Temat: 10. Odwadnianie kopalń i zagrożenia wodne.
Prawie do każdej kopalni następuje przypływ wody, którą trzeba ujmować i usuwać, w przeciwnym razie kopalnia zostałaby zatopiona. Problematyką przypływu wód do kopalni oraz jej odwadnianiem zajmują się różne służby, które w tym zakresie powinny ze sobą ściśle współpracować. Rozpoznanie źródeł dopływu wody, jej jakości orazpomiary dotyczące wielkości przypływu należą do zadań służby mierniczo-geologicznej kopalni. Ujęcie wody w miejscu jej wystąpienia i odprowadzenie do systemu odwadniającego kopalni należy do służb górniczych i energomechanicznych. Służby te są odpowiedzialne również za utrzymanie i funkcjonowanie systemu odwadniającego kopalnię. Obecnie do głównych pompowni kopalń węgla kamiennego doptywa około 700 m3/min wody, co stanowi około 3,6 m3 na 1 tonę wydobycia.
Temat: 10.1. Źródła przyplywu wody do kopalni.
Wody dopływające do kopalni mogą pochodzić z następujących źródeł:
- z górotworu otaczającego wyrobiska górnicze, - z otwartych zbiorników powierzchniowych, - z procesów technologicznych.
Doplyw wody z górotworu. Ilość wody dopływającej z górotworu otaczającego wyrobiska zależy od warunków naturalnych i górniczo-technicznych.
Do warunków naturalnych zalicza się:
- rodzaj i hydrogeologiczne własności oraz ciągłość skał oddzielających wyrobiska kopalni od powierzchni, ich ułożenie i wzajemne stosunki przestrzenne,
- wielkość i rozkład opadów w ciągu roku,
- rzeźbę i sposób użytkowania terenu na obszarze górniczym kopalni oraz obszarach przyległych.
Spękania skał oraz uskoki i wymycia są naturalnymi drogami, przez które woda dostaje się w głąb do wyrobisk podziemnych. Do warunków górniczo-technicznych zalicza się:
- sposób eksploatacji,
- sposób rozcięcia złoża i model przestrzenny kopalni, - kierunek eksploatacji, szybkość i głębokość eksploatacji, - wielkość obszaru górniczego kopalni itp.
Ze wzrostem terenu objętego eksploatacją zwiększa się obszar, z którego wody przesiąkają do wyrobisk górniczych. W kopalniach płytkich dopływ wody jest zazwyczaj większy i bardziej zależny od opadów atmosferycznych niż w kopalniach głębokich. Przy intensywnej eksploatacji wzrasta dopływ wody, gdyż górotwór szybciej oddaje do wyrobisk zawarte w nim zasoby wód.
Sposób wybierania ma znaczny wpływ na wielkość dopływu wody z otaczającego górotworu. Wybieranie z zawałem powoduje największe naruszenie, a więc zawalenie i spękanie nadległych warstw, niekiedy aż do powierzchni, może więc stać się powodem bardzo znacznego zwiększenia ilości dopływającej wody. Prowadząc wybieranie z ochroną stropu,
(…)
… warstw, niekiedy aż do powierzchni, może więc stać się powodem bardzo znacznego zwiększenia ilości dopływającej wody. Prowadząc wybieranie z ochroną stropu, np. z podsadzką hydrauliczną, można w znacznym stopniu ograniczyć przypływ wód do kopalni.
Doplyw wody ze zbiorników powierzchniowych. Zbiorniki wody na powierzchni mogą być naturalne, jak rzeki, stawy, jeziora i morza, lub sztuczne, jak kanały…
…. Duże ilości wody doprowadza się do kopalni z podsadzką hydrauliczną. Woda podsadzkowa. zawiera zawiesinę gliny z pylastym piaskiem i może niszczyć pompy, dlatego przed wypompowaniem musi być oczyszczona w osadnikach. Poza tym woda używana jest również do innych celów, np. do hydromechanizacji, gaszenia pożarów, zwalczania zapylenia, wiercenia otworów strzałowych z przepłuczką itp. Część tej wody…
… kopalnianymi ROW wpływa do rzek około 1000 000 t soli rocznie. Odsolenie tych wód stanowi ważne zagadnienie dla ochrony środowiska naturalnego.
Wody niektórych kopalń są kwaśne. Powodują one korozję obudowy murowej, betonowej i żelbetonowej. Woda kopalniana oczyszczona z zawiesiny (sklarowana) i nie zasolona służy jako woda przemysłowa do wzbogacania węgla w zakładach przeróbki mechanicznej, do podsadzki…
… z otamowanej przestrzeni.
W górnej części tamy zakłada się cienką rurkę, której koniec za tamą doprowadza się pod strop. Służy ona do odprowadzenia spoza tamy powietrza sprężanego wskutek podnoszenia się poziomu wody, gdyż mogłoby ono rozerwać świeżo zbudowaną tamę zanim jeszcze zaprawa lub beton całkowicie stwardnieje. Do rurki tej, po całkowitym zalaniu przestrzeni za tamą, zakłada się manometr…
…. 10.10).
Rys. 10.10. Tama wodna betonowa wielostopniowa
Rys. 10.11. Tama bezpieczeństwa betonowa z drzwiami stalowymi
Tamy bezpieczeństwa (rys. 10.11). Zaopatruje się je w mocno osadzone w obramowaniu betonowym odrzwia stalowe, w których osadzone są w zawiasach jedno- lub dwuskrzydłowe drzwi ze staliwa. Drzwi mają kształt wypukły i są zwrócone wypukłością w kierunku spodziewanego naporu wody.
W dolnej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)