To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat 9. Ogólne wiadomości o złożach kopalin użytecznych.
9.1.Pojęcie złoża kopaliny użytecznej
Od początków górnictwa górnik musiał dysponować wiedzą o złożach, z których wydobywał kopalinę przetwarzaną na surowce mineralne lub ich wyroby pochodne. Początkowo górnicy sami poszukiwali złoża, a następnie ustalano sposób wybierania kopaliny dostosowany do jego budowy geologicznej. Z czasem wyodrębniła się gałąź geologii zwana geologią złóż, zajmująca się kompleksowo badaniem występowania i rozmieszczenia złóż w skorupie ziemskiej. Współczesny górnik korzysta z wyników prac geologii złóż w postaci dokumentacji geologicznej złoża. Z dokumentacji takiej korzystają ekonomiści i geologowie, którzy wspólnie z górnikami podejmują decyzję o przystąpieniu do eksploatacji złoża. Nie każde wystąpienie w skorupie ziemskiej kopaliny użytecznej, nawet dobrej jakości, jest złożem o znaczeniu gospodarczym.
Rozmieszczenie polskich złóż o największym znaczeniu gospodarczym pokazano na rys. 9.1.
Złoże o znaczeniu gospodarczym jest to takie naturalne (powstałe w wyniku działania praw przyrody) nagromadzenie w skorupie ziemskiej minerałów lub skał użytecznych, którego eksploatacja przynosi korzyść gospodarczą.
Złoże o znaczeniu gospodarczym musi spełniać następujące warunki:
- na minerał lub skałę użyteczną występującą w złożu w stanie naturalnym lub po przerobieniu na surowiec mineralny istnieje zapotrzebowanie, czyli ma rynek zbytu,
- cena zbytu gwarantuje pokrycie wszystkich kosztów związanych z wydobyciem, przeróbką i transportem kopaliny do odbiorcy oraz pewien zysk dla przedsiębiorstwa lub państwa wydobywającego kopalinę,
- ilość kopaliny użytecznej w złożu, czyli zasoby, powinny być takie, aby gwarantowały pełne wykorzystanie (amortyzację) zakładu górniczego i towarzyszących mu obiektów w czasie jej eksploatacji.
Podjęcie prawidłowej decyzji o przystąpieniu do eksploatacji złoża jest trudne i musi być poprzedzone szczegółowymi badaniami oraz skrupulatnym rachunkiem ekonomicznym. Trzeba również pamiętać o tym, że zmieniały się i zmieniają nadal poglądy na wartość złoża w zależności od stopnia rozwoju techniki oraz cywilizacji przemysłowej. Dawniej, kiedy nie znano zastosowań dla węgla czy też ropy naftowej, zasobne złoża tych surowców energetycznych nie były uważane za złoża kopalin użytecznych. Obecnie cena zbytu surowców mineralnych, która zależy od podaży i popytu, również ulega nieraz znacznym wahaniom, co może w pewnych okresach decydować o wartości gospodarczej złoża. Duże znaczenie dla wartości gospodarczej złóż kopalin użytecznych ma także potencjał gospodarczy kraju, na tereniektórego złoże się znajdyje.
(…)
… prowadzenie robót badawczych, mające na celu dokładne ustalenie przebiegu zaburzeń oraz ich ewentualnego wpływu na roboty górnicze.
Pofałdowanie pokładów powoduje osłabienie skał przez obniżenie ich spoistości, a nawet powstanie spękań i szczelin. Zjawiska te spotyka się głównie w górnych częściach siodeł i dolnych częściach łęków, w związku z czym występują tam zwiększone ciśnienia wymagające stosowania…
… one wtedy duże niebezpieczeństwo, gdyż otwarcie do szczeliny uskokowej może spowodować wdarcie się wody do kopalni. Dlatego przy zbliżaniu się do uskoku robotami górniczymi zachodzi konieczność wykonania otworów badawczych (przedwiertów) do szczeliny uskokowej w celu stwierdzenia obecności wody. W razie potrzeby pozostawia się wzdłuż uskoku pas nie wybranej calizny jako filaru ochronnego zabezpieczającego…
… skały, które towarzyszą złożom kopalin użytecznych i nie przedstawiają obecnie wartości użytecznej, nazywa się skałami płonnymi lub odpadowynri.
Rys. 9.1. Rozmieszczenie polskich złóż o największym znaczeniu gospodarczym
Temat: 9.2. Podział złóż kopalin użytecznych.
Złoża kopalin użytecznych dzieli się różnie w zależności od celu, do jakiego podział ma służyć.
Wyróżnia się następujące klasyfikacje złóż…
… kopaliny głównej występuje zwykle mniej cenne złoże innej kopaliny użytecznej, nazywa się ją wówczas kopaliną towarzyszącą. Na przykład pokładom węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węg1owym towarzyszą pokłady bentonitów, łupków szlifierskich lub skał sapropelowych. Czynna kopalnia węgla kamiennego w takim przypadku stwarza możliwość stosunkowo taniego wyeksploatowania i tych kopalin towarzyszących. Pozostałe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)