wydawnicza i kulturalna w PRL

Nasza ocena:

5
Pobrań: 147
Wyświetleń: 1141
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
 wydawnicza i kulturalna w PRL - strona 1  wydawnicza i kulturalna w PRL - strona 2  wydawnicza i kulturalna w PRL - strona 3

Fragment notatki:


POLITYKA WYDAWNICZA I KULTURALNA W EPOCE PRL-u 22 lipca 1944 - manifest PKWN wytycza ramy ustrojowe i główne kierunki działań państwa ludowego zmierzającego do socjalizmu. Przeprowadzone zgodnie z tym reformy (np. rolna) oraz zmiana granic na mocy wcześniejszego układu w Poczdamie doprowadziły do stopniowej zmiany strukturalnej społeczeństwa: dla szerokich mas otworzyły się drogi awansu społecznego. Po XII 1948 (powstaje PZPR ) polityka kulturalna zmierzała do demokratyzacji i upowszechnienia kultury ( kultura jako narzędzie PROPAGANDY SOCJALISTYCZNEJ )
Likwidacja analfabetyzmu (do 1951r)
Przebudowa systemu szkolnictwa na zasadzie pełnej bezpłatności szkół wszystkich szczebli
Pełne upowszechnienie szkolnictwa podstawowego oraz rozbudowa szkolnictwa średniego i wyższego
Rozwijanie szkolnictwa dla pracujących W planowanej „rewolucji kulturalnej” przykładano wagę do środków masowego przekazu : radio, film telewizja, prasa i wielonakładowe wydawnictwa. Polityka wydawnicza wynikała więc ze strategii kulturalnej ( a więc i ze strategii szerzenia ideologii)
Wyspecjalizowane agendy PZPR:
Wydział Kultury - nadzorował środowiska intelektualne
Wydział Oświaty - szkolnictwo i biblioteki
Wydział Propagandy - nasycenie książek treściami ideologicznymi
Wydział Prasy i Wydawnictw
CEL: maksymalna ilość publikacji dostępnych „dla każdego”, a więc po niskich cenach
Takie założenia musiały bazować na mecenacie i kierownictwie państwowym: PLANOWANIE CENTRALNE, ograniczenie czynnika komercyjnego
Dominujące zjawisko wówczas: głód książki wynikający z luki produkcyjnej spowodowanej stratami wojennymi
zintensyfikowane potrzeby bieżące
Zapotrzebowanie na klasyków polskich i obcych oraz piśmiennictwo społeczno-polityczne pojawiały się reedycje książek przedwojennych, utworów przygotowanych w czasie okupacji oraz dzieł powojennych (J. Adrzejewski, T. Borowski, Z. Nałkowska)
apele do autorów, hasła typu: „pisarze do produkcji!” - ponieważ literatura współczesna właściwie nie istniała
braki w polskiej literaturze zapełniano przekładami z literatury radzieckiej ( tu zwłaszcza powieści „produkcyjne” o przodownikach pracy itp., co by polskich robotników mobilizować do odbudowy socjalistycznej Polski )
poetyka zachwytu socrealistycznymi (czyli do 1956r., sam początek istnienia PRL) koszmarkami, które już wydrukowano
Działalność wydawnicza: w pierwszym okresie (1944-1949) wyrastały obok siebie z chaotycznym pośpiechem przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Z ważniejszych instytucji uspołecznionych, wznowiły działalność Nasza Księgarnia (zał. 1921) i Zakład Narodowy im. Ossolińskich (zał. 1817), powstał: Państwowy Instytut Wydawniczy oraz wydawnictwa wyspecjalizowane. Własne oficyny uruchomiły główne partie polityczne


(…)

… - wymagały dodatkowego zainteresowania
na wydawnictwa nakładano ograniczenia:
przydziały papieru
udzielanie zezwolenia na korzystanie z usług zakładów poligraficznych
Bezsensowne decyzje w planowaniu: utworzono jednolitą sieć księgarską - katastrofa ekonomiczna, bo drukowano książki, na które - nie czytane i nie kupowane zalegały w magazynach - zapotrzebowania nie było, całe nakłady zwracano na przemiał, makulaturę. Utworzono Komisję do Oceny Książek Wycofywanych
Dochodziło do absurdów, np. w 1954r. Książka i Wiedza prosiła o pozwolenie na zmielenie „Cementu” z 1950, bo chciano wydrukować już następną edycję!
Niechcianymi tytułami, które zalegały składy obdarowywano biblioteki - także bez sensu: szkoła baletowa dostała księgozbiór o przyrządach morskich Od 1975 formalną podstawą polityki wydawniczej…
… książek i wzrost ich cen
Biblioteki:
Tworzono księgozbiory partyjne
Usuwano z kierownictwa ludzi wychowanych w sanacyjnej atmosferze
Bibliotekarzami zostawali często ludzie niewykształceni
1949 akcja wysyłania pisarzy w lud, np. Maria Dąbrowska do fabryki parowozów (pisarze mieli być delikatnie inwigilowani)
usuwano książki, które były wydane przez oficyny wrogie ustrojowi (np. „Treny” Kochanowskiego…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz