To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr. Marek Wasiński
Prawo Publiczne Międzynarodowe
Wykład VIII – Odpowiedzialność karna osób fizycznych
Wiemy już, że kraje mogą używać siły zbrojnej zgodnie z prawem – np. na mocy Art. 51 KNZ. Nie
oznacza to jednak, że wojska tych państw, dokonując interwencji, zawsze działają w zgodzie z
prawem międzynarodowym – np. Konwencjami Genewskimi.
Przykład 12.24
Na początku lat 80. XX w. Wielka Brytania wystąpiła zbrojnie przeciw Argentynie w związku z
zajęciem przez południowoamerykańskie państwo wysp Falklandów. Niestety podczas interwencji
brytyjska armia dopuściła się wielu zbrodni na cywilach.
Przykład 12.25
Pol Pot (znany szerzej jako Saloth Sar) był członkiem Komunistycznej Partii Kambodży oraz jej
przewodniczącym w latach 1963 – 1979. W tym samym okresie człowiek ten był dyktatorem
Kambodży. Podczas jego rządów tylko do 1975 roku w Kambodży zginęło w związku z politycznymi
represjami i głodem ponad 1 mln osób.
Wyobraźmy sobie, że Pol Pot przybywa do PRL. Tutaj nie może zostać aresztowany, bo chroni go
immunitet przysługujący głowie państwa. Z oczywistych przyczyn nie może dojść do osądzenia Saloth
Sara w Kambodży. I w takiej, wydawałoby się patowej, sytuacji pojawia się pole działania dla sądów
międzynarodowych.
Pierwszym międzynarodowym sądem (trybunałem) był Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w
Norymberdze, utworzony w 1945 roku dla osądzenia funkcjonariuszy oraz władz III Rzeszy, na
podstawie traktatu państw alianckich.
Owocem działalności Trybunału Norymberskiego było wykształcenie się tzw. Zasad Norymberskich,
uznawanych za część międzynarodowego prawa zwyczajowego:
A) Zbrodnie w czasie wojen popełniają nie abstrakcyjne „państwa”, ale osoby fizyczne. Osobistą
odpowiedzialność karną osób fizycznych pociągają zatem za sobą następujące zbrodnie:
Zbrodnie przeciwko pokojowi;
Zbrodnie wojenne;
Zbrodnie przeciwko ludzkości.
B) Przywódcy, organizatorzy, podżegacze i wspólnicy uczestniczący w układaniu planu
przestępstwa – odpowiadają za wszelkie czyny, których dopuścił się ktokolwiek w związku z
wykonaniem tego planu;
C) Stanowisko urzędowe oskarżonego nie może stanowić podstawy uwolnienia go od
odpowiedzialności karnej;
D) Działanie w wykonaniu rozkazu nie uwalnia od odpowiedzialności karnej.
Warto nadmienić, że kwestia osądzenia władz III Rzeszy budziła wiele kontrowersji wśród aliantów.
Winston Churchill twierdził, że w obliczu ogromu zła jakiego się dopuszczono wszyscy wyżsi
oficerowie i członkowie władz III Rzeszy winni zostać rozstrzelani. Przeciw był prezydent USA Franklin
Delano Roosevelt oraz Józef Stalin. W szczególności Stalin postulował, że rozstrzelanie bez
wcześniejszego osądzenia sprawi, że zbrodniarze staną się w oczach nazistów bohaterami ,co może
być zarzewiem nowego niebezpieczeństwa. Z tego powodu powołano Trybunał Norymberski.
Dr. Marek Wasiński
Prawo Publiczne Międzynarodowe
Wykład VIII – Odpowiedzialność karna osób fizycznych
Sędziowie Trybunału, uznając zasadę domniemania niewinności, podczas procesu zwracali się do
zbrodniarzy kulturalnie i uprzejmie, nawet wówczas, gdy na sali rozpraw prezentowane były zeznania
oraz dowody rzeczowe świadczące o bestialstwie nazistów – m.in. głowy ludzkie oprawiane jak trofea
myśliwskie.
Trybunał zachowywał w swoim postępowaniu wszelkie wymogi prawa i kultury. W efekcie swoich
prac, większość działaczy kierownictwa NSDAP, członków rządu oraz urzędników i oficerów III Rzeszy
odpowiedzialnych za mord milionów ludzi, skazał na kary śmierci i wieloletnie kary pozbawienia
wolności. Uniewinniono trzy osoby.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)