie obowiązywać.
Interpretacja postanowień statutowych (wykładnia statutu)
Wykładnia – interpretacja dokonywana przez państwa członkowskie nie ma mocy wiążącej, bo każde państwo
będzie interpretować postanowienia przez pryzmat własnych celów, które niekoniecznie będą się pokrywać z
calami innych państw ... zobacz całą notatkę