To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
M. Eliade „ Święty obszar i sakralizacja świata” (Marta Nadulska; 149-157)
1. Jednorodność przestrzeni a hierofania Przestrzeń nie jest jednorodna. Istnieje obszar święty (mocny, ważny) i nieuświęcony (amorficzny).
Dla człowieka religijnego, obszar święty jest jedynym, który istnieje realnie.
„rozdarcie” przestrzeni pozwala na ustanowienie świata (nic nie może zacząć się dokonywać, dopóki nie zyskamy orientacji, ukierunkowania, nie obierzemy jakiegoś punktu stałego).
Sacrum jako hierofania to rzeczywistość absolutna; ustanawia ontologicznie świat.
Aby żyć w świecie, trzeba go najpierw ustanowić (odkrycie lub ustalenie punktu oparcia - środka)
Dla obszaru świeckiego przestrzeń jest jednorodna, zaczyna się i kończy w dowolnym momencie, dopiero ustanowienie świętego obszaru pozwala zorientować się w rzeczywistości.
Dla człowieka niereligijnego również istnieją obszary uprzywilejowane np. ojczyzna, albo okolica wiążąca się z jakimiś wspomnieniami. Są to miejsca święte jego prywatnego świata. 2. Teofania i z naki - niejednorodność przestrzeni
Kościół w mieście Istnieje w innej przestrzeni. Drzwi zaznaczają przerwanie jej ciągłości. Próg jest granicą oznaczającą przejście do świata świętego. Kościół pozwala na nawiązanie łączności z bogami.
Progi domów Istnieją liczne obrzędy i wierzenia towarzyszące przekraczaniu progu. (składa mu się pokłon, dotyka pobożnie dłonią. Próg ma swoich strażników, bogów, duchy, które bronią przed chorobami, złośliwością ludzką itp.) Próg również wskazuje na przerwanie całości przestrzennej.
Często byle jaki znak wystarcza aby wskazać świętość miejsca, dlatego często się je prowokuje np. przy pomocy zwierząt (one wskazują miejsce), a chodzi o przywołanie świętych sił lub postaci.
Wszystko to jest próbą człowieka zorientowania się w rzeczywistości i odnalezienia punktu oparcia.
Człowiek religijny pragnie żyć w atmosferze nasyconej świętością (sacrum), w świecie rzeczywistym. Postawa ta, każe mu dążyć do działania w świecie uświęconym → sam konstruuje obszar święty.
3. Chaos i ko smos „Nasz świat” to kosmos, a reszta to coś w rodzaju zaświatu (obszar obcy zamieszkały przez demony itp.) - chaos.
Już na samym początku istnienia naszego świata nastąpiło objawienie sacrum.
Coś, aby mogło stać się naszym światem, musi zostać stworzone (na wzór stworzenia świata przez bogów).
Obrzędowe objęcie w posiadanie musi powtórzyć kosmogonię.
(…)
… kosmicznej rozciąga się świat, jest więc ona środkiem świata.
6. „Nasz świat” znajduje się zawsze w środku
Prawdziwy świat znajduje się zawsze pośrodku, w centrum
Wszystko równocześnie i osobno odzwierciedla obraz wszechświata i środek świata
Człowiek stara się żyć jak najbliżej środka świata, wie, że jego kraj znajduje się faktycznie pośrodku ziemi.
Człowiek społeczeństw tradycyjnych był w stanie żyć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)