To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POLITYKA WYDAWNICZA I KULTURALNA W EPOCE PRL-u 22 lipca 1944 - manifest PKWN wytycza ramy ustrojowe i główne kierunki działań państwa ludowego zmierzającego do socjalizmu. Przeprowadzone zgodnie z tym reformy (np. rolna) oraz zmiana granic na mocy wcześniejszego układu w Poczdamie doprowadziły do stopniowej zmiany strukturalnej społeczeństwa: dla szerokich mas otworzyły się drogi awansu społecznego. Po XII 1948 (powstaje PZPR ) polityka kulturalna zmierzała do demokratyzacji i upowszechnienia kultury ( kultura jako narzędzie PROPAGANDY SOCJALISTYCZNEJ )
Likwidacja analfabetyzmu (do 1951r)
Przebudowa systemu szkolnictwa na zasadzie pełnej bezpłatności szkół wszystkich szczebli
Pełne upowszechnienie szkolnictwa podstawowego oraz rozbudowa szkolnictwa średniego i wyższego
Rozwijanie szkolnictwa dla pracujących W planowanej „rewolucji kulturalnej” przykładano wagę do środków masowego przekazu : radio, film telewizja, prasa i wielonakładowe wydawnictwa. Polityka wydawnicza wynikała więc ze strategii kulturalnej ( a więc i ze strategii szerzenia ideologii)
Wyspecjalizowane agendy PZPR:
Wydział Kultury - nadzorował środowiska intelektualne
Wydział Oświaty - szkolnictwo i biblioteki
Wydział Propagandy - nasycenie książek treściami ideologicznymi
Wydział Prasy i Wydawnictw
CEL: maksymalna ilość publikacji dostępnych „dla każdego”, a więc po niskich cenach
Takie założenia musiały bazować na mecenacie i kierownictwie państwowym: PLANOWANIE CENTRALNE, ograniczenie czynnika komercyjnego
Dominujące zjawisko wówczas: głód książki wynikający z luki produkcyjnej spowodowanej stratami wojennymi
zintensyfikowane potrzeby bieżące
Zapotrzebowanie na klasyków polskich i obcych oraz piśmiennictwo społeczno-polityczne pojawiały się reedycje książek przedwojennych, utworów przygotowanych w czasie okupacji oraz dzieł powojennych (J. Adrzejewski, T. Borowski, Z. Nałkowska)
apele do autorów, hasła typu: „pisarze do produkcji!” - ponieważ literatura współczesna właściwie nie istniała
braki w polskiej literaturze zapełniano przekładami z literatury radzieckiej ( tu zwłaszcza powieści „produkcyjne” o przodownikach pracy itp., co by polskich robotników mobilizować do odbudowy socjalistycznej Polski )
poetyka zachwytu socrealistycznymi (czyli do 1956r., sam początek istnienia PRL) koszmarkami, które już wydrukowano
Działalność wydawnicza: w pierwszym okresie (1944-1949) wyrastały obok siebie z chaotycznym pośpiechem przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Z ważniejszych instytucji uspołecznionych, wznowiły działalność Nasza Księgarnia (zał. 1921) i Zakład Narodowy im. Ossolińskich (zał. 1817), powstał: Państwowy Instytut Wydawniczy oraz wydawnictwa wyspecjalizowane. Własne oficyny uruchomiły główne partie polityczne
(…)
… - wymagały dodatkowego zainteresowania
na wydawnictwa nakładano ograniczenia:
przydziały papieru
udzielanie zezwolenia na korzystanie z usług zakładów poligraficznych
Bezsensowne decyzje w planowaniu: utworzono jednolitą sieć księgarską - katastrofa ekonomiczna, bo drukowano książki, na które - nie czytane i nie kupowane zalegały w magazynach - zapotrzebowania nie było, całe nakłady zwracano na przemiał, makulaturę. Utworzono Komisję do Oceny Książek Wycofywanych
Dochodziło do absurdów, np. w 1954r. Książka i Wiedza prosiła o pozwolenie na zmielenie „Cementu” z 1950, bo chciano wydrukować już następną edycję!
Niechcianymi tytułami, które zalegały składy obdarowywano biblioteki - także bez sensu: szkoła baletowa dostała księgozbiór o przyrządach morskich Od 1975 formalną podstawą polityki wydawniczej…
… książek i wzrost ich cen
Biblioteki:
Tworzono księgozbiory partyjne
Usuwano z kierownictwa ludzi wychowanych w sanacyjnej atmosferze
Bibliotekarzami zostawali często ludzie niewykształceni
1949 akcja wysyłania pisarzy w lud, np. Maria Dąbrowska do fabryki parowozów (pisarze mieli być delikatnie inwigilowani)
usuwano książki, które były wydane przez oficyny wrogie ustrojowi (np. „Treny” Kochanowskiego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)